Có thể, ở một nơi nào đó lãng quên nhưng những tác phẩm hội họa phản ánh con người và cuộc sống đại văn hào Lev Tolstoi của các nhà danh họa Nga vào nửa sau thế kỷ 19 trong không gian im ắng, trang trọng của những viện bảo tàng Nga đang lặng lẽ nhắc nhở, điểm son lần thứ 100 năm ngày mất của Lev Tolstoi, nhà văn được tôn kính trên thế giới với hai tiểu thuyết lừng lẫy Chiến tranh và hòa bình và Anna Karenina.
I. Yefimovich Repin - tác giả bức nổi tiếng “Những người kéo thuyền trên sông Volga” - là họa sĩ vẽ nhiều tranh nhất về Tolstoi. Trong lối vẽ tả chân, ông đã lột tả được vẻ cao quý của một nhà văn, nhà tư tưởng lớn của nước Nga và thế giới vào thời điểm trước và sau khi Tolstoi hoàn tất 2 cuốn tiểu thuyết Chiến tranh và hòa bình vào năm 1869 và Anna Karenina năm 1877. Bá tước Lev Tolstoi sinh năm 1828, xuất thân từ một gia đình quý tộc ở Yasnaya Polyana nhưng cha mẹ ông qua đời từ lúc ông lên 9 tuổi. Tolstoi sống nhờ vào sự chăm sóc của ngươi anh trai Nikolay. Lev Tolstoi theo học ngành luật và ngôn ngữ phương Đông ở Đại học Kazan. Bỏ học, sau đó gia nhập quân đội. Cuốn Chidhood, tiểu thuyết đầu tay của ông viết về tuổi thơ của mình, phát hành năm 1852. Mười năm sau, Tolstoi kết hôn với nữ bá tước Nga gốc Đức Sophia Andreeyevna Behrs, người trẻ hơn ông 16 tuổi.
Lev Tolstoi với gia đình - Tranh của Pasternak |
Không chịu đựng nổi sự xung đột hôn nhân, ở tuổi 82, dù sức khỏe đã yếu, Tolstoi từ bỏ gia đình ra đi. Ít hôm sau ông trút hơi thở cuối cùng vào ngày 20-11-1910 tại một ga xép buồn ở vùng hẻo lánh, quạnh hiu Astapovo. Theo đúng ý nguyện lúc sinh thời, Tolstoi được chôn cất tại Yasnaya Polyana, quê xứ dòng tộc của ông.
Tính đến nay, trên lĩnh vực nghệ thuật, có thể có đến hàng trăm tác phẩm hội họa của các họa sĩ nổi tiếng trên thế giới vẽ về đại văn hào Lev Tolstoi, nhưng mỗi khi phải chiêm nghiệm đến cuộc đời và tư tưởng của Tolstoi, nhà văn quý tộc chọn cuộc sống tá điền, người ta liên tưởng đến những tác phẩm hội họa của Repin, Pasternak và Neserrov, những họa sĩ sống cùng thời với Tolstoi.
HOÀNG ĐẶNG