Bảo tàng Messner Mountain được khắc dựng vào chóp núi cao nằm trong dãy núi Alpine (Ý). Công trình thiết kế do kiến trúc sư Zaha Hadid thực hiện từ năm 2013 đến nay vừa hoàn tất.
Ngọn núi được mang tên của một vận động viên leo núi nổi tiếng Reinhold Messner (sinh năm 1944) -người đã lên tất cả 14 ngọn núi và lên tới đỉnh núi Everest ở độ cao hơn 8.000m trên mực nước biển mà không cần bình thở oxy. Ông cũng là tác giả của ít nhất 63 cuốn sách.
 |
| Toàn cảnh Bảo tàng Messner Mountain trên chóp núi. |
Nhà bảo tàng nằm trên đỉnh núi Kronplatz, ở độ cao 2.275 mét trên mực nước biển, có phòng trưng bày ngầm và một khoảng sảnh rộng để ngắm một thung lũng qua đường viền bao lớn. Tại đây sẽ triển lãm hình ảnh và các công cụ được kết nối như câu chuyện kể về cuộc sống người miền núi Messner.
 |
| Kiến trúc sư Zaha Hadid. |
Công ty Zaha Hadid đã chọn bê-tông đúc để tạo ra các mảng đá và mảnh vỡ. Các bức tường của tòa nhà dày từ 40 và 50cm, mái nhà dày lên đến 70cm. Kiến trúc sư chính Zaha Hadid thông báo đã hoàn tất công trình này, sau khi bà hoàn tất thiết kế cho sân vận động Olympic Tokyo 2020. Zaha Hadid cho biết, nơi đây sẽ có tầm nhìn toàn cảnh từ Zillertal Alps ở phía bắc đến Dolomites và South Tyrol.
Dame Zaha Hadid, sinh năm 1950, là kiến trúc sư người Anh gốc Iraq nổi tiếng với nhiều thiết kế các công trình công cộng hiện đại. Năm 2004, Zaha Hadid là người phụ nữ đầu tiên được trao Pritzker Architecture - giải thưởng nổi tiếng thế giới về kiến trúc.
 |
| Bên ngoài nhà bảo tàng. |
Hadid bắt đầu theo khoa toán học tại Đại học Mỹ ở Beirut, Lebanon và tốt nghiệp cử nhân toán học. Năm 1972 cô đến London tiếp tục nghiên cứu tại Hiệp hội Kiến trúc, một trung tâm lớn của tư tưởng kiến trúc tiên tiến trong những năm 1970. Hadid thành lập công ty của riêng mình tại London vào năm 1979.
Năm 1983, Hadid được công nhận kiến trúc sư mang tầm quốc tế sau khi bà giành được giải thưởng cuộc thi The Peak, qua việc thiết kế một trung tâm giải trí ở Hong Kong như một “tòa nhà chọc trời” được tạo nét di chuyển bằng một đường chéo xuống phía sườn đồi. Thiết kế hình học của Zaha Hadid mang nét đặc trưng bởi một cảm giác của sự phân mảnh, không ổn định và chuyển động.
Phong cách phân mảnh này đã dẫn bà vào chung nhóm với các kiến trúc sư nổi tiếng và họ đã tạo dấu ấn về phong cách thiết kế các “hình khối phân mảnh” qua cuộc triển lãm năm 1988 do Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại ở thành phố New York tổ chức.
Hadid còn nhiều công trình thiết kế cấp tiến khác tiếp theo trong những năm 1980 và đầu thập niên 90, trong đó có công trình kiến trúc Kurfürstendamm (1986) ở Berlin, Trung tâm Nghệ thuật và Truyền thông Düsseldorf (1992-1993), và vịnh Cardiff Opera House (1994) ở xứ Wales.
 |
| Bên trong nhà bảo tàng. |
Hadid bắt đầu được biết đến như một “kiến trúc sư giấy”, có nghĩa là thiết kế của bà đã quá “tiền phong” để băng qua giai đoạn phác thảo đến việc được chấp thuận, xây dựng. Ấn tượng được nâng cao khi bà dùng “đường nét miêu tả” - thường ở dạng có màu nền với chi tiết sắc sảo như bức tranh được trưng bày gần y hệt các tác phẩm nghệ thuật trong các bảo tàng lớn.
Dự án xây dựng lớn đầu tiên của Hadid là Trạm cứu hỏa Vitra (1989-1993) tại Weil am Rhein, Đức; bao gồm một loạt các máy bay, góc cạnh mạnh mẽ, cấu trúc giống như một con chim đang bay. Công trình xây dựng khác của Hadid từ thời kỳ này bao gồm một dự án nhà ở cho IBA Housing (1989-1993) ở Berlin, không gian Trung tâm Khu triển lãm (1999) tại Dome Millennium ở Greenwich, London và tác phẩm “Hình thành một không gian triển lãm” (1997-1999) tại Weil am Rhein. Trong tất cả các dự án này, bằng sự chú tâm của mình, Hadid khảo sát kỹ việc tạo ra các không gian kết nối và một hình thức nghệ thuật điêu khắc năng động của kiến trúc.
Hadid củng cố danh tiếng của mình như là một kiến trúc sư của công trình xây dựng vào năm 2000, khi công việc bắt đầu tại một Trung tâm Rosenthal Lois and Richard - một bảo tàng mới dành cho nghệ thuật đương đại tại Cincinnati, Ohio, có diện tích 7.900m2. Công trình mở cửa vào năm 2003 trở thành bảo tàng đầu tiên của Mỹ được thiết kế bởi một người phụ nữ.
Bảo tàng nằm ở giữa khu vực trung tâm của Cincinnati, thân thiện và không có sự cách biệt với không gian chung quanh. Hadid cho biết cô hy vọng điều này sẽ tạo ra một “thảm đô thị” để chào đón mọi người vào bảo tàng.
HOÀNG ĐẶNG
