Trong gần hai thập kỷ qua, giới chóp bu của lực lượng al Qaeda thường xuyên lên án các nhà độc tài Ả Rập như là những “con rối” của phương Tây và kêu gọi lật đổ. Bây giờ, người dân nhiều nước ở Bắc Phi và Trung Đông đã và đang tiến hành cuộc nổi dậy lật đổ chính quyền, nhưng có thể khẳng định không hề có sự trợ lực từ al Qaeda. Phong trào phản kháng của người dân các nước Tunisia, Ai Cập, Lybia... mạnh mẽ và đa dạng, xuống đường biểu tình có sử dụng vũ khí tự vệ mà không hề đi theo hai nguyên tắc cơ bản nhất của al Qaeda là: Giết người tàn bạo và cuồng tín.
 |
| Những phần tử khủng bố người Lybia từ bỏ tổ chức Al Qaeda để tham gia đấu tranh hòa bình. |
Dường như khi làn sóng dân chủ lan rộng và hiệu quả thì mạng lưới khủng bố càng mất đất sống bởi vì không còn thích hợp nữa? Các chuyên gia nghiên cứu về chủ nghĩa khủng bố và Trung Đông nhận định rằng sự hỗn loạn trong làn sóng không hề có dấu ấn của lực lượng khủng bố nào cả. Nó càng làm cho thanh niên Hồi giáo có cái nhìn thay đổi hẳn về khủng bố rằng, bạo lực và đẫm máu không thể làm thay đổi tình hình. Pillar, một người nghiên cứu về khủng bố và Trung Đông gần ba thập niên qua nhấn mạnh rằng “dân chủ là tin xấu cho al Qaeda bởi vì cách người dân muốn bày tỏ sự bất bình và theo đuổi mục tiêu dân chủ thường chọn cách phản ứng hòa bình hơn là bạo lực”.
Chính vì thế mà làn sóng dân chủ ở Bắc Phi và Trung Đông diễn ra từ giữa tháng 12 năm ngoái cho đến nay mà trùm khủng bố Bin Laden vẫn chưa lên tiếng. Phó tướng người Ai Cập Ayman al – Zawahri từng theo đuổi mục tiêu đánh phá chế độ của Tổng thống Mubarak để trả thù việc chính quyền Ai Cập đã bắt giữ và giam cầm ông trong những năm 80 của thế kỷ trước. Zawahri có lên tiếng nhưng không hề có sự hả hê cũng như không thông báo đã góp công trong việc Tổng thống Mubarak đã phải tháo chạy.
Những cuộc cách mạng ở Ả Rập vẫn chưa kết thúc nhưng có thể thấy được thế hệ bây giờ không quan tâm đến hệ tư tưởng của al Qaeda. Suốt thập niên qua, thế giới và Mỹ rất lo lắng về sự tàn bạo của al Qaeda, lo kết thân với những nước có “hang ổ” khủng bố để làm bàn đạp chống lại lực lượng khủng bố này. Cựu Ngoại trưởng Mỹ, Rice từng ngợi khen Lybia là đối tác tin cậy trong việc chống khủng bố, ngăn các phần tử cực đoan Lybia từ Afghanistan và Iraq trở về, đồng thời làm suy yếu tư tưởng Hồi giáo cực đoan. Quá trình hợp tác đó đã bước đầu thành công qua cái nhìn về làn sóng đấu tranh dân chủ hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để khẳng định al Qaeda đang bước vào thời kỳ suy tàn.
Anh Thư
