Phép thử cho ông Zuma

Chưa đầy 3 tháng kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma phải đối mặt với thách thức từ những người dân thành thị và các nghiệp đoàn - những người đã bỏ phiếu ủng hộ ông nắm quyền.

	Công nhân thuộc các nghiệp đoàn đình công, yêu cầu tăng lương. (Ảnh: Reuters)

Báo New York Times cho biết, những cuộc đình công và biểu tình diễn ra trong những ngày qua ở các thành phố, các thị trấn nhỏ tại Nam Phi, xung đột giữa những người biểu tình với cảnh sát với yêu cầu tăng lương đã đặt ông Zuma ở “ngã ba đường”. Cho đến nay, báo giới Nam Phi gọi đây là một phép thử lớn nhất dành cho ông Zuma và cũng là sự kiện khiến người dân Nam Phi đặt dấu hỏi cho con đường 5 năm tới.

Cho đến nay, ông Zuma dường như vẫn chưa thoát khỏi “cơn bão” này. Ngày 31-7, khoảng 125.000 thành viên của Hiệp hội Công nhân thành phố Nam Phi (SAMWU) đã tạm kết thúc đình công với yêu cầu tăng 15% lương. Sự bất mãn với Chính phủ đã lan rộng trong khắp giới bác sĩ, công nhân mỏ, phát thanh viên, kỹ sư ngành đường sắt, công nhân xây dựng và những người khác. Một cuộc đình công của công nhân xây dựng đã khiến chính quyền lo ngại công trình sân vận động phục vụ cho World Cup 2010 bị đình trệ…

Theo New York Times, bạo lực gia tăng được xem là thách thức quan trọng đối với Tổng thống Jacob Zuma. Trước đó, khi lên nắm quyền vào tháng 5-2009, ông Zuma đã cam kết thúc đẩy các dịch vụ và khẳng định đấu tranh chống đói nghèo là ưu tiên hàng đầu. “Chúng ta phải biết rằng chúng ta tự tìm cách vượt qua khó khăn kinh tế. Việc làm đang bị mất đi ở mỗi nền kinh tế trên khắp thế giới”, ông Zuma nói khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống hồi tháng 5.

Tháng 6, Nam Phi tuyên bố rằng nước này đang đối mặt với cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong 17 năm qua. 15 năm sau khi đảng Đại hội Dân tộc châu Phi (ANC) giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đầu tiên, hơn 1 triệu người Nam Phi vẫn đang sống trong những ngôi nhà tạm bợ, thậm chí nhiều người sống trong tình trạng không có điện và nước. Việc cấp nhà cho đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi. Gần 3 triệu ngôi nhà được xây mới nhưng việc cấp phát lại không công bằng, do sự bao che dung túng và tham nhũng. Xem ra, mục tiêu mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn mà ông Zuma đã cam kết khi tranh cử vẫn còn ở rất xa.

Xung đột giữa những người biểu tình với cảnh sát ở ngoại ô Cape Town. (Ảnh: EPA)

“Bạo lực và rác rưởi không được cho phép”, Tổng thống Zuma nói sau khi những công nhân của các nghiệp đoàn đổ rác trên đường phố ở trung tâm Johannesburg, Cape Town và Durban trong tuần này. “Họ phải bị bắt giữ vì đã xâm phạm quyền của các công dân khác”, ông Zuma nhấn mạnh. Tổng thống Zuma cũng kêu gọi công nhân cùng chia sẻ khó khăn với đất nước trong bối cảnh kinh tế thế giới đang rơi vào khủng hoảng. Tuy nhiên, tâm trạng không hài lòng vẫn tồn tại trong nhiều người dân Nam Phi. Phe đối lập đặt vấn đề về cách điều hành Chính phủ của Tổng thống Zuma và yêu cầu ông phải tìm cách tháo gỡ khủng hoảng trong bối cảnh nền kinh tế nước này đang chật vật xoay xở giữa cuộc suy thoái tài chính toàn cầu.

Theo các nhà phân tích, trong một xã hội bị chia rẽ với khoảng cách rộng giữa người giàu và người nghèo, tỷ lệ tội phạm và tỷ lệ người nhiễm HIV/AIDS gia tăng, việc bất ổn hiện nay đặt ra một câu hỏi: Vì sao những cam kết làm cho đất nước tốt hơn của các nhà lãnh đạo từ những cuộc bầu cử đầu tiên vào năm 1994 lại không được thực hiện. Người dân Nam Phi cũng đã tìm thấy câu trả lời và đáp án mà họ tìm được là tham nhũng và sự thiên vị đã và đang tồn tại trong chính ANC.

THIÊN BÌNH