Đó là tên một công trình nghiên cứu về địa danh, nhân vật, sự kiện lịch sử và dấu tích văn hóa Chàm trên đất Quảng Nam của tác giả Nguyễn Sinh Duy. Trung tâm Nghiên cứu Quốc học-Nhà Xuất bản Văn học ấn hành và giới thiệu tháng 7-2013.
 |
| Bìa sách “ Quảng Nam, những vấn đề lịch sử”.(Nguồn: www.honviet.com) |
Đây là công trình nghiên cứu khoa học công phu, nghiêm túc của một nhà nghiên cứu “Quảng Nam học”.
Với nội dung phong phú, phần “Khảo về địa danh trên đất Quảng Nam” sẽ mang đến cho độc giả những thông tin, kiến thức bổ ích về lịch sử, địa danh học, văn hóa…: Tên gọi Hàn - Đà Nẵng; Đô thị cảng Hội An đã có lịch sử 400 năm; Thu Bồn một con sông mà tên gọi đã đi vào thi ca; Địa danh Bà Nà với những thông tin lịch sử thú vị.
Phần “Khảo về nhân vật, sự kiện Quảng Nam”, là những chuyến ngự du Ngũ Hành Sơn của vua Minh Mạng, và vì sao ông vua này lại chiếu cố thắng tích Ngũ Hành Sơn? Về Trần Quý Cáp, tiên khởi tuẫn quốc vì công cuộc duy tân Việt Nam đầu thế kỷ XX, tác giả đi vào tìm hiểu nguồn sở đắc tân thư đưa đến nhiệt tâm cổ xúy tân học, hô hào dân quyền của nhà nho cấp tiến Trần Quý Cáp, và chết dưới lưỡi gươm bạo quyền một cách tức tưởi và thê thảm. Bài phú Cảnh đất Hàn của Khóa Triệu là bức tranh hiện thực của một tầng lớp tân thanh niên, một sớm, vội chối bỏ truyền thống giá trị cũ để đua đòi cái mới, ở đây nói rõ ra là ngón ăn chơi hưởng thụ, một đòn phép thâm độc của thực dân Pháp nhằm trụy lạc thanh niên Việt. Công trình nghiên cứu còn cung cấp thông tin về một kịch bản tuồng viết về du lịch Bà Nà mới mẻ và thú vị; Thái Phiên và vụ giành đất Cấm Đình với thực dân Pháp; Về tấm bản đồ phòng thủ Đà Nẵng năm 1858. Vấn đề Champa trên đất Quảng Nam, được tác giả nghiên cứu trong những phong tục, tín ngưỡng của người Quảng Nam vẫn còn lưu dấu Chàm, v.v…
Đây là công trình nghiên cứu về lịch sử, văn hóa Quảng Nam rất công phu với nhiều tư liệu, hình ảnh quý rất cần cho những ai muốn tìm hiểu về địa danh học, lịch sử, văn hóa… vùng đất này.
P.V
