Vào năm 1964, khi một người buôn bán đồ cổ ở Scotland mua một con cờ được chạm bằng răng nanh hải mã với giá 5 bảng Anh (6 USD), có lẽ ông ta không hề nghĩ rằng ông đã sở hữu một trong những quân cờ nổi tiếng nhất thế giới.
 |
| Quân cờ vua Lewis đã mất tích gần 200 năm mới được phát hiện. |
Ông ta không biết gì về tầm quan trọng của quân cờ cao 8,8cm được làm từ răng nanh hải mã mà ông truyền lại cho gia đình. Được lưu trữ trong một ngăn kéo trong 55 năm, quân cờ Lewis Warder (Chiến binh nổi tiếng), có thể bán 1 triệu bảng (1,3 triệu USD) sau khi gia đình chủ sở hữu ở Edinburgh, thủ đô Scotland đưa nó đến nhà đấu giá Sotheby ở London để đánh giá. Họ đã vô tình cất giữ trong ngăn kéo một quân cờ thời trung cổ đã mất tích gần 200 năm. Công ty Sotheby sẽ mang quân cờ ra đấu giá vào ngày 2-7 tới đây.
Các loại hình cờ vua Lewis là hiện vật quý được lưu giữ tại Bảo tàng Anh và Bảo tàng Quốc gia Scotland ở Edinburgh. Chúng được coi là một “biểu tượng quan trọng của nền văn minh châu Âu” và cũng đã thấm vào văn hóa đại chúng, truyền cảm hứng cho mọi thứ - từ chương trình truyền hình thiếu nhi nhiều kỳ Noggin The Nog đến một phần của cốt truyện Harry Potter và Hòn đá Phù thủy.
 |
| Quân cờ “Berserker”- tác phẩm Lego của Warren Elsmore. |
Chuyên gia công ty mua bán tác phẩm nghệ thuật và cổ vật Sotheby Alexander Kader, người đã kiểm tra tác phẩm “quân cờ chiến binh” nói rằng: “Rất sốc vì ngạc nhiên” khi cầm quân cờ. “Cửa hàng chúng tôi mở để định giá miễn phí nên điều ngạc nhiên xảy ra mỗi ngày. Thường xuyên thì không có gì giá trị lắm. Nhưng hôm ấy thì khác thường. Trời ơi, đó là một trong những quân cờ vua Lewis!”, Alexander Kader thốt lên.
Mặc dù không biết tầm quan trọng của nó, nhưng quân cờ cuối thế kỷ 12 đầu thế kỷ 13 đã được gia đình “trân trọng” lưu giữ. Người chủ sở hữu kể rằng người mẹ đã mất của họ tin rằng nó “gần như có ma thuật”. Nó được ghi vào sổ cái mua hàng của người buôn bán đồ cổ, rằng ông đã mua một “Cờ vua chiến binh cổ Walrus Tusk” (làm bằng răng nanh hải mã).
 |
| Bộ cờ vua The Lewis Chessmen. |
Từ mô tả này, có thể giả định rằng ông không biết rằng mình đã mua một cổ vật lịch sử quan trọng. “Nó được cất giữ trong nhà và khi ông tôi qua đời, mẹ tôi được thừa hưởng quân cờ. Mẹ tôi rất thích quân cờ chiến binh. Bà tin rằng nó thật đặc biệt và nghĩ rằng có lẽ nó còn có một ý nghĩa kỳ diệu nào đó. Trong nhiều năm, nó nằm trong một ngăn kéo trong nhà của bà, nơi nó được bọc cẩn thận trong một chiếc túi nhỏ”, người chủ sở hữu quân cờ nói.
Bộ cờ vua Lewis bao gồm các vị vua và hoàng hậu ngồi, giám mục, hiệp sĩ và người canh gác đứng và cầm đồ. Lewis là phần phía bắc của Lewis và Harris, hòn đảo lớn nhất của quần đảo phía tây hoặc quần đảo ngoài Hebrides ở Scotland. Các bộ cờ vua Lewis rất có thể được thực hiện ở Trondheim, Na Uy, trong đó quần đảo phía tây là một phần, từ năm 1150 đến 1200.
 |
| Nghệ sĩ Warren Elsmore (trái) và bìa cuốn sách của mình. |
Hiện nay, Warren Elsmore, nghệ sĩ chuyên bộ môn xếp hình gạch Lego (có trụ sở tại Edinburgh, Vương quốc Anh) cùng các tình nguyện viên xây dựng phiên bản cao 2m tác phẩm “Quân cờ vua Berserker”. Quân cờ sẽ được tái tạo bằng nghệ thuật ráp hình Lego bằng cách sử dụng hơn 90.000 mảnh Lego.
Theo thần thoại Bắc Âu và những gì dân gian còn lưu truyền lại thì Berserker là tên gọi chung của một nhóm các chiến binh, thờ phụng thần Odin và chiến đấu vô cùng dũng cảm trên chiến trường.
Luôn xuất hiện với vẻ ngoài đáng sợ, không mặc áo giáp mà chỉ cởi trần hoặc khoác lên mình những bộ da thú càng khiến cho đối phương cảm nhận sự hoang dã và khát máu của các Berserker. Có nhiều truyền thuyết đồn đoán rằng họ là những người thú - có khả năng biến hình thành gấu, chó sói hoặc lợn rừng trong trận chiến, hay việc họ không bị thương tổn bởi lửa và thép, càng khiến cho uy danh của cái tên “Berserker” khiến những đội quân khác phải run cầm cập.
Bản sao Lego quân cờ Lewis Chessmen mang tên “Berserker” được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Scotland.
HOÀNG ĐẶNG (Theo BBC)
