Trong suốt quá trình lãnh đạo Cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng công tác kiểm tra, giám sát, đây là một trong những chức năng lãnh đạo quan trọng của Đảng, muốn lãnh đạo thì phải kiểm tra, không kiểm tra coi như không lãnh đạo. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng nhằm thống nhất ý chí và hành động, tăng cường sức chiến đấu, năng lực lãnh đạo của tổ chức Đảng và đảng viên, làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.
 |
| Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng. Ảnh: PV |
Trải qua 75 năm xây dựng và trưởng thành (16-10-1948 - 16-10-2023), ngành Kiểm tra Đảng đã kế thừa và phát huy truyền thống “Tuyệt đối trung thành, đoàn kết, trung thực, liêm khiết, kỷ cương và tận tụy”, luôn bám sát mục đích và xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong từng giai đoạn để không ngừng đổi mới phương thức hoạt động và đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần giữ vững kỷ luật, kỷ cương, tăng cường sức chiến đấu của Đảng; giúp mọi tổ chức Đảng và đảng viên tự phê bình và phê bình, tự soi, tự sửa, tự phòng ngừa, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để xây dựng “Đảng là đạo đức là văn minh”.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố đã tổ chức quán triệt, triển khai kịp thời các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát đến đảng viên trong toàn Đảng bộ theo phương châm “trên trước, dưới sau” nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy, UBKT các cấp và cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng.
Căn cứ các quy định, hướng dẫn mới của Trung ương, Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã kịp thời cụ thể hóa, ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, tạo sự đồng bộ, thống nhất, phù hợp với tình hình, đặc điểm của Đảng bộ thành phố và của mỗi địa phương, đơn vị.
Công tác xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa và hằng năm của cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp có nhiều đổi mới; nội dung kiểm tra, giám sát được xây dựng theo hướng bao quát, toàn diện; phù hợp với phương châm “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm”; gắn kiểm tra, giám sát tổ chức Đảng với trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị để bảo đảm việc đánh giá sát, đúng đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đối tượng kiểm tra, giám sát tập trung vào tổ chức Đảng, đảng viên ở những nơi dễ phát sinh vi phạm, tiêu cực, mất đoàn kết nội bộ…
Đặc biệt, để tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức Đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, Thành ủy đã ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 6-7-2021; qua hai năm triển khai thực hiện nghị quyết, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng từ thành phố đến cơ sở từng bước được đổi mới theo đúng quan điểm của Đảng, ngày càng toàn diện, đồng bộ và đi vào nền nếp.
Trong thời gian qua, Đảng bộ thành phố đã có một số vụ việc liên quan đến những sai phạm của cán bộ, đảng viên gây thất thoát tài sản Nhà nước, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Tuy nhiên, với trách nhiệm, quyết tâm cao “không có vùng cấm” trong đấu tranh với những vi phạm, khuyết điểm của tổ chức Đảng và đảng viên, UBKT các cấp, nhất là UBKT Thành ủy đã bám sát chức năng, nhiệm vụ, phương châm, quy định, quy trình, nguyên tắc, tiến hành thẩm tra, xác minh đầy đủ, làm rõ, kết luận chính xác, công tâm, khách quan những vi phạm, khuyết điểm, làm cơ sở để xử lý hoặc đề xuất xử lý đối với tổ chức Đảng, đảng viên phù hợp với nội dung, tính chất, mức độ, nguyên nhân và hậu quả của hành vi vi phạm.
Tuy nhiên, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng của Đảng bộ thành phố chuyển biến chưa đồng đều ở các cấp. Một số cấp ủy, người đứng đầu nhận thức chưa đúng tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, chưa thật sự sâu sát, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; tính tự giác, tự phê bình và phê bình của một số tổ chức Đảng, đảng viên chưa cao, còn nể nang, né tránh.
Một số cấp ủy, UBKT các cấp triển khai thực hiện nhiệm vụ theo chương trình đề ra còn chậm; có nơi lựa chọn nội dung chưa toàn diện, chưa tập trung kiểm tra những lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm, tiêu cực. Công tác giám sát thường xuyên, nắm tình hình ở một số địa phương, đơn vị chưa kịp thời, còn bị động; giám sát chuyên đề số lượng nhiều nhưng chất lượng chưa cao, chưa phát hiện kịp thời các khuyết điểm, vi phạm của tổ chức Đảng, đảng viên dẫn đến hiệu quả cảnh báo, phòng ngừa vi phạm từ công tác giám sát chuyên đề còn hạn chế.
