Tăng cường nguồn lực đầu tư cho hoạt động khoa học và công nghệ

Chiều 26-8, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết; Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Đoàn Ngọc Hùng Anh làm việc với Đoàn khảo sát của Ban Tuyên giáo Trung ương do Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang làm Trưởng đoàn về việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 1-11-2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (gọi tắt là Nghị quyết số 20) về “Phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.

Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết phát biểu tại buổi làm việc với Đoàn khảo sát của Ban Tuyên giáo Trung ương chiều 26-8. Ảnh: VĂN HOÀNG

Báo cáo của Ban Tuyên giáo Thành ủy nhấn mạnh, hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) thời gian qua phát triển đúng định hướng, đi vào chiều sâu và đạt những kết quả nổi bật. Trong đó, để triển khai Nghị quyết số 20 và Nghị quyết số 46/NQ-CP ngày 29-3-2013 của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW, thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đồng thời thường xuyên đôn đốc, thực hiện sơ kết định kỳ 3 năm, 5 năm để theo dõi tình hình triển khai các nhiệm vụ được giao.

Giai đoạn 2013-2022, thành phố đã tham mưu, ban hành mới, sửa đổi và bổ sung 73 văn bản có liên quan trong lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo, tổ chức triển khai thực hiện ở cả 3 cấp (thành phố, quận/huyện, cơ sở); kinh phí dành cho hoạt động KH&CN tăng gấp 10 lần so với năm 2012. Đà Nẵng là một trong các địa phương đi đầu trong cả nước về khoán kinh phí thực hiện nhiệm vụ KH&CN đến sản phẩm cuối cùng.

Thành phố cũng thành lập Quỹ phát triển KH&CN vào năm 2015, giai đoạn 2015-2018 tài trợ cho 7 doanh nghiệp với tổng kinh phí hơn 1,3 tỷ đồng, tuy nhiên đến năm 2021 quỹ đã giải thể. Về phát triển thị trường KH&CN, từ năm 2016 đến nay, thành phố đã hỗ trợ 74 lượt doanh nghiệp đổi mới công nghệ với kinh phí hơn 7,5 tỷ đồng. Giai đoạn 2012-2021, thành phố đã có 5.817 đơn đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp.

Về nguồn nhân lực, Đà Nẵng có đội ngũ trí thức với quy mô khá lớn cũng như nhân lực KH&CN phát triển cả về số lượng và chất lượng, trong đó có hơn 600 tiến sĩ và 2.435 thạc sĩ. Từ nay đến năm 2030, định hướng đến năm 2045, thành phố khẳng định KH&CN, đổi mới sáng tạo là công cụ và đóng vai trò là động lực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Phát triển KH&CN phải gắn liền với định hướng và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Tại buổi làm việc, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Đoàn Ngọc Hùng Anh đề xuất một số nội dung như: cần tháo gỡ những khó khăn liên quan cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển KH&CN; có cơ chế để công tác giải ngân kinh phí hỗ trợ dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuận lợi hơn. Hiện, việc phát triển Khu Công nghệ cao còn khó khăn, mong Bộ KH&CN, Chính phủ kêu gọi thu hút đầu tư vào khu công nghệ cao nói chung, khu ươm tạo công nghệ cao, khu nghiên cứu phát triển tại Khu Công nghệ cao Đà Nẵng nói riêng.

Đánh giá về 10 năm thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW của Đà Nẵng, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Trưởng đoàn công tác của Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Hoàng Giang nhìn nhận, Đà Nẵng là một trong những địa phương có sự quan tâm sâu sát, chỉ đạo cụ thể việc thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW cũng như hoạt động KH&CN một cách rõ nét; là địa bàn có nhiều doanh nghiệp KH&CN; có nhiều đổi mới linh hoạt và phù hợp với thực tiễn của địa phương trong hoạt động KH&CN.

