Yue Minjun, sinh năm 1962, tại tỉnh Heilongjiang, Trung Quốc là họa sĩ trong dòng mỹ thuật đương đại ở Bắc Kinh. Ông nổi tiếng với các tác phẩm sơn dầu miêu tả chính con người ông với nụ cười lớn mở rộng trên nhiều khuôn mặt y hệt nhau.
Họa sĩ Yue Minjun và tác phẩm |
Yue Minjun thường xuyên tái hiện hình ảnh người đàn ông mang bộ mặt cười qua nhiều bộ môn, phương tiện, chất liệu khác như điêu khắc, màu nước hay những ấn phẩm in tay, khắc gỗ. Được xếp vào nhóm chỉ trích, phê bình theo trường phái “Hiện thực Khuyến nho”, một hoạt động nghệ thuật được thành lập và phát triển từ năm 1989 ở Trung Quốc, nhưng Yue thích làm việc độc lập, không muốn quan tâm đến sự xưng danh hay nhóm hội.
Khuôn mặt cười (tranh sơn dầu) |
Cha của Yue Minjun làm việc ở khu mỏ khai thác dầu ở đông bắc Trung Quốc. Yue cũng làm việc trong ngành Công nghiệp Dầu khí Trung Quốc trước khi theo học nghệ thuật từ năm 1983. Yue Minjun được truyền cảm hứng từ một tác phẩm hội họa của họa sĩ Geng Jianyi trong một cuộc triển lãm mỹ thuật đương đại mang tên “Tác phẩm tiền phong Trung Quốc” tổ chức tại Bắc Kinh vào năm 1990. Bức họa của Geng diễn tả một bộ mặt cười một cách lạ lùng, riêng biệt. Và từ đó, Yue Minjun vẽ liên tục bộ mặt đàn ông cười trên nhiều tranh của mình, qua chân dung mẫu của nhiều người bạn Bô-hê-miên, đang sống trong làng và, chẳng bao lâu sau chúng trở thành những hình ảnh phổ thông, quen thuộc đối với những nhà đầu tư nước ngoài đang muốn tiếp cận với Trung Quốc ở giai đoạn mở cửa ra với phương Tây.
Yue Minjun thực hiện nhiều cuộc triển lãm mang tầm cỡ quốc tế. Bắt đầu từ những phòng tranh lớn ở Thượng Hải như Shanghai Biennale, Mahjon ở Kunsntmuseum Bern, Viện Bảo tàng nghệ thuật nổi tiếng ở Đức; Viện Bảo tàng Beelden an Zee ở Hà Lan. Riêng vào năm 2007, qua cuộc đấu giá tác phẩm nghệ thuật tại London, một bức tranh của Yue Minjun đã được bán với giá 5,9 triệu đô la Mỹ. Một giá bán cao nhất ở thị trường nghệ thuật thế giới đối với một tác phẩm nghệ thuật châu Á. Trước đó, bức tranh đã được bán cho một nhà sưu tập ở Hong Kong, ông Trevor Simon, thuộc cấp của một ngân hàng đầu tư. Ông đã cất giữ bức tranh trong kho 10 năm để đòi hỏi một cái giá “phải chăng” làm điều kiện đúng với giá trị của nó. Và ông ta đạt được ý nguyện khi mang về một số lãi cao ngất ngưỡng, đồng thời cũng làm tăng cao giá bán những tác phẩm của chính tác giả, Yue Minjun. Và, tháng 4-2010, tranh của Yue Minjun, cùng với hai họa sĩ Trung Quốc khác, đã bán với giá 1 triệu đô la Mỹ và cao hơn nữa.
Tác phẩm của Yue Minjun cũng đã được trưng bày, triển lãm tại New York qua sự bảo trợ của viện Bảo tàng Nghệ thuật Queens.
HOÀNG ĐẶNG