1. Bản đồ AI - Quyền lực, chính trị và sự tiêu tốn tài nguyên của hành tinh, tác giả Kate Crawford, dịch giả Lê Thùy Giang (NXB Trẻ, in lần 1, 10-2024) vừa được trao tặng giải thưởng Sách Hàn lâm xuất sắc CHOICE năm 2021 đi kèm Giải thưởng Sally Hacker năm 2022 do Hội Lịch sử Công nghệ (SHOT) tài trợ, giải thưởng Cuốn sách Khoa học thông tin hay nhất năm 2022 do ASIS&T tài trợ.
Đây là cuốn sách thuộc danh sách “5 tựa sách cần đọc để hiểu về AI” do Wall Street Journal bình chọn. Điều gì xảy ra khi AI làm bão hòa bối cảnh chính trị và khiến hành tinh ngày càng suy kiệt? AI đang định hình cách chúng ta hiểu bản thân và xã hội như thế nào? Dựa vào hơn một thập kỷ nghiên cứu, Kate Crawford - một học giả tiếng tăm từng đạt nhiều nhiều thưởng - đã hé lộ sự thật rằng AI là một ngành công nghệ chiếm dụng: nó bòn rút từ những khoáng chất từ lòng đất, sức lao động của những công nhân lương thấp, cho đến những dữ liệu trích ra được từ mỗi hành động và biểu cảm.
Cuốn sách này chỉ ra rằng mạng lưới toàn hành tinh đang thúc đẩy sự dịch chuyển hướng tới một xã hội thiếu dân chủ và không công bằng. Thay vì chỉ tập trung hạn hẹp vào lập trình và thuật toán, Crawford cho chúng ta một góc nhìn rộng hơn, từ góc độ chính trị và tài nguyên, về AI và cách nó tập trung hóa quyền lực. Đây là một lời cảnh tỉnh về những nguy cơ tiềm tàng khi các công ty công nghệ sử dụng AI để tái định hình thế giới.
2. Cách những công ty lớn nhất thế giới sinh tồn của tác tác giả Liz Hoffman, dịch giả Nguyễn Thị Kim Ngọc (NXB Trẻ, in lần thứ 1, 10-2024). Cuốn sách xoay quanh cách những công ty - cụ thể là những CEO của những công ty hàng đầu thế giới - đưa ra những quyết định và hành động để lèo lái doanh nghiệp vượt qua một nền kinh tế liên tục biến động, từ khi Covid-19 chỉ là một tin tức phong thanh cho đến lúc khủng hoảng cao trào rồi chuyển sang giai đoạn hồi phục.
"Đó là thử thách lớn nhất dành cho các CEO - một thử thách mà gần như chẳng ai trong số họ lường trước được. Đầu tháng 3-2020, khi những công ty lớn nhất trên thế giới đang cưỡi trên con sóng kinh tế phát triển đã được 11 năm. Và cuối tháng đó, hàng triệu người mất việc, các doanh nghiệp hàng đầu tha thiết xin cứu trợ, và vô số doanh nghiệp nhỏ bắt đầu trượt dốc không phanh. Lãnh đạo các doanh nghiệp mò mẫm trong bóng tối, ném những chiến lược dài hạn ra cửa sổ và đưa ra những quyết định chóng vánh với hy vọng cứu vãn tình thế".
Nhân vật chính trong câu chuyện là các lãnh đạo của những công ty hàng đầu nước Mỹ: GE, GM, Goldman Sachs, Airbnb, Delta Airlines, Hilton, JPMorgan. Điểm đặc biệt của cuốn sách là cấu trúc và lối kể chuyện rất "văn học": lấy diễn biến của xã hội, nền kinh tế và chính trị làm bối cảnh, mỗi chương là một câu chuyện, có nhiều sự kiện theo dòng và nhiều nhân vật (các CEO). Những nhân vật đến từ nhiều công ty và nhiều ngành khác nhau này song song đi xuyên suốt từ đầu đến cuối sách; độc giả có thể theo dõi họ đã đối mặt trong từng giai đoạn của khủng hoảng kinh tế như thế nào để đưa ra những quyết định dần dần xoay chuyển tình thế.
Liz Hoffman là phóng viên kinh tế cấp cao của The Wall Street Journal từ năm 2013, chuyên tìm kiếm đưa tin về các thương vụ sáp nhập và mua bán lớn trên thị trường. Bà còn có loạt bài trang nhất về đầu tư ngân hàng, tài chính, và gần đây là ảnh hưởng của đại dịch lên thị trường và nền kinh tế.
MẪU ĐƠN