Michael Herr, một trong những nhà văn nổi tiếng viết về cuộc chiến tranh ở Việt Nam, vừa qua đời ngày 23-6 ở tuổi 76 tại một bệnh viện gần nhà ông ở Delhi, Delaware County. Người con gái của ông, Claudia Herr, chính thức báo với The New York Times. Michael Herr được biết đến qua cuốn sách “Dipathches” (tạm dịch: Những cái chết trận) ra đời năm 1977, sau khi Michael Herr đã trải qua một thời gian làm phóng viên chiến trường ở Việt Nam vào những năm cuối thập niên 1960. Bìa cuốn sách Dipathches đậm dòng chữ “Cuốn sách hay nhất mà tôi từng đọc về những người đàn ông và chiến tranh trong thời đại chúng ta” của John le Carré, nhà văn người Anh chuyên về tiểu thuyết trinh thám.
 |
| Michael Herr và tác phẩm về chiến tranh Việt Nam. |
Cuốn sách nói về sự tàn phá khốc liệt trong cuộc chiến ở Việt Nam, được viết như sự ghi chép báo chí với một phong cách văn xuôi, nó đã trở thành một dấu hiệu của một dạng sách được gọi là “Báo chí mới”. Tường thuật theo lối “Báo chí mới” là một phần, nhưng phần lớn là tiểu thuyết, cuốn sách là một dấu ấn đầy ấn tượng của Herr sau thời gian ở Việt Nam. Tạp chí Esquire đánh giá cuốn sách mang nội dung đậm nét chiến tranh, các hình ảnh những người lính được điều đến chiến trường xa lạ, các thành viên dịch vụ, hậu cần, kể cả các nhà báo đồng nghiệp của tác giả… tất cả chịu đựng nhiều năm trong một khu vực địa ngục trần gian.
 |
| Bìa cuốn sách Dipathches với dòng chữ “Cuốn sách hay nhất mà tôi từng đọc về những người đàn ông và chiến tranh trong thời đại chúng ta”. |
Cuốn sách phát hành sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Đông Nam Á sau hơn một thập kỷ chiến tranh với cái giá 58.000 người Mỹ tử trận và đã gây ra vô số thương vong cho người Việt Nam, Campuchia, Lào… Cuốn sách mang ký ức kinh hoàng của một cuộc chiến tranh mà nhiều người muốn quên.
Là người gốc Do Thái, Michael David Herr sinh ngày 13-4-1940 tại Lexington, Kentucky. Gia đình chuyển đến Syracuse, New York. Khi Michael Herr theo học trường Nottingham, nơi có người bạn cùng lớp của ông là nhà văn John Berendt, tác giả cuốn sách nổi tiếng “Midnight in the Garden of Good and Evil” (tạm dịch “Nửa đêm trong Vườn Thiện và Ác”.
 |
| Matthew Modine đóng vai binh nhì trong phim “Áo giáp sắt” (1987) |
Trong nhiều năm qua, ông chuyển đến Anh để tìm kiếm một cuộc sống yên tĩnh. Ông đã được đạo diễn Francis Ford Coppola (nổi tiếng với phim Bố Già) đề nghị viết lời dẫn cho bộ phim về chiến tranh Việt Nam Apocalypse Now. Bộ phim sau đó đã giành 2 giải Oscar cùng danh hiệu Cành cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes.
Ông cũng là đồng tác giả kịch bản phim Full Metal Jacket (tạm dịch: Áo giáp sắt; bộ phim có cách nhìn khác biệt hẳn so với tất cả những bộ phim về cuộc chiến Việt Nam) cùng nhà biên kịch người Mỹ nổi tiếng Stanley Kubrick. Năm 1987, Kubrick mới hoàn thành bộ phim này. Bộ phim nhận được phản ứng khá tích cực từ giới phê bình và khán giả, tuy nhiên thành công của nó đã bị phủ bóng bởi bộ phim xuất sắc cùng đề tài của đạo diễn Oliver Stone, với phim Trung đội (Platoon).
HOÀNG ĐẶNG
