“Ngô đồng nhất diệp lạc/ Thiên hạ cộng tri thu” – Chẳng có lá ngô đồng nào, nhưng những vòm cây cứ xạc xào trong gió, bầu trời cứ xanh miên man, và khi đêm nghiêng về sáng đã nghe hơi lạnh len vào giấc ngủ. Cô bạn ở Hà Nội gởi vào một ít cốm, dăm quả hồng, một mớ trám. Thế là một mùa thu nữa đang đến.
Minh họa: HOÀNG ĐẶNG |
Những mùa Trung thu xa lắc xa lơ!
Lũ trẻ con chúng tôi hào hứng kiếm tre tìm giấy bóng kính. Những buổi trưa trốn ba mẹ ra đầu hè hì hụi ngồi làm lồng đèn. Đèn ông sao, đèn cá, đèn hoa sen, đèn bánh ú, đèn xếp, giấy bóng kính xanh xanh đỏ đỏ bừng lên trong từng ánh mắt. Đèn hoa sen phải làm bánh xe bằng gỗ, khó nhưng đấy là bài học đầu tiên của mọi đứa trẻ về truyền động cơ khí.
Đèn bánh ú nhiều góc cạnh lại là bài học về sự kiên nhẫn. Còn đèn ông sao thì khỏi phải nói, là niềm vui, là lòng tự hào của từng đứa trẻ. Trong khi những đứa con trai hì hà hì hụi làm đèn thì bọn con gái tìm bưởi – những quả bưởi chua chua ngọt ngọt không phải để ăn mà để lấy hột, phơi khô dùng dây thép xâu lại thành xâu. Đêm rước đèn, những xâu hạt bưởi sẽ bập bùng ánh lửa, thắp sáng những nụ cười… Trung thu còn cả tháng, còn cả nửa tháng, còn cả tuần, nhưng không đứa trẻ con nào không háo hức, không chuẩn bị cho mình một thứ đồ chơi, ước hẹn với nhau sẽ phá cỗ Trung thu thế nào. Cỗ Trung thu đơn sơ, ai có gì góp nấy - vài quả ổi, vài múi bưởi, dăm chiếc bánh quy hình con cá, hình ông sao, hình chim bồ câu… nhưng niềm vui thì đầy ắp. Cả bọn ngước mắt nhìn trời, cầu mong cho vầng trăng trôi thật chậm. Và khi trăng đã lặn, lại mơ ước lại chờ mong một Trung thu khác…
Những mùa Trung thu bây giờ…
Trung thu là dịp kinh doanh. Những hộp bánh Trung thu sang trọng đã được tung ra thị trường từ rất sớm. Bánh nướng bánh dẻo nhân gà quay, nhân thịt xông khói, nhân rong biển, nhân vi cá, nhân yến sào, nhân mứt bí… đựng trong những chiếc hộp bắt mắt, giá một số loại tính bằng tiền triệu!
Những cửa hàng bán đồ chơi luôn sẵn các đầu lân, ông địa, lồng đèn, trống cùng vô số các thứ đồ chơi khác, đa số là hàng Tàu, mẫu mã đa dạng còn giá cả thì hợp lý. Bọn trẻ con không mất thời gian để làm thứ đồ chơi mình thích. Chỉ cần một ít tiền chúng sẽ có ngay một chiếc đèn có bóng đèn chạy pin không lo gió tắt!
Trung thu – Tết của trẻ con nhưng những chiếc bánh Trung thu đắt tiền ấy là quà tặng của người lớn. Người ta mua để biếu nhau – biếu cho các sếp, cho đối tác làm ăn, cho khách hàng quan trọng. Tết của trẻ con nhưng bọn trẻ con không phải động chân động tay, không hồi hộp chờ đón, không hề biết rằng làm một thứ đồ chơi là cái phần không thể thiếu của một cái Tết!
Người xưa đã chọn một đêm đẹp nhất trong 365 đêm cho con trẻ. Ngày nay cái đêm đẹp nhất đó cũng đã bị người lớn chiếm nốt! Và rồi khi những đứa trẻ lớn lên rất có thể chúng là những người lớn không có tuổi thơ!
HOÀNG TRỌNG DŨNG