Tuần qua, nhật báo Bangkok Post có bài viết trong chuyên mục Phát triển kinh tế-thương mại ASEAN và dẫn lời Thủ tướng Thái Lan, ông Abhisit rằng: “Đã đến lúc phải coi ASEAN như một tổng thể”. Vì “Mặc dù toàn khối ASEAN đã đạt được nhiều thành tựu, nhưng chúng ta vẫn còn nhiều việc phải làm. Hầu hết mọi công dân của mỗi nước trong khu vực vẫn còn nghĩ rằng quá trình hội nhập đang còn lâu dài phía trước và nếu không có sự tham gia của lĩnh vực tư nhân vào quá trình này thì con đường hãy còn xa... Do vậy, sự tham gia của khu vực tư nhân là hết sức cần thiết. Hầu hết các tổ chức tư nhân ở Thái Lan cũng như toàn vùng đều chưa tính đến vấn đề hội nhập này trong kế hoạch hành động của mình...” và, “Nếu không có sự tham dự hội nhập ở mức độ cao hơn cả ở khu vực tư nhân lẫn khu vực công thì sẽ khó thực hiện được ước muốn hội nhập hoàn toàn vào năm 2015 như mục tiêu xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC)”.
Chuyến thăm và làm việc của đồng chí Nguyễn Bá Thanh, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Đà Nẵng đến Tây Nguyên vừa qua, tập trung vào những liên kết kinh tế nhằm “Dang tay nối biển xa với rừng núi...”. Những vùng nguyên liệu phong phú 5 tỉnh Tây Nguyên sẽ thành hàng hóa xuất khẩu có giá trị kinh tế cao qua cửa khẩu thương cảng Đà Nẵng và thông qua việc phát triển hạ tầng giao thông (cả đường bay đến Đà Lạt, Pleiku), hải sản từ biển vẫn còn tươi xanh trong cái lạnh của Tây Nguyên. Một thành phố có nhiều kinh nghiệm quản lý đô thị và giàu năng lực về tài chính, công nghiệp, hải cảng sẽ có vai trò năng động hơn với một vùng nguyên liệu dồi dào... Đó là những viễn cảnh thật hấp dẫn. Nhưng cũng là một quá trình không dễ dàng.
Như cách nói của Thủ tướng Thái Lan, phải tạo ra một nhận thức rộng khắp trong mọi công dân, coi miền Trung - gồm cả Duyên hải và Tây nguyên là một tổng thể mà sự phát triển hay không của mỗi địa phương có tác động trực tiếp đến các địa phương khác, tạo ra cho được mối quan hệ “môi hở răng lạnh” cho toàn vùng.
Khi lãnh đạo các tỉnh và thành phố đã có những chủ trương liên kết hợp tác thì đó được coi như một “hành lang pháp lý” thuận lợi. Hành lang pháp lý đó cần được thông qua HĐND các tỉnh, thành để đưa ra các nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý hoàn chỉnh, bên cạnh những chính sách ưu đãi cần thiết cho doanh nghiệp (cả khu vực tư nhân lẫn khu vực công).
Vai trò chủ động của các công-dân-doanh-nghiệp là khá quan trọng. Khi xét duyệt, giao chỉ tiêu cho các doanh nghiệp Nhà nước, các cấp lãnh đạo liên quan cần phải yêu cầu làm rõ chương trình liên kết với Tây Nguyên như đầu tư nguyên liệu, xây dựng hệ thống chế biến, kế hoạch vận chuyển, xuất nhập khẩu, đầu tư vốn... Đối với doanh nghiệp tư nhân, cần nêu rõ những hỗ trợ về lãi suất, thuế... đối với các hoạt động kinh tế liên quan đến Tây Nguyên.
Để biến các chủ trương chung thành cụ thể để chứng tỏ “sức lan tỏa” của một đô thị động lực trong khu vực, TP. Đà Nẵng cần phải có những đầu tư mạnh mẽ cho lĩnh vực công nghiệp chế biến (như cà phê, gỗ, hạt tiêu, cao su), hệ thống dịch vụ logistic (hoạt động thương mại), dịch vụ tài chính ngân hàng mạnh hướng đến cùng nguyên liệu Tây Nguyên, mà lâu nay TP. Hồ Chí Minh và Khánh Hòa đã làm. Có nghĩa là thực hiện những mục tiêu trên trong một điều kiện cạnh tranh gay gắt trong kinh tế, chớ không phải trong điều kiện một mình một chợ của thời bao cấp.
Trước khi diễn ra kỳ họp Kỳ họp thứ 15, HĐND thành phố khóa VII, lãnh đạo cao nhất của TP. Đà Nẵng đã có chuyến công tác có ý nghĩa thăm dò, khảo sát và tháo gỡ những vấn đề để tạo ra sự liên kết phát triển. Nhưng, vai trò của các doanh nghiệp là hết sức quan trọng. Tôi biết có một doanh nghiệp trồng cao su và một doanh nghiệp làm thủy điện ở Tây Nguyên đang khát vốn, nhưng tìm đến các đối tác ở Đà Nẵng thì gặp toàn những e ngại hoặc từ chối. Bình luận về chuyến công tác Tây Nguyên hơn một tuần lễ của đồng chí Nguyễn Bá Thanh (đăng trên Báo Đà Nẵng ngày 21-12-2009), tác giả Bùi Văn Tiếng dẫn lời Kim Thánh Thán bảo khi nhận thức đúng thì hành động đến thành công chỉ còn một bước, nhưng ông cha cũng có kinh nghiệm “nói dễ, làm khó!”. Đó là hai mặt của một vấn đề, hy vọng kỳ họp HĐND kỳ này sẽ đưa ra những kế sách, giải pháp khả thi hơn.
TRƯƠNG ĐIỆN THẮNG
