Khi Mỹ mới đưa quân vào chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, Tiểu đoàn 1 Quảng Đà (mật danh R20) đã chọn một tiểu đội do Tiểu đội trưởng Huỳnh Dạng chỉ huy, về bám địa bàn Hòa Vang để đánh Mỹ, nhằm rút kinh nghiệm, tìm ra cách đánh Mỹ, làm cơ sở thực tế cho Ban chỉ huy Tiểu đoàn đúc kết phương châm và chiến thuật đánh Mỹ.
 |
| Rước Bằng truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân đối với liệt sĩ Huỳnh Dạng về gia đình tại phường Hòa Hiệp Nam. |
Huỳnh Dạng bí mật đưa tiểu đội về khu Trung Hòa Vang, kiên trì bám, nắm và tìm cơ hội đánh địch. Đêm 12-6-1965, được du kích dẫn đường, Huỳnh Dạng chỉ huy tiểu đội áp sát một trung đội Mỹ đang trú quân tại xã Hòa Châu, đồng loạt nổ súng, bắn dồn dập vào đội hình địch. Bị tấn công bất ngờ, quân Mỹ đối phó lúng túng và tháo chạy. Huỳnh Dạng lệnh cho anh em truy kích, tảo trừ, tiêu diệt 26 tên, thu nhiều vũ khí, đạn dược và khẩn trương rút quân.
Một tuần sau, Huỳnh Dạng chỉ huy tiểu đội tập kích một trung đội Mỹ tại cứ điểm Miếu Trắng, thuộc địa phận xã Hòa Lương. Sau khi trinh sát, nắm vững tình hình địch và địa hình địa vật, Huỳnh Dạng chia tiểu đội thành hai mũi, bí mật tiếp cận sát đội hình địch và đặt một lượng nổ áp vào thành lô cốt đầu cầu. Huỳnh Dạng ra lệnh điểm hỏa khối thuốc nổ làm hiệu lệnh tấn công. Cả tiểu đội tả xung hữu đột, gây cho địch nhiều thiệt hại, rồi nhanh chóng rút lui để tránh phi pháo địch.
Ngày 28-6-1965, Huỳnh Dạng chỉ huy tiểu đội phục kích quân Mỹ đi càn quét, khi chúng đang di chuyển trên đường 14, thuộc thôn Phú Sơn, xã Hòa Khương. Bình tĩnh chờ địch lọt vào trận địa, Huỳnh Dạng siết cò khẩu tiểu liên, diệt ngay tên Mỹ đi đầu và cũng là hiệu lệnh nổ súng. Tiếp đó, AK, lựu đạn, thủ pháo của ta nổ giòn giã, cả tiểu đội xông lên mặt đường, liên tục xung phong, tấn công, áp đảo tinh thần quân Mỹ. Sau khi diệt hơn chục tên, Huỳnh Dạng lệnh nhanh chóng thu vũ khí và rời khỏi trận địa. Sau 25 ngày, Tiểu đội Huỳnh Dạng đã tiến hành nhiều trận tập kích, phục kích, tiêu diệt tổng cộng 61 tên xâm lược. Anh được lãnh đạo các cấp nhận xét là “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. Câu nói của anh “Mỹ tuy có trang bị hiện đại nhưng nó to xác và cồng kềnh, ta dễ bắn trúng” được dùng để tuyên truyền quyết tâm đánh Mỹ và biết thắng Mỹ trên quê hương Quảng Nam - Đà Nẵng.
Đại tá Lại Nam Dương, nguyên Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 1 Quảng Đà (hiện ở quận Hải Châu) cho biết, hồi ấy, qua các trận đánh Mỹ thử nghiệm của tiểu đội Huỳnh Dạng, Tiểu đoàn đã đúc kết kinh nghiệm, huấn luyện cho bộ đội phương châm và chiến thuật đánh Mỹ là phải bám sát địch, tấn công kiên quyết và nhanh chóng lui quân. Anh Huỳnh Dạng đã chỉ huy tiểu đội bám sát quân Mỹ mới đánh, nên chúng không phát huy được thế mạnh hỏa lực. Trong chiến đấu, Huỳnh Dạng rất dũng cảm, mưu trí. Điều này động viên, thôi thúc các chiến sĩ xông pha, xung phong mãnh liệt, làm cho giặc Mỹ hoảng loạn, chống trả lúng túng. Khi đã đạt được mục tiêu về tiêu diệt địch, anh khẩn trương tổ chức lui quân để tránh bị hỏa lực địch sát thương.
Đại tá Nguyễn Xuân Khoa ở phường Hòa Cường Bắc, nguyên Chính trị viên Tiểu đoàn 1 Quảng Đà, vẫn còn nhớ như in trận đánh đồn Gò Hà và sự hy sinh anh dũng của đồng chí Huỳnh Dạng vào đêm 30-10-1965. Giọng người cựu chiến binh già đầy xúc động: Đồn Gò Hà thuộc xã Hòa Khương, do một đại đội thủy quân lục chiến Mỹ có xe tăng yểm trợ chiếm giữ, với hệ thống công sự vững chắc, xung quanh có nhiều hàng rào, bãi mìn dày đặc. Lúc này, Huỳnh Dạng là Trung đội trưởng, nhận nhiệm vụ làm Mũi trưởng “mũi dao nhọn” và chỉ huy bộ phận này bò vào sát lô cốt địch. Vừa nghe lệnh tấn công, Huỳnh Dạng dẫn đầu đội hình, vượt qua lô cốt đầu cầu, đột thẳng vào trung tâm. Trận đánh diễn ra vô cùng ác liệt. Máy bay, pháo binh, xe tăng địch bắn trả điên cuồng. Trong lúc chỉ huy “mũi dao nhọn” phát triển chiến đấu trong căn cứ quân thù, Huỳnh Dạng bị một loạt đạn địch bắn vào lưng... Người Mũi trưởng kiên cường đã ngã xuống trước giờ chiến thắng. Lúc đó, anh mới 21 tuổi.
Ngày 27-4-2012, liệt sĩ Huỳnh Dạng (quê phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu) đã được Chủ tịch nước truy tặng danh hiệu cao quý Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Bài và ảnh: LÊ VĂN THƠM
