Không quá ồn ào như Haruki Murakami, Ryu Murakami đến với bạn đọc một cách lặng lẽ, bình dị. Mỗi tác phẩm của Ryu đều được bạn đọc Việt Nam đón nhận một cách trân trọng, Thử vai (NXB Hội nhà văn) (*) là tác phẩm như thế.
Là một nhà sản xuất phim ca nhạc, khi tâm sự với Yoshikawa – người bạn thân làm trong ngành giải trí, Yoshikawa đã dàn xếp cho Aoyama một cuộc thử vai trá hình để tuyển vợ. Với những tiêu chí nhất định để tuyển diễn viên cho một bộ phim đã có tới hai ngàn hồ sơ đăng ký. Tuy nhiên, trong suốt quá trình tuyển dụng chỉ Yamasaki Asami – người từng có mười hai năm học và biểu diễn ballet làm Aoyama xiêu lòng. Bi kịch bắt đầu từ đây! Chính cô gái Asami xinh đẹp có nụ cười bẽn lẽn làm Aoyama mê mẩn là kẻ gây ra những sóng gió kinh hoàng trong cuộc đời Aoyama.
Những ký ức đau buồn vì tuổi thơ bị ngược đãi và lạm dụng đã hun đúc lòng hận thù và biến người con gái xinh đẹp Asami thành ác quỷ. Những cuộc hẹn hò đầy lãng mạn của Asami và Aoyama đều nằm trong kế hoạch của Asami. Aoyama đã dành cho Asami tình yêu chân thành, mê đắm nhất, thế nhưng trong Asami không tồn tại cái gọi là tình yêu. Bởi vậy trong lần đi nghỉ của hai người tại khu nghỉ dưỡng cả nhà Aoyama vẫn đi, bản chất Asami mới bắt đầu lộ diện.
Từng được bạn đọc Việt Nam biết đến qua Màu xanh trong suốt, 69, Xuyên thấu, một lần nữa Ryu Murakami khiến độc giả phải rùng mình. Vẫn giọng kể dửng dưng, Ryu làm cho người đọc khi gấp sách lại vẫn không thể nào quên cảm giác kinh hoàng, thấm thía từ câu chuyện. Có chút gì đắng đót, bàng hoàng để rồi nhận ra sự hành hạ con người sẽ tạo ra quỷ dữ. Ryu Murakami đã rất xuất sắc khi đi sâu vào ngóc ngách tâm lý và những cảm nhận đen tối nhất của tội ác.
Ngay khi tác phẩm đầu tay của Ryu ra đời (1976) đã đoạt giải thưởng dành cho cây bút trẻ, một năm sau tiếp tục nhận giải thưởng văn chương cao quý Akutagawa của Nhật Bản, Ryu Murakami (1952), không chỉ được biết đến với tư cách là nhà văn mà ông còn là nhà làm phim danh tiếng. Ở Nhật, các tác phẩm của Ryu có tầm ảnh hưởng đến mức năm 1997, tạp chí Times nhận định ông là “một trong 11 người sẽ cách mạng văn hóa Nhật”.
Với ngòi bút đầy tỉnh táo, Ryu Murakami đã xoáy vào những mặt gai góc của xã hội Nhật Bản, phơi bày một hiện thực xã hội trần trụi, kinh hoàng từ lối sống buông thả, trụy lạc của giới trẻ đến những ám ảnh khủng khiếp do trống rỗng, thiếu niềm tin vào cuộc sống, luôn bị ám ảnh bởi những văn hóa ngoại lai du nhập của nước ngoài.
Thử vai đã được đạo diễn lừng danh Takashi Mike dựng thành phim và gây tiếng vang lớn. Cả văn học và phim ảnh Ryu đều miêu tả hết sức chân thực, lối phô diễn câu chữ, hình ảnh đôi lúc trần trụi. Hiện thực dữ dội được ông thể hiện không khiến người khác giận dữ mà ngược lại đó là sự khâm phục một tài năng lớn.
Thử vai của Ryu Murakami đã để lại trong lòng người đọc một nỗi ám ảnh, một cảm nhận sâu sắc đến tê tái và bạn đọc sẽ không chỉ đọc nó một lần.
N.H
(*) Sách do Công ty cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam liên kết xuất bản với NXB Hội Nhà văn, phát hành năm 2009.