Vừa hay có một niệm lành

Võ Chí Nhất từng chia sẻ mình có đam mê văn chương từ nhỏ, hết cấp 3, anh đậu cùng lúc hai trường: Đại học Sư phạm (ngành Ngữ văn) và Trung cấp Cảnh sát nhân dân, thế nhưng, với truyền thống gia đình, Nhất chọn vào ngành cảnh sát. Ra trường, về lại quê nhà công tác, chính bắt đầu khoảng thời điểm đó, anh mới mạnh mẽ đi vào đường văn. Vốn dĩ, văn chương luôn là con đường chông gai và nhiều thách thức.

Người sáng tác, mà nhất là người trẻ, luôn phấn đấu miệt mài và không ít lần chênh vênh tâm tưởng. Nhất cũng thế, đôi khi có dịp ngồi gần bạn văn hay các anh chị đi trước, Nhất luôn cố gắng tiếp thu, học hỏi và trao đổi về các tác phẩm của mình, cũng như luôn lắng nghe nhiều ý kiến đóng góp để hoàn thiện mình hơn. Có lẽ vì thế, với tập truyện ngắn Muội tro, văn đàn bắt đầu thấy Võ Chí Nhất trưởng thành hơn trên chặng đường văn của mình.

Tác phẩm Muội tro (NXB Tổng hợp, 2022).

Trong Muội tro, độc giả thấy xuyên suốt của 10 truyện ngắn chính là hình tượng người nữ điều tra viên Hà “ớt”, luôn xông pha vào các vụ án, bằng sự dày dạn kinh nghiệm, kể cả những phán đoán từ tiểu tiết rất tinh tế để đưa sự thật ra ánh sáng. Bằng khả năng nhạy bén và nghiệp vụ vững vàng của công an, Võ Chí Nhất đem vào truyện mình những bài bản lớp lang của hành trình khám phá sự thật bắt mắt bạn đọc.

Từ những vụ án đã đọc, cảm thấy thích và sưu tầm lưu giữ lại, Võ Chí Nhất tạo nên những truyện ngắn trinh thám hay và lạ lẫm, truyền đi thông điệp sống tích cực, nhân quả cuộc đời và chính nghĩa luôn chiến thắng những ám hại mưu toan. Như trong truyện Muội tro, một cốt truyện được dựng lại từ vụ án mượn xác người chết như kiểu cách “ly miêu tráo chúa”, đánh lừa đội ngũ điều tra. Thế nhưng rõ ràng mọi tội ác dù dàn dựng kỹ càng đến đâu cũng sẽ để lại những thiếu sót nhỏ nhặt.

Chính những tiểu tiết tưởng chừng phơn phớt không ai chú ý, nhưng đó mới chính là mấu chốt để lần giở ra những sự thật phía sau. Muội tro đem đến cho độc giả một lối viết tinh tế, gãy gọn và nhịp văn khoan nhặt. Lúc nhẹ nhàng như dẫn dụ vào một tình tiết giản đơn, phơi bày ra sự thật. Khi lại bẻ ngoặt khúc cua, đào lại chi tiết nhỏ từ việc xét nghiệm người chết cháy không có muội tro trong xác chết, khiến độc giả cuốn theo từng trang viết để tìm đến cùng sự thật.

Sự thật luôn mang một giá trị vĩnh hằng, thế nhưng con đường đi đến sự thật luôn đầy chông gai. Bằng hình ảnh nữ điều tra viên Hà “ớt”, Võ Chí Nhất khéo léo dẫn người đọc đi qua từng vụ án, từng câu chuyện tưởng chẳng có gì nhưng lại từng bước lật tung ra những bí mật trong góc khuất. Đừng ai xem đó là bẫy, Đóa hồng đẫm sương, Chuỗi ngọc Akoya, Phố Tây, Chuyện ở vườn nho… gây háo hức lẫn suy đoán để người đọc từ đó hiểu thêm rất nhiều luân lý cuộc đời này. Có những điểu chẳng thể nhìn bằng mắt. Một nửa sự thật không thể là sự thật.

Phải đi đến tận cùng, phải thấu hiểu cặn kẽ và phải cẩn trọng từng chi tiết nhỏ mới có được câu trả lời chân thật nhất của một sự việc. Cái hay của tập truyện lần này chính là cách viết nhẹ và đời của tác giả trẻ này. Trinh thám của Võ Chí Nhất không lắt léo đan cài, không toan tính cầu kỳ, không trưng trổ kỹ thuật, không đè nén câu chữ, mà là một loại trinh thám nhẹ như gió. Những cơn gió dẫu nhẹ nhưng vẫn len lỏi ngóc ngách tâm hồn độc giả, phả vào độc giả một thứ văn chương đời thực, những thông điệp hiện hữu, và những thiện lành luôn là điều người ta đón đợi sau những biến thiên trùng vây nguy nan của số phận.

Mỗi câu chuyện là một số phận. Mỗi số phận mang trên mình một thông điệp. Mỗi thông điệp lại tự khắc có một sinh mệnh để sống. Sống và lan tỏa ý nghĩa cho cuộc đời này. Nhà văn không thể nói hết tất cả mọi thứ, nhưng câu chữ sẽ làm điều đó. Muội tro, tập truyện ngắn của Võ Chí Nhất, vừa hay đã gói ghém một niệm lành vào liến xáo cuộc đời này.

TỐNG PHƯỚC BẢO