Nhiều phóng viên ở khắp nơi trên thế giới đã bị tấn công khi họ quan tâm điều tra về thiệt hại môi trường. Theo một nghiên cứu, 13 nhà báo đang điều tra thiệt hại môi trường đã bị giết trong những năm gần đây và nhiều người khác đang phải chịu đựng bạo lực, hành hung, đe dọa và kiện cáo.
 |
| Nhà báo Daphne Caruana Galizia và chiếc xe bị gài bom. |
Committee to Protect Journalists - Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ), đang điều tra thêm 16 trường hợp tử vong trong thập kỷ qua, nâng số vụ giết người có thể lên tới 29, làm cho lĩnh vực báo chí “điều tra thiệt hại môi trường” trở thành một trong những lĩnh vực nguy hiểm không kém gì so với phóng viên ở chiến trường.
Các phóng viên đã bị tấn công khi họ viết về sự lạm dụng liên quan đến tác động của lợi ích doanh nghiệp để tranh giành tài sản từ nguồn đất chưa được khai thác, sử dụng.
 |
| Jagendra Singh: nhà báo Ấn Độ bị thiêu chết. |
Được dẫn dắt bởi Forbidden Stories, một nhóm gồm 15 đối tác truyền thông, bao gồm Người bảo vệ, El País và Le Monde, đã cùng nhau làm sáng tỏ về cách các hoạt động bất hợp pháp làm ảnh hưởng đến môi trường và cộng đồng địa phương. Năm 2018, tập đoàn này đã công bố một cuộc điều tra về vụ giết nữ nhà báo Daphne Caruana Galizia khi các bài báo mới nhất của bà được đưa ra trong bối cảnh nhiều lần cảnh báo về môi trường do biến đổi khí hậu.
Daphne Caruana Galizia là một nhà báo điều tra và nhà hoạt động chống tham nhũng người Malta, người đang điều tra các liên kết của chính phủ Malta để rửa tiền và trốn thuế. Cô đã chết trong một vụ đánh bom xe gần nhà vào ngày 16-10-2017, khi cô đang lái xe gần nhà của mình ở Bidnija - một vùng thôn quê nằm ở khu vực phía bắc của Malta và là nơi sinh sống của khoảng 308 người vào năm 2008, khu vực có dân cư ít thứ hai trên các đảo của Malta.
 |
| Khai thác cát trái phép đang phá hủy các dòng sông của châu Á. |
Jagendra Singh, một nhà báo Ấn Độ bị thiêu chết. Không lâu trước khi chết, nhà báo độc lập Jagendra Singh đã viết một bài đăng trên mạng xã hội về những mối đe dọa mà ông tin rằng mình phải đối mặt khi điều tra hoạt động khai thác cát ở miền bắc Ấn Độ. Singh đã điều tra các vụ chiếm đất và khai thác cát trái phép từ sông Garra.
Cát được khai thác cả hợp pháp và bất hợp pháp, để khai thác khoáng sản và cho các dự án xây dựng. Jagendra Singh viết: “Các chính trị gia, côn đồ và cảnh sát, tất cả đều theo đuổi tôi. Viết sự thật đang đè nặng lên cuộc đời tôi”. Hai tuần sau, vào ngày 1-6-2015, phóng viên kỳ cựu này đã bị một băng đảng xâm nhập vào nhà, đổ xăng lên người rồi phóng lửa.
Một trường hợp sát hại nhà báo khác cũng xảy ra ở Ấn Độ. Ba tay súng trên xe máy đã bắn Karun Misra ở quận Sultanpur khi nhà báo này đang lái xe về nhà ở quận Ambedkar Nagar, bang Uttar Pradesh. Nhà báo Karun Misra đứng đầu văn phòng Ambedkar Nagar của nhật báo tiếng Hindi Jansandesh Times, đã chết vì vết thương trên đường đến bệnh viện.
Từ báo cáo của báo chí, Bộ trưởng Uttar Pradesh Akhilesh Yadav trong chính phủ Ấn Độ bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc” về cái chết của nhà báo và ra lệnh cho Tổng Giám đốc Cảnh sát Javeed Ahmed thành lập các đội đặc biệt để điều tra vụ án.
 |
| Lao động vận chuyển cát từ sông Yamuna ở Ấn Độ. |
Sandeep Sharma, 35 tuổi, người đã viết bài về mafia khai thác cát trái phép ở bang Madhya Pradesh, Ấn Độ, đã bị một chiếc xe tải nghiền nát trên đường ở quận Bhind. Cái chết của Sharma hôm thứ Hai đưa số nhà báo bị giết ở Ấn Độ liên quan đến công việc của họ lên 44 kể từ năm 1992.
“An ninh của các nhà báo là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và hành động nghiêm ngặt sẽ được thực hiện để chống lại thủ phạm. Tôi thấy rằng bất kỳ nhà báo nào sống ở các thị trấn nhỏ hơn của Ấn Độ đều phải đối mặt với các vấn đề liên quan đến sự an toàn của bản thân cũng như của gia đình họ trong khi thực hiện nghĩa vụ”, Shivraj Singh Chouhan, cựu bộ trưởng Madhya Pradesh (Ấn Độ) nói với Al Jazeera - một đài truyền hình thuộc sở hữu của Mạng truyền thông Al Jazeera. “Nếu những người có quyền lực quyết định nhắm vào họ, họ sẽ trở thành một con “vịt ngồi” (thuật ngữ ám chỉ một mục tiêu dễ bắn hạ).
Đây không phải là lần đầu tiên “mafia khai thác cát” giết chết một nhà báo ở Madhya Pradesh. Trong vài năm qua, họ đã giết ít nhất nửa tá cảnh sát, quan chức và nhà báo chỉ trong một bang này”, Shivraj Singh Chouhan nhận định. Trong khi đó, theo CPJ, không một vụ giết nhà báo người Ấn Độ nào được giải quyết trong thập kỷ qua.
HOÀNG ĐẶNG (Theo The Guardian)
