Nhìn nhận nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những khâu đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội của thành phố, ngay từ Đại hội lần thứ XIX Đảng bộ thành phố, Thành ủy đã có chủ trương đưa 100 học viên (HV) đi đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ ở những cơ sở đào tạo có uy tín ở nước ngoài.
Đến giữa năm 2012, theo báo cáo của Trung tâm Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao (gọi tắt là Trung tâm) thành phố, đã có 91 người được đưa đi đào tạo theo chương trình này, với 73 thạc sĩ và 18 tiến sĩ. Trong đó, có 65 lượt HV tốt nghiệp và 58 người đã được phân công công tác. Tiếp nối thành công đó, thành phố tổ chức cho đào tạo bậc đại học ở nước ngoài, với sự tham gia của 176 HV, so với 154 HV được đào tạo trong nước. Những chương trình, đề án... đào tạo này, nay được thành phố tập trung thành một Đề án “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội thành phố đến năm 2015” vừa được Chủ tịch UBND thành phố phê duyệt.
Tiến sĩ Nguyễn Phú Thái, Giám đốc Trung tâm cho biết, việc lựa chọn HV đi đào tạo ở nước ngoài được thực hiện khá bài bản và khắt khe, không chỉ đối với HV mà cả với lựa chọn các ngành nghề và cơ sở đào tạo ở nước ngoài. Năm nhóm ngành được thành phố ưu tiên đào tạo ở nước ngoài là: Kinh tế, du lịch, công nghệ thông tin, quản lý đô thị và luật; dựa trên cơ sở nghiên cứu, phân tích nhu cầu phát triển của thành phố trong khoảng thời gian từ 4-5 năm tới. Việc xác định trường cho HV phải nằm trong “Top 200” trường hàng đầu thế giới; tuy nhiên cũng phải phù hợp với học phí, sinh hoạt phí và môi trường học tập, sinh hoạt... Qua thời gian thực hiện, cho thấy các quốc gia được lựa chọn để đưa HV đi đào tạo ở nước ngoài tập trung vào Anh, Úc, Pháp và Mỹ. Mỗi HV đào tạo ở nước ngoài được bảo đảm tiêu chuẩn kinh phí khoảng 30 nghìn USD mỗi năm...
Chính từ việc đầu tư thực hiện một chủ trương tốt đẹp như thế, nên việc đánh giá chất lượng sau đào tạo và nhất là sử dụng nhân lực sau đào tạo là vấn đề đáng quan tâm. Trên tinh thần đó, mới đây, Trung tâm đã tổ chức khảo sát thông qua phiếu điều tra đối với các HV sau đào tạo cũng như với đơn vị sử dụng nhân lực, đồng thời tiến hành gặp mặt lấy ý kiến trực tiếp của hơn 70 HV. Mặc dù việc khảo sát thông qua phiếu điều tra được thực hiện với cả HV đào tạo trong và ngoài nước; tỷ lệ tham gia của các HV (61,11%) và của đơn vị sử dụng lao động (66,67%) vào khảo sát là chưa cao..., nhưng theo TS Nguyễn Phú Thái, cũng cho thấy phần nào bức tranh về sử dụng nhân lực sau đào tạo và những vấn đề đặt ra cần giải quyết.
Điều đáng mừng, là có đến 77,27% HV cho rằng, họ được phân công công tác phù hợp với nguyện vọng của bản thân; trong đó các nhóm ngành như kỹ thuật - công nghệ, sư phạm và luật đạt tỷ lệ phù hợp cao nhất (lần lượt là 75%, 92,31% và 100%). Cùng với đó, 77,42% đơn vị sử dụng HV cũng cho rằng, HV phù hợp với chuyên ngành đào tạo và công việc đang đảm nhận tại đơn vị. Qua đánh giá, đa số HV hoàn thành tốt công việc được giao; có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc; có đề xuất ý kiến tham mưu lãnh đạo giải quyết công việc hiệu quả (chiếm 87,5%). Những con số đó cho thấy cái nhìn khả quan, nhất là hiệu quả không thể chối cãi của việc chọn lựa những người thực tài đi đào tạo ở nước ngoài, nỗ lực của các HV trong quá trình học tập và phục vụ cho thành phố.
Tuy nhiên, còn những vấn đề cần giải quyết như: Tỷ lệ HV, nhất là ở các ngành: kinh tế (30%), xây dựng - quản lý đô thị (33,3%)... cho rằng mình chưa phù hợp với công việc được giao; 46,15% HV nhóm ngành kinh tế cho rằng không phù hợp giữa chuyên ngành đào tạo và công việc đang đảm nhận; bố trí công việc ở nhóm ngành xây dựng - quản lý đô thị có tỷ lệ không đúng nguyện vọng cao nhất (66,67%)... Cùng với đó, hầu hết các đơn vị sử dụng lao động đều cho rằng các HV còn có những hạn chế như: Thiếu kỹ năng về quản lý Nhà nước; thiếu kinh nghiệm thực tiễn trong giải quyết công việc; sự kiên trì và cống hiến cho thành phố còn hạn chế...; đặc biệt một số trường hợp kiến thức được đào tạo ở nước ngoài không áp dụng được tại đơn vị công tác; sau khi đào tạo về lại đơn vị cũ không còn phù hợp vì đơn vị không có ngành nghề đó...
Mặc dù số liệu khảo sát chỉ mang tính tương đối, nhưng cũng cho thấy những vấn đề này đang được nghiêm túc nhìn nhận và giải quyết, bảo đảm hài hòa giữa năng lực, sức lao động và sự cống hiến của HV với sự đầu tư cũng như kỳ vọng về một hướng đi đúng đắn trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của thành phố.
ANH QUÂN