Thời gian tới, đề nghị Đà Nẵng cần quan tâm phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng doanh nghiệp KH&CN; cần thu hút được những doanh nghiệp KH&CN lớn trong và ngoài nước cũng như đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực đầu tư cho hoạt động KH&CN. Các ý kiến đóng góp của thành phố trong buổi làm việc hôm nay, bộ sẽ tiếp nhận và lựa chọn để đưa vào báo cáo tổng kết Nghị quyết số 20-NQ/TW sắp tới.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Lương Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh, thời gian qua, Đà Nẵng luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo bài bản của Trung ương trong việc thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW. Hoạt động nghiên cứu và ứng dụng KH&CN trên địa bàn thành phố đạt nhiều kết quả rõ nét: Đà Nẵng có 13 năm liên tiếp đứng đầu quốc gia về chỉ số sẵn sàng ứng dụng công nghệ thông tin; thành phố đã ban hành 6 chương trình lớn về KH&CN; 260 nhiệm vụ KH&CN các cấp; đội ngũ nguồn nhân lực KH&CN phát triển khá nhanh về cả số lượng và chất lượng…; thành phố ban hành nhiều cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển KH&CN.

Tuy nhiên, còn hạn chế là: KH&CN chưa thực sự trở thành động lực lớn thúc đẩy phát triển thành phố; nguồn lực đầu tư còn hạn chế; chính sách thúc đẩy phát triển KH&CN còn khó tiếp cận; đội ngũ chuyên gia hàng đầu ở các lĩnh vực này còn ít, dù thành phố có nhiều chính sách để thu hút; tư duy xem doanh nghiệp là trung tâm để tiếp cận, đổi mới và chuyển giao công nghệ (nhất là công nghệ nguồn) còn chưa rõ nét...

Ngoài ra, số lượng và chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo còn khiêm tốn; hoạt động nghiên cứu, phát triển và ứng dụng KH&CN phục vụ sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp chưa thực sự mạnh mẽ... Đồng thời kiến nghị Trung ương cần quan tâm để có cơ chế tài chính đặc biệt cho hoạt động KH&CN; quan tâm đến việc tận dụng thời cơ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 để thúc đẩy đất nước phát triển; tăng nguồn kinh phí đầu tư cho hoạt động nghiên cứu và phát triển KH&CN; đổi mới tư duy, nhất là tư duy phải thí điểm trong hoạt động KH&CN; tăng thời gian nghiên cứu trong các trường đại học; phải xem doanh nghiệp là trung tâm cốt lõi, nguồn lực của hoạt động đổi mới sáng tạo; hình thành vài cụm KH&CN quốc gia.

Riêng với địa phương Đà Nẵng, Bộ KH&CN quan tâm thúc đẩy việc sớm thành lập trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; phát triển Đại học Đà Nẵng thành đại học quốc gia; hỗ trợ thành phố phát triển công nghệ cao tại Khu Công nghệ cao Đà Nẵng…

Sáng cùng ngày, Đoàn khảo sát của Ban Tuyên giáo Trung ương do Thứ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Hoàng Giang làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Công ty CP Cơ khí Hà Giang Phước Tường và Trung tâm Sản xuất thiết bị đo điện tử Điện lực miền Trung (thuộc Tổng Công ty Điện lực miền Trung).

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Giang ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực cũng như kết quả ấn tượng của hai doanh nghiệp trong hoạt động nghiên cứu KH&CN; đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp cần đẩy mạnh hơn nữa hoạt động nghiên cứu và ứng dụng KH&CN vào sản xuất, kinh doanh; chủ động phối hợp tích cực với cơ quan chức năng để khai thác hiệu quả nguồn kinh phí từ Quỹ phát triển KH&CN.

Từ các buổi làm việc và tham quan thực tế này, bộ sẽ có những ý kiến, kiến nghị lên Trung ương để tiếp tục ban hành những chính sách, cơ chế mới, phù hợp nhằm góp phần thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số trên cả nước.

KHÁNH HÒA - VĂN HOÀNG