“The Wind Rises” (tạm dịch “Gió nổi lên”), bộ phim mới của Hayao Miyazaki đã tạo nên một cú hích tại các phòng vé nhưng chủ đề của nó về chiến tranh và sự nguy hiểm của chủ nghĩa dân tộc đã gặp phải sự chỉ trích chưa từng có.
 |
| Trong phim có cảnh một chiếc máy bay vỡ vụn trên mặt đất và đây được cho là thông điệp của đạo diễn Miyazaki muốn nói. |
“The Wind Rises” ra mắt các rạp chiếu ở Nhật Bản hồi tháng trước và có một cuộc chạy đua tại Liên hoan phim Venice sắp tới. Đây là bộ phim hoạt hình mới nhất của Studio Ghilbi, được đạo diễn Hayao Miyazaki chuyển thể từ nguyên tác tiểu thuyết và manga của Tatsuo Hori. Phim kể về cuộc đời của Jiro Horikoshi, người kỹ sư nổi tiếng đã chế tạo ra chiếc máy bay ném bom Zero Fighter được dùng trong trận Trân Châu Cảng. Các nhà bình luận xem bộ phim như là một cảnh báo ngầm mà Nhật Bản có thể gặp phải tương tự. Ông Miyazaki, 72 tuổi, đã nhấn mạnh cảnh báo trong một bài bình luận gay gắt vào giữa tháng bảy về các đề nghị của Thủ tướng Shinzo Abe về việc sửa đổi Hiến pháp hòa bình của Nhật Bản.
“Thời gian thể hiện trong bộ phim tương tự như hiện nay”, nhà phê bình điện ảnh Ryusuke Hikawa nói. Nó ám chỉ các trận động đất năm 1923 đã tàn phá Tokyo và suy thoái những năm 1930 khi được so sánh với các trận động đất và sóng thần năm 2011 và nền kinh tế trì trệ kéo dài của nước Nhật. “Sau khi động đất đã có tình trạng hỗn loạn và Nhật Bản đã bắt đầu dẫn đến chiến tranh. Có thể cảm thấy một số điểm tương đồng... Nền kinh tế đã xấu và tâm lý đó là một tình trạng phải làm một điều gì đó”, ông Ryusuke Hikawa giải thích.
Thủ tướng Abe, người chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng viện Quốc hội hồi tháng trước, đã cam kết sẽ làm sống lại nền kinh tế, củng cố thế trận quốc phòng và sửa đổi Hiến pháp. Cử tri nước Nhật rất thận trọng về quan điểm sửa đổi Hiến pháp, nhưng lại rất hoan nghênh chính sách kinh tế của ông Abe.
Ấn tượng bởi màu sắc sống động, bộ phim kể về kỹ sư Jiro Horikoshi và đây cũng là bộ phim đầu tiên của ông Miyazaki tập trung vào một nhân vật lịch sử và các sự kiện thực. Hầu hết các mối đe dọa được che đậy bởi sự lãng mạn với công việc của Horikoshi trên chiếc máy bay ném bom Zero Fighter như là một nỗ lực cao quý của một người đàn ông trong tình yêu với máy bay và chuyến bay. “Bộ phim này không có gì hơn ngoài ca ngợi Zero Fighter”, một nhà bình luận nhận xét.
Cũng có một số nhà phê bình và khán giả đã bác bỏ ý kiến trên, nhưng lo ngại rằng những người khác sẽ xem bộ phim dường như chỉ ca ngợi chiến tranh này có thể ủng hộ Miyazaki viết bài bình luận trên. Tuy nhiên, nhà phê bình Yuichi Maeda cho biết: “Bộ phim và bài bình luận của Miyazaki cần phải được xem xét. Ông ấy không muốn mọi người nhầm lẫn những gì ông ấy muốn nói rằng chiến tranh là vinh quang”, Maeda đã nói. “Ngay sau khi bạn nhìn thấy chuyến bay Zero Fighter thành công đầu tiên, có một cảnh mặt đất với chiếc máy bay vỡ vụn, đó mới là thông điệp của ông ấy muốn nói”.
Một bài báo điện tử đề cập đến bộ phim này cũng đã bị chỉ trích với gần 3.000 ý kiến, từ việc thất vọng về sự thâm nhập của Miyazaki vào chính trị đến việc gọi ông ấy là một kẻ phản bội.
GIA HUY
