Ở Đà Nẵng, mô hình chi hội khuyến học của dòng họ hình thành và phát triển đã hơn 15 năm với nhiều cách làm hay, góp phần quan trọng vào sự nghiệp trồng người trên địa bàn thành phố.
 |
| 5 Dòng họ hiếu học tiêu biểu được UBND thành phố tặng Bằng khen. |
Bông hoa đầu tiên
Tộc Ngô Văn ở phường Thanh Khê Tây (quận Thanh Khê) hình thành từ thời tổ tiên mở cõi vào Nam. Hội đồng gia tộc qua nhiều cuộc họp luôn trăn trở phải làm thế nào để con cháu bớt khổ và cuối cùng đã xác định chỉ có chăm lo học tập mới có thể khá lên được. Từ đó, tháng 12-1997, Chi hội Khuyến học của tộc được thành lập và trở thành bông hoa đầu tiên về mô hình chi hội khuyến học trong tộc họ ở Đà Nẵng.
BCH Chi hội soạn thảo điều lệ, quy chế hoạt động và phổ biến cho tất cả con cháu biết. Theo đó, hằng năm mỗi hội viên đóng góp ít nhất 100.000 đồng và tích cực vận động con cháu ở các nơi xa chung tay góp sức vào việc khuyến học khuyến tài của tộc họ. Chi hội hết sức chăm lo, động viên con cháu ra sức học tập và hỗ trợ kịp thời cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Ngô Nguyễn Anh Vũ mồ côi cha mẹ, lại bị khuyết tật từ nhỏ, được chi hội thường xuyên quan tâm giúp đỡ, bây giờ đã tốt nghiệp Khoa Công nghệ thông tin, Trường ĐH Bách khoa (ĐH Đà Nẵng) và mở lớp dạy vi tính tại nhà.
Cuối mỗi năm học, những em học giỏi, hoặc đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi, thi đỗ ĐH, CĐ được chi hội tuyên dương khen thưởng nhằm động viên con cháu thi đua học tập. Chi hội trưởng Ngô Văn Nuôi cho biết, tỷ lệ học sinh giỏi và thi đỗ ĐH hằng năm liên tục tăng lên, nhiều năm liền toàn tộc không có học sinh lưu ban hoặc bỏ học giữa chừng; năm học 2012-2013, con cháu trong tộc học đạt kết quả khá, giỏi chiếm hơn 85%.
Trách nhiệm đóng góp quỹ khuyến học
Chi hội Khuyến học tộc Trần Đình ở thôn Yến Nê (xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang) được thành lập vào năm 2008. Những năm qua, chi hội hết sức chú trọng công tác khuyến học khuyến tài, xây dựng gia đình hiếu học, và đến nay chi hội đã có gần 300 hội viên. Chi hội và Hội đồng gia tộc thống nhất quy định con cháu trong tộc đã lập gia đình phải có trách nhiệm đóng góp quỹ khuyến học với mức từ 50.000 đồng/năm trở lên, đồng thời tích cực vận động những nhà hảo tâm ủng hộ quỹ khuyến học của tộc. Trong 5 năm (2008-2013), chi hội đã vận động quỹ khuyến học hơn 200 triệu đồng, riêng cụ Trần Đình Khôi năm nào cũng ủng hộ 5 triệu đồng.
Chi hội đề ra mức thưởng đối với từng bậc học, như học sinh đoạt giải cấp thành phố được thưởng 200.000 đồng, đoạt giải cấp quốc gia thưởng 500.000 đồng, đỗ thạc sĩ thưởng 1 triệu đồng, đỗ tiến sĩ thưởng 2 triệu đồng… Hằng năm, chi hội vừa tổ chức tuyên dương, khen thưởng học sinh giỏi tại nhà thờ tộc, vừa tổ chức phát thưởng tại các nhà thờ chi phái và những nơi có con cháu tộc Trần Đình sinh sống như ở thôn Phước Thuận (xã Hòa Nhơn), khu vực Yến Bắc (phường Hòa Thọ Tây).
Hoạt động của chi hội khuyến học có tác động mạnh mẽ về việc động viên con cháu thi đua học giỏi, đạt nhiều kết quả xuất sắc, nổi bật nhất là hai anh em tiến sĩ Trần Đình Khôi Quốc và Trần Đình Khôi Nguyên. “Toàn tộc hiện có 22 thạc sĩ, 7 tiến sĩ, 1 PGS,TSKH và hơn 200 người có trình độ ĐH, CĐ”, Chi hội trưởng Trần Đình Thành cho biết.
| Thường trực Hội Khuyến học thành phố cho biết, toàn thành phố có 263 tộc có chi hội khuyến học, 160 tộc đạt danh hiệu Dòng họ hiếu học, trong đó có 19 Dòng họ hiếu học tiêu biểu; có 87.470 hộ đạt danh hiệu Gia đình hiếu học, trong đó có 96 Gia đình hiếu học tiêu biểu. |
Bài và ảnh: LÊ VĂN THƠM
