“Cái khó nhất là chiến thắng được chính bản thân mình”, Trung úy Ðoàn Bá May nói. Câu nói của người Ðài trưởng với thâm niên 16 năm phụ trách Ðài quan sát phòng không A10 (thuộc Tiểu đoàn 10, Phòng Tham mưu, Sư đoàn 375) thật nhiều ý nghĩa.
Nước da ngăm rắn rỏi làm nổi bật đôi mắt cương nghị khiến mọi người khi gặp Trung úy Đoàn Bá May một lần cũng thấy mến. Phụ trách Đài quan sát phòng không tại điểm cao 327, anh May và đồng đội có nhiệm vụ quan sát, phát hiện, quản lý các mục tiêu trên không bay qua vùng trời Đà Nẵng. Khi được hỏi về mình, anh lắc đầu: “Mình chỉ hoàn thành tốt công việc bình thường thôi, đâu có gì đáng nói”. Thế nhưng, những công việc “bình thường” ấy chứa đựng nhiều thử thách mà không phải ai cũng vượt qua được.
Đài quan sát phòng không nằm trên đỉnh núi cao. Lên đến đài chỉ có con đường duy nhất là trèo “toát mồ hôi”. Đối với người thông thuộc địa hình thì lên đến Đài quan sát nhanh nhất phải mất 1 giờ đồng hồ. Đường về cũng gian nan không kém, sơ sẩy một chút là trượt ngã xuống núi. Chỉ mấy năm trước, nơi đây không có điện, phải dùng đèn dầu. Nước cũng rất hiếm bởi các chiến sĩ phải đi bộ xuống núi rất xa mới lấy được. Trung úy May nói vui rằng, anh em chiến sĩ ai cũng “thèm” tắm.
Để có được nước tắm, anh em phải xuống núi 500m, tắm xong lên đến đỉnh là coi như… chưa tắm vì mồ hôi ướt đẫm áo. Cơ sở vật chất cho sinh hoạt và nhu cầu giải trí ở đây đều thiếu thốn. Khí hậu khắc nghiệt với sương mù che phủ quanh năm. “Anh em mới lên chưa quen khí hậu đều rất dễ bị bệnh”, Trung úy May cho biết. Bởi vậy, người chỉ huy luôn nhắc nhở và cùng anh em rèn luyện thể lực để nâng cao sức khỏe nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Đã có nhiều chiến sĩ trẻ mới lên nhận nhiệm vụ xin về vì không chịu được khó khăn. Khi ấy, người Đài trưởng nhẹ nhàng bảo: “Khó nhất là chiến thắng được bản thân mình. Cố gắng nhé!”. Mỗi phiên trực chỉ một người. Ban đêm, một mình trực ở nơi heo hút, chỉ có tiếng gió gầm rít, anh em chiến sĩ lúc đó lại nhớ đến câu nói của người Đài trưởng rằng “phải vượt qua chính mình” để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Ngoài những lúc trực ở đài, Trung úy May dành phần lớn thời gian vào việc huấn huyện nâng cao trình độ kỹ năng, giúp các chiến sĩ nắm và thao tác sử dụng các phương tiện khí tài, quang học, thông tin liên lạc. Quan trọng là thực hiện quy trình bắt và thông báo mục tiêu, nhận dạng các loại máy bay, nhất là phương pháp quan sát, lắng nghe, phát hiện, thông báo mục tiêu ban đêm và trong điều kiện thời tiết xấu, tầm nhìn quang học hạn chế. Nguyên tắc huấn luyện của Trung úy May là người giỏi kèm người khá, người biết nhiều hướng dẫn người biết ít. Ban ngày, để tập luyện, các anh thường bịt mắt nghe tiếng động cơ để xác định hướng bay, kiểu loại máy bay. Bởi vậy, dù ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu, các anh vẫn phát hiện và thông báo kịp thời tất cả mục tiêu bay quanh không phận của mình. Nhờ vậy, các anh đều hoàn thành nhiệm vụ, thông báo đầy đủ, chính xác tin tức về đơn vị, không để xảy ra sai sót hoặc lọt mục tiêu.
Ngoài giờ làm việc, Trung úy May cùng anh em tăng gia sản xuất để cải thiện đời sống. Ban đầu, khi anh đề xuất việc trồng rau, nuôi gà, ai cũng phản đối bởi “nước uống còn hiếm, cõng một can nước lên phải nghỉ đến 4-5 lần, thì lấy đâu mà chăn nuôi”. Sau khi thuyết phục, anh em nghe theo. Với cách làm là tiết kiệm nước đã sử dụng để tưới rau. Đến giờ, đơn vị không chỉ tự túc 100% rau ăn mà còn trồng được chuối, đu đủ…, nuôi được heo, gà… Qua lao động, anh em gắn bó với nhau hơn, trưởng thành hơn. Nhiều chiến sĩ khi ra quân, rời đài, đã bịn rịn không muốn đi. Bây giờ, với người Đài trưởng ấy, đỉnh núi và bầu trời đã trở thành ngôi nhà thân thiết. Đi nghỉ phép dài ngày về nhà, anh thấy “nhớ không chịu được”, muốn trở lại ngay với công việc, với những chiến sĩ thân thiết như ruột thịt.
Với sự nỗ lực không ngừng cùng tinh thần trách nhiệm cao, Trung úy May đã được Bộ Quốc phòng và Thủ tướng Chính phủ khen thưởng. Đây là niềm vui và vinh dự không những với cá nhân anh mà còn với Đài quan sát phòng không A10.
PHƯƠNG TRÀ