Một số UBKT chưa chủ động phát hiện và thiếu quyết liệt trong kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, còn trông chờ vào sự chỉ đạo của cấp ủy và UBKT cấp trên; nhiều vi phạm xảy ra từ lâu nhưng không phát hiện, kiểm tra, xử lý kịp thời. Việc theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện các kết luận sau kiểm tra chưa thật sự triệt để. Trình độ, năng lực, kinh nghiệm của một số cán bộ ngành Kiểm tra Đảng còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; chưa tích cực tự nghiên cứu, học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn; thiếu tính chiến đấu, ngại va chạm trong thực hiện nhiệm vụ.
Hiện nay, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị đang được Đảng ta hết sức quan tâm, thể hiện quyết tâm trong đấu tranh với những biểu hiện suy thoái, tiêu cực và chủ nghĩa cá nhân, nhất là ban hành Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) và Kết luận số 21-KL/TW ngày 25-10-2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, gắn với Kết luận số 01-KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; do đó, công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng cần phải tiến hành thường xuyên, liên tục, kiểm tra đi vào trọng tâm, trọng điểm, mở rộng đối với nội dung giám sát để kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh tổ chức Đảng, đảng viên kịp thời khắc phục, sửa chửa khuyết điểm, vi phạm nhằm phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm từ sớm. Để nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát trong thời gian đến, các cấp ủy, tổ chức Đảng, UBKT các cấp cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:
Một là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, nâng cao nhận thức, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả quy chế phối hợp giữa UBKT với các đảng ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn liên quan; phối hợp chặt chẽ giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử của các cơ quan chức năng.
Hai là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các quy định, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng theo hướng tăng cường trách nhiệm, đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng đảm bảo đồng bộ, thống nhất, khả thi; trong đó, chú trọng đổi mới, cải tiến các phương pháp, quy trình kiểm tra, giám sát để chủ động phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ gốc vi phạm, khuyết điểm của tổ chức Đảng, đảng viên theo phương châm “chủ động, đấu tranh, giáo dục, hiệu quả”, kết hợp giữa xây và chống, xây là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược lâu dài; chống là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách.
Ba là, tăng cường nắm chắc tình hình địa bàn, lĩnh vực làm cơ sở cho thực hiện toàn diện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng; kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm với tinh thần chủ động, không chờ kết quả của công tác thanh tra, điều tra mới vào kiểm tra; có lúc, có việc, công tác kiểm tra của UBKT phải đi trước, làm cơ sở, “mở đường” cho công tác thanh tra, điều tra của cơ quan bảo vệ pháp luật. Qua kiểm tra, giám sát, kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh tổ chức Đảng, đảng viên khắc phục, sửa chữa khuyết điểm, vi phạm để phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm; không để khuyết điểm kéo dài thành vi phạm, vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, vi phạm của một người trở thành vi phạm của cả tập thể.
Bốn là, cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp cần quán triệt quan điểm kỷ luật nghiêm minh, kịp thời nhưng phải trên tinh thần nhân văn, “trị bệnh cứu người”, xác định đúng hành vi vi phạm, tính chất, mức độ, hậu quả, động cơ, nguyên nhân của vi phạm, xem xét vi phạm trong hoàn cảnh cụ thể, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, ý thức thái độ tự phê bình, tiếp thu phê bình và kết quả sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, vi phạm, hậu quả đã gây ra nhằm làm cho tổ chức Đảng, đảng viên thấy được vi phạm, khuyết điểm để khắc phục, sửa chữa, tiến bộ hơn, thực thi công vụ tốt hơn. Đặc biệt, cần tập trung triển khai các biện pháp kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm để khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, không làm đúng, đầy đủ trách nhiệm trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu hiện nay, công khai kết quả xử lý vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng, nhất là vi phạm trong việc “thiếu trách nhiệm”, “nêu gương”, “tham nhũng, tiêu cực”… nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, giáo dục, răn đe, cảnh tỉnh vi phạm, tạo đồng thuận và hiệu ứng tốt trong xã hội, không để các thế lực thù địch lợi dụng tình trạng thiếu thông tin để xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước.
Năm là, thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy UBKT; xây dựng, đào tạo, rèn luyện đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, công tâm, khách quan, chính trực, tinh thông nghiệp vụ, có tinh thần trách nhiệm cao trong mọi nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong tình hình mới. Tiếp tục thực hiện tốt Kết luận số 23-KL/TW ngày 10-12-2021 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra các cấp sang công tác ở các ngành, các cấp và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Quy định số 110-KL/TW ngày 6-7-2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về luân chuyển cán bộ trong ngành Kiểm tra Đảng.
NGUYỄN VĂN QUẢNG
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy,
Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng
