Thêm một năm nữa đã lùi vào quá khứ, trước mắt chúng ta là một mùa xuân mới, mùa xuân năm 2010, năm cuối cùng của thập niên đầu thế kỷ, năm quyết định thành công thực hiện Nghị quyết Đại hội X, cũng là năm có nhiều ngày kỷ niệm lớn: 80 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; 35 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 120 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh; 65 năm Ngày thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Đại lễ 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội.
Đón xuân mới, chúng ta tổ chức lễ hội hoa Đà Lạt, lễ hội hoa Phố cổ Hà Nội và nhiều lễ hội khác để chia tay năm 2009, năm được nhiều người gọi là năm “vượt khó”, năm có nhiều biến cố nhất, năm phấn đấu gian khổ nhất, đồng thời cũng là năm gặt hái được nhiều thành công rất quan trọng.
Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu bùng phát từ Mỹ đã khiến nền kinh tế thế giới chao đảo. Cuộc khủng hoảng diễn ra sau 80 năm, có quy mô và mức độ ảnh hưởng chưa từng thấy, làm thiệt hại hàng ngàn tỷ USD, khiến hàng triệu người bị mất việc làm trên phạm vi toàn cầu đã đe dọa nghiêm trọng nền kinh tế nước ta, một nền kinh tế đã hội nhập 80%, đã vay nợ nước ngoài 50 tỷ USD. Chủ động ứng phó với khủng hoảng kinh tế, Nhà nước ta đã triển khai đồng bộ các biện pháp kích thích kinh tế (về ngân sách công, đã chi 8 tỷ USD kích cầu), khuyến khích người Việt Nam dùng hàng Việt Nam, mở rộng thị trường xuất khẩu để duy trì sản xuất, chống thất nghiệp. Với những cố gắng đó, nền kinh tế nước ta không bị xáo trộn lớn, tăng trưởng GDP được duy trì ở mức 5,2%, thất nghiệp hàng loạt chấm dứt sớm hơn dự kiến, các mặt an sinh xã hội được bảo đảm, an ninh, trật tự xã hội được giữ vững. Kết quả chống khủng hoảng và chiều hướng phát triển kinh tế thuận lợi là nguyên nhân chủ yếu để thế giới vẫn coi Việt Nam là một trong những điểm đầu tư nhiều triển vọng, các nhà đầu tư cam kết nâng mức đầu tư chính thức vào Việt Nam lên 8 tỷ USD, mức cao nhất 16 năm qua. Đây là thành tích nổi bật nhất trong năm bản lề thực hiện Nghị quyết của Đại hội X, tạo tiền đề thuận lợi tiến tới Đại hội lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt Nam.
Năm 2009 cũng là năm có những diễn biến bất thường về thời tiết, khí hậu, triều cường do biến đổi khí hậu, gây thiệt hại lớn cho nhân dân. Hai cơn bão số 9 và số 11 bất thường về cường độ, đường đi, thời điểm đã làm chết 300 người, chưa kể người bị thương; phá hỏng hàng vạn ngôi nhà, hàng nghìn hécta lúa, hoa màu, cây công nghiệp, cây ăn quả của các tỉnh miền Trung và Nam Trung Bộ, tổng thiệt hại lên đến 19.000 tỷ đồng. Cùng với bão, những cơn mưa trái vụ kéo dài đã làm ngập lụt một vùng rộng lớn, phần nhiều là những vùng nghèo, có nhiều đồng bào dân tộc. Sau mưa và bão, giờ đây, nước ta đang phải hứng chịu đợt hạn hán 100 năm mới diễn ra một lần, khiến nước các dòng sông và hồ chứa cạn kiệt, hàng vạn hécta ruộng đất khô nẻ. Nhưng chính trong những thử thách đó, bản lĩnh và kinh nghiệm khắc phục thiên tai đã được tôi rèn thêm một bước, quan hệ gắn bó đồng bào được nâng lên. Chỉ một thời gian ngắn sau bão lũ, hàng chục tỷ đồng hỗ trợ đã được huy động, hàng triệu lượt người đã tham gia những hoạt động giúp đỡ nạn nhân, nhanh chóng ổn định đời sống, khôi phục sản xuất ở những vùng thiên tai, không để ai bị đói, không ai không được sửa chữa nhà cửa, không ai bị bỏ rơi trong cuộc đời này.
