Italia, hay cả thế giới tìm một cuộc lật đổ trước Tây Ban Nha, nhưng bất thành. Nhà vô địch Châu Âu đương thời có quá nhiều phẩm chất vượt trội, về cả con người lẫn lối chơi để chiến thắng. Họ là đội tuyển của thời thế, của bóng đá đẹp, của những cá nhân vĩ đại mà khiêm nhường.

TBN bảo vệ thành công ngôi vô địch châu Âu - Ảnh Getty

Cá tính

Đây không chỉ là câu chuyện của riêng thể thao, cá tính liên quan đến tính cách dân tộc. Người TBN vốn thuần phác, ôn hòa và dung dị. Ngay cả trong các bộ môn nghệ thuật, nơi xúc cảm được thể hiện mãnh liệt nhất, họ cũng không phô diễn sự "ồn ào" hoặc khoa trương. Âm nhạc TBN là một ví dụ. Về mặt bóng đá, sự "lành tính" đời thường khiến các cầu thủ TBN hay bị quy kết thiếu cá tính. Mà cá tính lại ảnh hưởng đến việc thể hiện, đặc biệt dưới áp lực. Tất cả đã thấy TBN thất bại ra sao, nhưng họ cũng dần thay đổi thế nào, bắt đầu từ 4 năm trước, rõ nét hơn 2 năm sau và đặc biệt mạnh mẽ ở EURO này.

TBN luôn vào trận với tâm lí tự tin đến lạnh lùng. Hãy xem trận chung kết trước Italia : Sức ép gần như không hiện hữu. TBN bình tĩnh tổ chức lối chơi, ghi bàn, mai phục đối thủ lúc dẫn trước và đã vô địch chỉ sau 45 phút. Sự chính xác trong các pha bóng quyết định của TBN gần như tuyệt đối, từ người phát động, người chuyền, người kết thúc. Dường như đấy không phải là trận chung kết, TBN thoải mái như đá tập, trong cả công lẫn thủ.

Bóng đá hiện đại ở đẳng cấp cao rất khó dung dưỡng sự toàn trị , nhất là ở tầm ĐTQG. Phát huy những phẩm chất đặc biệt về mặt con người và lối chơi để chiến thắng đã khó, duy trì những điều đó trong một thời gian dài còn khó hơn nhiều. Việc TBN ổn định ở trình độ cao như thế liên quan mật thiết đến cá tính con người : Sự hài hòa từ tính cách khiến họ không ngạo mạn, từ khâu chuẩn bị trước giải, đánh giá đối phương và thi đấu. Còn tiền đề thành công, sự rèn luyện và cái tài Del Bosque tạo ra bản lĩnh cho toàn đội.

Cá tính hơn cũng giúp người ta gạt bỏ đi sự hiềm tị, ở đây là câu chuyện giữa Real- Barca để hướng tới cái đích lớn lao hơn với một tinh thần tập thể cao cả hơn. Cá tính cũng hỗ trợ cho sự kiên nhẫn, đến mức lì lợm như TBN.

Thực dụng

Đã có những ý kiến cho rằng xem TBN đá bóng như uống thuốc ngủ liều cao. Điều đó đúng trên phương diện giải trí, nhưng chẳng phải trận nào họ cũng đá   "gây mê" như thế. Nên nhìn nhận lối chơi của TBN trên góc độ linh hoạt trong chiến thuật, họ vận hành trên một nền tảng nhiều lí trí hơn, bên cạnh tính khoa học và hợp lý rất cao sẵn có.

Vẫn là một TBN kiểm soát bóng quá tốt, qua đó, kiểm soát đối phương cũng tốt và thực dụng hơn bao giờ hết, thể hiện qua việc chú trọng an toàn sân nhà trước tiên. Suốt giải, chỉ Italia là đe dọa được cầu môn Casillas, nhưng chủ yếu cũng chỉ ở trận đầu giải, khi TBN chưa nóng máy. Croatia làm tất cả cũng chỉ có được một pha đánh đầu nguy hiểm của Rakitic và BĐN nỗ lực tột cùng để kéo TBN đến loạt penalty, rồi cũng thất bại.

Bởi vì hệ thống phòng thủ của TBN, ngoài các hậu vệ giỏi cả trong đá đối kháng và tổ chức phòng ngự, còn được "tích hợp" một thủ môn siêu hạng để chữa cháy là Casillas.

Khi cả đội bóng ưu tiên cho việc không thua trước khi ghi bàn, cách họ phát triển lối chơi cũng không phóng khoáng và lôi cuốn, nhưng đấy là sự thích ứng trước mọi đối thủ đã quá hiểu tiqui-taca. Trận TBN đá bắt mắt nhất hóa ra lại là trận chung kết, khi Italia cũng tấn công, tiqui-taca lại được tái hiện sinh động và hiệu quả.

TBN càng chơi càng thực dụng, tuyến sau càng được bảo đảm và họ thực dụng đỉnh điểm là ở trận cuối cùng, trên mọi phương diện! Nhưng đó vẫn là bóng đá đẹp.

Khi Barca- Real hợp nhất

Một nhà vô địch phải có những tài năng kiệt xuất, khi những tài năng ấy đến từ Barca, Real, 2 CLB mạnh bậc nhất, nếu không muốn nói là mạnh nhất Châu Âu những năm qua, TBN đã được thừa hưởng nhiều điều từ họ. Đá cho 2 CLB lớn nghĩa là được cọ xát đỉnh cao liên tục, điều này giúp các cầu thủ duy trì phong độ cao.

Cái hồn Barca trong lối chơi của TBN đã được thể hiện vô cùng rõ nét, từ World Cup 2010 tiếp nối đến EURO này. Chúng ta đã thấy sự giản đơn, tinh tế và kĩ năng phối hợp bóng trung bình, ngắn hoàn hảo từ Busquets, Xavi, Iniesta hay Cesc. Họ làm nền cho lối chơi, cho sự liên kết dây chuyền giữa các đồng đội và quan trọng nhất, họ sẵn sàng làm nền cho nhau tỏa sáng.

Những người Real cũng chơi tuyệt vời, từ người bị nghi ngờ về khả năng như Arbeloa, người bị đặt dấu hỏi về tính cách như Ramos hay sự nghi vấn về việc lạc lõng giữa hàng tiền vệ Barca như Alonso, bên cạnh một Casillas mẫu mực.

Và khi Barca – Real "hợp nhất ", về cả tình đồng đội cao cả, chẳng ai địch nổi TBN. Rất thống nhất và khiêm tốn, họ đã vượt qua những định kiến về tính bè phái hay khát vọng để chiến thắng bằng bóng đá đẹp, một vẻ đẹp rất riêng và chưa cho thấy dấu hiệu họ sẽ dừng lại.

Cám ơn Tây Ban Nha, không chỉ ở góc độ thể thao, mà còn cả những ý nghĩa về giá trị cuộc sống, giữa người với người…

TT&VH