Cựu tiền vệ đội tuyển bóng đá nữ Mỹ Lauren Holiday vừa trải qua ca phẫu thuật khối u lành tính trong não thành công tại bệnh viện của Đại học Duke. Lauren Holiday buộc phải lên bàn mổ dù chỉ vừa mới sinh con cách đây một tháng bởi khối u khiến cô đau đầu như “búa bổ”. Các bác sĩ không hề đưa ra mối liên hệ nào giữa khối u trong não với sự nghiệp thi đấu của Lauren Holiday. Nhưng lịch sử đã chứng minh cựu danh thủ Anh Jeff Astle qua đời năm 2002 lúc mới 59 tuổi là do “bệnh nghề nghiệp” từ những cú đánh đầu trước đây. Nghiên cứu của Trường Đại học Stirling (Anh) vừa được công bố lần đầu tiên xác định được những thay đổi trực tiếp trong chức năng não bộ khi phải đánh đầu.
Jeff Astle bật nhảy đánh đầu khi chơi cho tuyển Anh tại World Cup 1970 trong trận đấu với Brazil. |
Căn bệnh thoái hóa thần kinh gây mất trí nhớ của Astle được phát hiện trong nhiều cầu thủ bóng đá kiểu Mỹ, võ sĩ quyền Anh và cầu thủ môn bóng bầu dục. Con gái của Astle là Dawn vận động nghiên cứu về căn bệnh này. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Stirling kiểm tra một nhóm 19 cầu thủ với yêu cầu những cầu thủ này đánh đầu với bóng 20 lần. Trái bóng được “bắn” ra từ cái máy được tính toán tốc độ và khoảng cách để các nhà khoa học kiểm tra chức năng não và trí nhớ trước và ngay sau khi thực hiện động tác đánh đầu với bóng. Nhóm cầu thủ này cũng sẽ được kiểm tra chức năng não và trí nhớ sau 24 tiếng đồng hồ, sau 48 tiếng và sau 2 tuần lễ.
Các nhà khoa học phát hiện tình trạng não bị ức chế ngay sau lần đầu tiên thực hiện động tác đánh đầu với bóng. Trí nhớ của những người thực hiện đánh đầu giảm từ 41 - 67% trong vòng 24 tiếng đồng hồ. Tiến sĩ thần kinh học Magdalena Ietswaart nói: “Chúng tôi nhận ra khả năng ức chế của não xuất hiện ngay lập tức sau khi tiếp xúc đầu với trái bóng; đồng thời trí nhớ cũng giảm đi đột ngột”. Tiến sĩ Angus Hunter cho biết: “Đây là lần đầu tiên các cơ quan quản lý và thành viên của môn bóng đá thấy được những tác hại nguy hiểm của đánh đầu. Chúng tôi hy vọng mọi người sẽ có cách tiếp cận mới, giám sát và phát hiện những tổn thương não bộ trong lúc thi đấu một cách có hệ thống từ lúc bắt đầu tập luyện cho tới đỉnh cao sự nghiệp”.
Phần lớn những gì chúng ta biết về não bộ dựa trên những nghiên cứu về não bộ của người trưởng thành. Phần lớn các VĐV đều tập luyện và thi đấu từ lúc hơn 10 tuổi, trong khi não bộ con người vẫn chưa phát triển đầy đủ cho tới lúc 20 tuổi. Chính vì thế, những tác động của đánh đầu với cầu thủ trẻ là đáng để nghiên cứu sâu hơn. Thùy ở trước trán phát triển chậm nhưng nó là nơi tiếp xúc với bóng nên những tác động không tốt nên não bộ rất đáng lo ngại.
TỊNH BẢO