Năm 2009 cũng là năm chúng ta phải đối phó với nhiều dịch bệnh trên người, trên gia súc, gia cầm, trên lúa và cây trồng khác diễn ra dai dẳng, khốc liệt và người chịu thiệt thòi nhất cũng vẫn là nông dân. Nhưng trong tai họa, không ai khác hơn người nông dân đã đứng vững trong khó khăn, chủ động vượt lên, cá tôm và thủy sản vẫn tìm được thị trường xuất khẩu, chăn nuôi vẫn vượt kế hoạch, sản lượng lương thực cả năm vẫn đạt mức kỷ lục, xuất khẩu gạo 6 triệu tấn, năm cao nhất từ trước đến nay.
Chúng ta còn giành được nhiều thành tựu to lớn trong quản lý đất nước, đối ngoại, phát triển kinh tế-xã hội. Người dân và bè bạn quốc tế có ấn tượng mạnh mẽ về các hoạt động đối ngoại bảo vệ chủ quyền và nâng cao vị thế đất nước; các hoạt động đối nội theo hướng công khai, minh bạch hóa như công bố cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính, công bố kết quả kiểm toán Nhà nước, kết quả kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng; về tiến độ thực hiện một số công trình trọng điểm; về kết quả các hoạt động xóa đói giảm nghèo, kỹ thuật y tế, thể dục thể thao…
Tính sổ cuối năm, bên cạnh những niềm vui tất nhiên vẫn còn những điều buồn, những điều tuy đã có nhiều cố gắng nhưng chưa làm được hoặc chưa làm được như mong muốn. Tình trạng tham nhũng, quan liêu, lãng phí tuy ráo riết chống nhưng vẫn chưa ngăn chăn có hiệu quả, thậm chí còn tăng lên. Phát triển chưa bền vững do còn dựa nhiều vào vốn nước ngoài, khai thác tài nguyên và nguồn nhân công rẻ. Nhiều vấn đề gây bức xúc xã hội chậm được khắc phục như tai nạn giao thông, mất vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý đô thị, bảo vệ môi trường, cải tiến quản lý hành chính, quản lý giá cả, chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái… Những điều chưa làm được đó đã tác động không nhỏ tới lòng tin của người dân, làm chậm lại quá trình phát triển, hội nhập của đất nước.
Đó là thách thức của năm nay và cũng là trách nhiệm toàn Đảng, toàn dân phải làm tốt hơn trong năm nay, năm một sự kiện đặc biệt quan trọng sẽ diễn ra đó là tiến hành Đại hội Đảng các cấp cơ sở tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc vào đầu năm 2011, đồng thời với tiếp tục triển khai cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Đại hội Đảng lần thứ XI là đại hội thông qua cương lĩnh (bổ sung) của Đảng ta, ngọn cờ soi đường cho toàn Đảng, toàn dân ta trên con đường bảo vệ chủ quyền và xây dựng đất nước tiến lên theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội XI cũng hoạch định kế hoạch trong 10 năm để nước ta hoàn thành mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đại hội cũng sẽ thông qua hàng loạt quyết sách quan trọng, trong đó có việc tiếp tục đổi mới, hoàn thiện việc xây dựng và chỉnh đốn Đảng và Nhà nước, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, thực hiện cơ chế kiêm nhiệm chức vụ… Những chủ trương đó có tầm ảnh hưởng không chỉ hôm nay mà còn cho tương lai lâu dài. Niềm phấn khởi và tin tưởng ấy đã được củng cố bằng thực tiễn những năm qua, bằng niềm tin yêu Hồ Chí Minh, tấm gương đạo đức sáng ngời trong lịch sử đất nước, bằng truyền thống yêu nước thương nhà của người Việt Nam, những người gây dựng nên dải đất này và đã dày công bảo vệ nó, phát triển nó như ngày nay.
VŨ DUY THÔNG