Đà Nẵng xưa

Trên mỗi chặng đường phát triển, Đà Nẵng để lại bóng dáng của mình trong kiến trúc, âm nhạc, trong lịch sử, hội họa, và đặc biệt là trong nhiếp ảnh… Một cách cụ thể và sinh động, nhiếp ảnh có lợi thế mang lại cho người xem những cảm xúc và nhận thức trực tiếp nhất về sự vật. Đà Nẵng trong những bức ảnh xưa còn lưu lại qua thời gian cho ta những thông tin thật sự thú vị về những chặng đường mà thành phố đã trải qua…

Đó là lý do để nhóm biên soạn Huỳnh Yên Trầm My, Trương Vũ Quỳnh, Lưu Anh Rô cùng NXB Đà Nẵng vừa giới thiệu đến độc giả tập sách ảnh Đà Nẵng xưa (ảnh) đầu tháng 5 vừa qua. Tập sách gồm 4 phần: Làng trong phố, phố trong làng; Cuộc sống đời thường; Dấu tích chiến tranh và Danh lam, di tích.

Lật từng trang sách ảnh, ta có thể hình dung, Đà Nẵng xưa là một thành phố manh nha từ những làng chài, với khu nhà lá tranh ven sông, ở đó cư ngụ những người làm nghề chài lưới. Từ những làng chài, bắt đầu hình thành nên những bến tàu, lớn hơn nữa sau này là nơi neo đậu các tàu vận chuyển lớn, và các dấu hiệu của một thành phố cảng ngày càng rõ dần… Đầu thế kỷ XIX, quy mô Đà Nẵng được mở rộng hơn, theo ghi chép của một người Âu có tên là Hausmann thì: “Đà Nẵng lập nên do sự tập hợp của nhiều làng gồm những túp lều tranh có vẻ khốn khổ”. Để rồi sau đó ít lâu, khi trở lại Đà Nẵng vào năm 1845, ông này viết lại: “Ngày hôm sau, khoảng 6 giờ sáng, chúng tôi ngược dòng sông Hàn để thăm thành phố hay làng Đà Nẵng… khu vực đáng kể nhất là khu bán tạp hóa, chính tại khu này, thủy thủ các tàu đã buôn bán tấp nập”. Từ nhà tranh ven biển, nhà chồ nơi mé sông, khu biệt thự trong một vườn rộng nhiều cỏ dại, công viên thành phố lưa thưa một vài tiểu cảnh, có con đường dẫn về một miền quê đâu đó ở ngoại thành hiu hắt và đượm buồn. Từ cảm nhận đó, chúng ta thêm trân trọng sự đổi thay của thành phố hôm nay.

Theo bà Huỳnh Yên Trầm My, thành viên Ban biên soạn, ảnh xưa không nhiều nhưng không phải quá khó khăn khi sưu tầm. Cái khó là hình ảnh không theo một chủ đề nào rõ rệt, nên làm tập bưu ảnh thì đơn giản còn thực hiện tập sách có bố cục, nội dung chặt chẽ thì phải “tùy” theo số lượng ảnh mình có được mà kết cấu cho phù hợp.

Đà Nẵng đang từng ngày thay da đổi thịt, và khang trang, to đẹp hơn. Những tập sách ảnh như góp phần vào việc gìn giữ lịch sử phát triển thành phố bằng trực quan sinh động. Biết quá khứ để yêu hơn hiện tại, bởi không có hiện tại nào không mang trong nó cội rễ đang bám sâu vào quá khứ…

HUỲNH LÊ