Ngày 5-11, kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIII đã dành nguyên một ngày làm việc tại hội trường để thảo luận Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 và Dự thảo Nghị quyết về việc thi hành Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi năm 2013). Nhiều đại biểu tiếp tục đóng góp ý kiến tâm huyết vào việc xây dựng các văn kiện quan trọng tại kỳ họp lần này.
 |
| Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai Trần Đình Thu phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN |
Khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
Báo cáo tổng hợp ý kiến thảo luận tại tổ và giải trình về những vấn đề có ý kiến khác nhau trong quá trình thảo luận tại tổ do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, Trưởng Ban biên tập Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 Phan Trung Lý trình bày nêu rõ: Về vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam (Điều 4) tuyệt đại đa số ý kiến đều tán thành quy định về vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam tại Điều 4 của Dự thảo.
Qua thảo luận, đa số ý kiến các đại biểu Quốc hội đồng tình với Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992; đánh giá Dự thảo được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, có chất lượng, phản ánh được ý chí, nguyện vọng của đông đảo các tầng lớp nhân dân.
Đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng (Bình Dương) cho biết: Ủy ban dự thảo đã có nhiều cố gắng trong việc tiếp thu ý kiến của nhân dân đóng góp vào dự thảo Hiến pháp. Những ý kiến giải trình thẳng thắn, thỏa đáng, các nội dung tiếp thu, điều chỉnh, bổ sung vào dự thảo Hiến pháp hợp lý, đã trân trọng tiếp thu những tâm huyết và trí tuệ của nhân dân.
Bảo đảm công bằng lợi ích từ tài nguyên đất
Hiện vấn đề thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội còn nhiều ý kiến khác nhau, trong đó ý kiến của nhiều cử tri cho rằng không có tính ổn định. Theo đại biểu Trần Đình Thu (Gia Lai), nếu quy định cứng trong Hiến pháp, đất đai là tài nguyên đặc biệt, quyền sử dụng đất là quyền quan trọng của người dân và phải được hiến định rất chặt chẽ khi cần thiết là phải thu hồi nhằm tránh lạm dụng thu hồi tràn lan, vi phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, của cá nhân. Thực tế đây cũng là nguyên nhân chính trong thời gian qua phát sinh tranh chấp, khiếu kiện phức tạp, kéo dài.
Do vậy, đại biểu Thu kiến nghị: “Để quy định chặt chẽ, nên chăng Khoản 3, Điều 54 quy định: Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng - an ninh, vì lợi ích quốc gia, công cộng là đủ”.
Trên tinh thần đất đai là sở hữu toàn dân, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần quy định rõ Quốc hội, HĐND cấp tỉnh là cơ quan đại diện cho nhân dân xem xét quyết định mức độ cần thiết thì sẽ cẩn trọng hơn, có hiệu quả và khách quan hơn, qua đó tạo được sự đồng thuận cao trong quá trình thu hồi đất.
Còn theo đại biểu Phan Tường Vi (Thái Nguyên): Thu hồi đất là thu hồi tư liệu sản xuất, không rõ trách nhiệm thì dù hạn chế thu hồi, bức xúc không giảm mà chuyển từ chủ thể này sang chủ thể khác, do vậy xác định trách nhiệm là biện pháp hiệu quả nhất để hạn chế thu hồi và nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng đất. Theo đại biểu, để hướng đến có một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh thì cơ sở vật chất quan trọng hàng đầu là sự công bằng trong phân phối, phân chia lợi ích từ tài nguyên đất.
Quy định rõ đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt
Thảo luận về Chính quyền địa phương (Chương IX), đại biểu Phạm Xuân Thường (Thái Bình) đề nghị cần quy định rõ đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt này được thành lập ở cấp nào. Đại biểu nêu quan điểm: Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt thì phải là số ít, thậm chí là duy nhất. Tình trạng nhiều đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt sẽ làm hệ thống pháp luật thiếu thống nhất. Đại biểu đề nghị Quốc hội cân nhắc kỹ và quy định cụ thể trong Hiến pháp nội dung này.
Thảo luận về Điều 114 quy định Ủy ban Nhân dân do Hội đồng Nhân dân bầu hoặc do Hội đồng Nhân dân cấp trên trực tiếp phê chuẩn, đại biểu Phạm Xuân Thường cho rằng đã thí điểm bỏ Hội đồng Nhân dân nhưng đến nay chưa đủ thời gian để quyết định có nên bỏ hay không và đang tiếp tục thí điểm. Vì vậy, trước mắt nên giữ nguyên tổ chức Hội đồng Nhân dân như Hiến pháp hiện hành. Đại biểu Nguyễn Viết Nhiên (Hải Phòng) cho rằng trong khi đang thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng Nhân dân thì quy định như dự thảo là hợp lý, có tính khái quát cao và tạo cơ sở lý luận cho việc đổi mới chính quyền địa phương…
Đại biểu Trần Đình Thu (Gia Lai) đề nghị quy định rõ trong Hiến pháp chính quyền địa phương gồm Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân nhằm khẳng định cụ thể nội hàm của chính quyền địa phương. Đại biểu đồng tình với quy định Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân được thành lập ở các các cấp đơn vị hành chính như Hiến pháp hiện hành, song cần có cơ chế không có Hội đồng Nhân dân ở đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt và hải đảo nhằm đảm bảo tính khả thi trong quá trình thực hiện Hiến pháp.
Ngoài ra, các đại biểu Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến cụ thể về các nội dung quan trọng khác: Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; về kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ và môi trường; về bảo vệ Tổ quốc; Quốc hội; Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán Nhà nước…
N.T tổng hợp
