Các tuyển thủ Đan Mạch lúc ấy hầu như đang chuẩn bị khăn gói cho một chuyến nghỉ hè cùng người thân. Họ nhận lệnh tập trung khẩn cấp để lên đường thay thế cho đội Nam Tư giờ cuối bị loại vì cuộc nội chiến xảy ra trên đất nước mình. Không tập luyện trước giải đấu, không hề chuẩn bị tinh thần, sức lực như bao đối thủ khác, đội Đan Mạch lúc ấy được xem như giải pháp tình thế nhằm cứu cho Euro 1992 khỏi đổ vỡ. Không ai nghĩ họ sẽ đi xa hơn vòng đấu bảng chứ đừng nói đến vào tận trận chung kết và rồi đoạt luôn ngôi quán quân.
Tây Ban Nha vô địch Euro 2008, liệu có bảo vệ ngôi vương mùa này? |
“Những chú lính chì” ngày ấy lên ngôi trong sự ngỡ ngàng của toàn cầu sau trận chung kết đầy thuyết phục và thế giới bóng đá vì thế ghi vào biên niên sử của mình một cột mốc thú vị đến ngất ngây: Chàng kép phụ bỗng chốc hóa thành nhân vật trung tâm quyết định số phận cả vở diễn đong đầy tình tiết hỉ nộ ái ố. Thêm một lần bóng đá chứng tỏ mức độ hấp dẫn không chỉ qua chất lượng tranh tài mà còn qua tính chất bí ẩn khó lường của một trò chơi mà không phải lúc nào kẻ mạnh, người giàu cũng giành chiến thắng.
Có phải vì tính bướng bỉnh, nóng lạnh bất thường ấy của bóng đá mà ngày nay người ta nghĩ ra đủ cách giúp mình đoán trước kết quả các trận đấu? Từ bạch tuộc, cá heo đến vịt gà khỉ chó, tất cả đều được trưng dụng cho… công cuộc tìm kiếm kết quả tranh tài ngay trước giờ bóng lăn. Hai năm trước, chú bạch tuộc tên Paul được vinh danh và đi vào biên niên sử môn thể thao này nhờ đoán chính xác đến 7 trận then chốt, trong đó có trận chung kết World Cup 2010. Ở một góc thiên đường xa xăm nào đó, hẳn Paul đang nheo mắt nhìn thiên hạ giờ này ở trần gian đang loay hoay với trái bóng Euro 2012 sắp lăn, với những nàng voi, ả vịt được con người ra sức tung hê là “truyền nhân” của mình. Bóng chưa lăn nhưng trí tưởng tượng của người hâm mộ thì đã đầy ắp những kết quả từ dự đoán của các nhà tiên tri được xem là linh hiển và trí tuệ bậc thầy. Càng loay hoay, con người càng bộc lộ sự bất lực trước đường đi rối rắm của trái bóng. Nhưng xét cho cùng, đấy chỉ là cách thêm thắt gia vị cho món ngon thêm phần hấp dẫn. Có thêm những nhà tiên tri voi vịt khỉ gà cũng là để con người cà kê nhâm nhi thú vui bất tận của mình như thưởng thức thêm một trận đấu phụ trước lúc thực sự hòa mình hồn nhiên hoặc thăng hoa chất ngất với từng cung bậc bổng trầm của trái bóng.
Nếu có một nỗi lo đang ám ảnh con người và đe dọa phá hỏng đại tiệc Euro lần này thì nỗi lo ấy chính là tình trạng bạo lực và nạn kỳ thị chủng tộc. Rất nhiều quan chức bày tỏ sự quan tâm về mầm mống kỳ thị có thể bùng phát trên sân cỏ và bốn phía khán đài ở Ba Lan và Ukraine lần này. Không ngạc nhiên khi trước giờ tiệc hội Euro khai mạc, Platini, người đứng đầu cơ quan điều hành bóng đá châu Âu, thêm một lần cảnh báo nguy cơ kỳ thị chủng tộc và ban bố các quyết định mang tính răn đe khá quyết liệt. Ông cảnh báo các cầu thủ không được phép tự ý bỏ ra ngoài sân mỗi khi thấy mình bị lời lẽ hoặc hành vi kỳ thị xúc phạm và cho phép các trọng tài phạt thẻ vàng đối với hành động này. Các quan chức UEFA đã phải đích thân đến từng đội bóng để giải thích và truyền đạt điều luật mới này. Cùng lúc, các biện pháp kỷ luật, chế tài cũng được ban bố đối với các hành vi, biểu hiện kích động bạo lực, kỳ thị chủng tộc trên các khán đài. Một hệ thống camera được lắp đặt nhằm kiểm soát bốn phía khán đài. Tất cả bích chương, biểu ngữ có lời lẽ phân biệt, kỳ thị sẽ kịp thời dẹp bỏ, người nào hát những khúc ca ác ý, ca từ miệt thị sẽ lập tức bị mời rời khỏi khán đài… Quyết liệt, kỹ lưỡng là thế nhưng người đứng đầu UEFA vẫn không thể yên tâm. “Tôi làm sao lường được chuyện gì sắp xảy ra. Gần cả trăm ngàn người trên một sân bóng thì làm sao mà kiểm soát được hành vi, thái độ của họ!”, Platini than thở.
Dù thế nào thì trái bóng khai mạc ở sân vận động quốc gia Ba Lan cũng sắp sửa lăn rồi, mở màn gần một tháng trời tiệc hội Euro. Khó lường với những bất ngờ, hào hiệp nghĩa trượng với bao xúc cảm nhân văn và cả ám ảnh trước mầm mống phân chia, bạo lực, sân cỏ Ba Lan-Ukraine thêm một lần chứng minh tính khắc nghiệt bí ẩn của bóng đá, một trò chơi nguy hiểm nhưng lạ thay, không bao giờ con người dám từ bỏ nó.
ĐÌNH XÊ