Vừa trở về sau thời gian 3 tháng (từ tháng 7 đến tháng 10-2011) tham dự khóa sáng tác tại Vermont Studio Center (VSC) bang Vermont (Hoa Kỳ) với tư cách là họa sĩ đoạt giải nhất của Hiệp hội Họa sĩ châu Á, PHAN NGỌC MINH đã dành cho Báo ĐNCT cuộc trò chuyện:
 |
| Họa sĩ Phan Ngọc Minh và bà Kathy Black, Giám đốc VSC tại một góc phòng triển lãm. |
VSC nằm trên khu đất rộng, có nhiều nhà lưu trú và xưởng vẽ chen nhau ven rừng, toàn cây thông, cây phong xanh xanh ngút ngàn, có con suối hay còn gọi sông nhỏ chảy băng qua. VSC có nhiều building, hầu hết bằng gỗ, sơn màu trắng ngà và xanh lục, dành cho các nghệ sĩ trên khắp thế giới hội ngộ tại đây, cùng sống, làm việc và trao đổi học tập. Tham dự khóa sáng tác này có tất cả 60 thành viên, ngoài các họa sĩ Mỹ còn có các họa sĩ đến từ nhiều nước như: Canada, Braxin, Chi Lê, Anh, Ý, Thụy Điển, Hàn Quốc, Mông Cổ…
Chúng tôi gặp nhau vào những bữa ăn, đặc biệt là những tối từ lúc 8 giờ đến 9 giờ 30 khi mỗi cá nhân tự giới thiệu và nói về tác phẩm của mình bằng hình ảnh tại sảnh đường của trung tâm, hoặc khi mở cửa tất cả xưởng vẽ của trại viên vào ngày 14 và 27 của tháng. Đó là những cơ hội cho anh em gặp nhau, xem tác phẩm qua lại, trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp. Ngoài ra, mỗi tuần, ít nhất có 2 đến 3 diễn giả đến nói chuyện vào buổi tối từ 8 giờ đến 9 giờ 30, họ là những nhà điêu khắc, họa sĩ, nhà văn, thơ. Cuối khóa, phải viết bài đánh giá nhận xét và cảm nghĩ của mình gửi qua email.
* Anh có thể kể lại vài ấn tượng đáng nhớ trong thời gian vừa qua?
- Ở Trung tâm này có 5 xưởng vẽ lớn có tên: Barbara White, Church, Fire House, Schultz, Wolf Kahn. Mỗi xưởng vẽ có khoảng từ 8 đến 18 xưởng vẽ cá nhân. Tôi được bố trí làm việc ở xưởng vẽ Wolf Kahn, phòng cuối ở tầng 2, diện tích gần 60 mét vuông, có cửa sổ nhìn ra dòng suối nước chảy róc rách, sóc và chim nhảy nhót trên thảm cỏ dưới tán cây yên tĩnh. Trong xưởng vẽ, sơn một màu trắng tinh, có một giá vẽ, tủ đựng màu, bàn làm việc... có nhiều bóng đèn néon và bóng đèn vàng, đủ ánh sáng làm việc vào ban đêm. Chính điều kiện ở đây quá tốt, hằng đêm tôi đã làm việc đến 1, 2 giờ sáng, có khi đến 3 giờ sáng.
Ngày 14-8, tôi được VSC cho biết là trong số các thành viên dự khóa sáng tác, tôi là thành viên duy nhất được chọn triển lãm cá nhân tại Red Mill Gallery, phòng triển lãm tranh của trung tâm.
| VSC được thành lập năm 1984, đến nay đã 27 năm. Tại khu trung tâm này có 31 building lớn gồm hội trường, chỗ lưu trú và 75 xưởng vẽ cho nghệ sĩ làm việc. Đến nay đã có 14 ngàn người trên 100 nước đến VSC làm việc, họ là những họa sĩ, nhà điêu khắc, nhà văn, thơ. Ở đây có một thư viện mở cửa 24/24 giờ, có hàng trăm đầu sách của các nền nghệ thuật, kiến trúc, mỹ thuật tạo hình trên toàn thế giới… |
- Một series tranh cỡ lớn 12 bức, bức lớn nhất có chiều dài 3,50 mét, vẽ màu acrylic trên vải, vẽ về Huế, Champa – Mỹ Sơn và Hội An như: Những con bài Tới, Mặt nạ tuồng cổ, Kala- Thần thời gian... Triển lãm được khai mạc lúc 19 giờ ngày 19-8 (và kéo dài đến cuối tháng 8) có đông đủ khách thưởng lãm, trong không khí thật là thân thiện. William Tucker, nhà điêu khắc tên tuổi ở New York, một diễn giả khách mời của Vermont sau khi xem tranh đã dành cho tôi những cảm nhận ưu ái: “Những bức vẽ đầy sức sống mãnh liệt, thể hiện một cá tính mạnh mẽ, tinh tế, nó toát lên những âm thanh như từ bản tự truyện trong loạt tranh vẽ về văn hóa di sản của Minh”.
* Ngoài thời gian dự khóa sáng tác, anh có thêm những thực tế nào trên đất Mỹ?
- Mười ngày ở New York, tôi đã đi thăm một số nơi ấn tượng như: Bảo tàng MOMA – Bảo tàng Mỹ thuật hiện đại (The Museum of Modern Art), Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, một số galleries ở khu Chelsea, trường đại học Columbia... Ba tuần lễ ở California, tôi đã thăm viếng bạn bè và một số nơi như: Đại học nổi tiếng Berkely, cầu Golden Gage (San Francisco)... và 60 ngày ở Johnson, một thị trấn nhỏ thuộc vùng đông bắc bang Vermont, vùng đất được mệnh danh là Green mountain (núi xanh) của nước Mỹ, với tôi thật là hạnh phúc…
Trên ba tháng làm việc và lang thang trên đất Mỹ, đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm tuyệt vời, tôi không chỉ sáng tác được một số tranh ưng ý cỡ lớn mà còn học tập được rất nhiều kinh nghiệm về nghề nghiệp từ các bạn bè quốc tế, tham quan học tập được nhiều cái mới mẻ tại một số nơi tôi đến.
Nhân đây cho tôi được gửi lời cảm ơn ông bà Jonathan Louise Gregg, người sáng lập VSC và bà Kathy Black, Giám đốc chương trình cùng toàn thể các thành viên của VSC.
* Xin cảm ơn anh và chúc anh sẽ có thêm nhiều sáng tác mới sau chuyến đi.
TRẦN TRUNG SÁNG (thực hiện)
