Xứng đáng là người làm báo hôm nay

5 năm qua, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của báo chí cả nước, được tác nghiệp trong điều kiện thành phố Đà Nẵng phát triển năng động, báo chí thành phố Đà Nẵng có nhiều hoạt động và đạt nhiều thành tựu quan trọng. Với gần 100 cơ quan báo chí và văn phòng đại diện, Đà Nẵng hiện nay được đánh giá là một trong những đô thị có hoạt động báo chí lớn mạnh của cả nước.

Các phóng viên tác nghiệp ở Hoàng Sa, nơi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 năm 2014.

Kể từ Đại hội Hội Nhà báo thành phố Đà Nẵng lần thứ VII (5-2010), cùng với sự phát triển chung của thành phố, dưới sự lãnh đạo và quan tâm của thường trực Thành ủy, UBND, Ban Tuyên giáo Thành ủy Đà Nẵng, của Hội Nhà báo Việt Nam; sự giúp đỡ của các sở, ban, ngành, các địa phương..., báo chí và đội ngũ những người làm báo thành phố hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố.

Phát triển đa dạng và phong phú

Sự phong phú của hoạt động báo chí thành phố không chỉ thể hiện ở số lượng mà quan trọng hơn, bằng những thể loại và hình thức thể hiện khác nhau, tất cả sự kiện của thành phố đều được báo chí phản ánh kịp thời và chính xác. Có những sự kiện đánh dấu sự phát triển và cách làm năng động của thành phố, và cũng có cả những sai trái đâu đó đều được báo chí nhanh chóng lên tiếng.

Vai trò phản biện xã hội, phê phán hoặc phân tích những khía cạnh chưa cần thiết trong việc thực hiện một số chủ trương của thành phố và trong nhiều trường hợp được lãnh đạo tham khảo và có những điều chỉnh cần thiết.

Các chủ trương lớn của thành phố được báo chí bền bỉ tuyên truyền và chính báo chí đã góp phần tạo sự đồng thuận tích cực trong nhân dân, trong Đảng bộ. Thông qua báo chí kịp thời phê phán các trường hợp không đúng trong thực thi công quyền, đặc biệt trong cải cách hành chính, bảo vệ kỷ cương và quản lý xã hội… Báo chí đã phản ánh kịp thời, chân thực các sự kiện lớn của đất nước, của thành phố, góp phần ổn định tư tưởng của nhân dân trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và thành phố.     

Bằng tinh thần yêu nước và trách nhiệm công dân, các cơ quan báo thành phố đã trực tiếp có mặt ở những điểm nóng. Chúng ta đã viết và kịp thời lên tiếng về sự kiện Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép, có nhiều tác phẩm phê phán các luận điệu sai trái, bảo vệ chủ quyền nước ta trên Biển Đông. Việc thực hiện các tuyến tin, bài, phóng sự về việc thực hiện các nghị quyết của Đảng được các cơ quan báo, đài triển khai nghiêm túc. Nếu gọi báo chí là nhân tố quan trọng hàng đầu của công tác tư tưởng thì trong thời gian qua, các cơ quan báo chí thành phố đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quan trọng này.    

5 năm qua, báo chí thành phố có những bước phát triển mạnh mẽ về chất lượng, cả về nội dung lẫn hình thức thể hiện và hiệu quả thông tin. Cơ sở vật chất, kỹ thuật của các loại hình báo chí được đầu tư đúng mức, từng bước đáp ứng nhu cầu phục vụ công tác tuyên truyền. Đội ngũ người làm báo của thành phố hầu hết đều trưởng thành về trình độ chính trị và nghiệp vụ, tính chuyên nghiệp trong môi trường cạnh tranh báo chí ngày càng gay gắt. Các cơ quan báo chí luôn chú trọng cải tiến nội dung, hình thức thể hiện, đổi mới chương trình, nâng cao chất lượng thông tin, xây dựng các chuyên mục nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của bạn đọc và khán - thính giả.

Báo chí đã đồng hành với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố đi đầu trong công tác tuyên truyền quảng bá hình ảnh của thành phố Đà Nẵng trong nước và quốc tế, trong quá trình chỉnh trang đô thị, xây dựng kết cấu hạ tầng thành phố Đà Nẵng trở thành nơi sống tốt của cả nước. Bằng các tác phẩm tâm huyết, báo chí đã tuyên truyền liên tục về hình ảnh độc đáo của Đà Nẵng, tạo ra sức hút du dịch và cải thiện môi trường đầu tư của thành phố.

Như một bộ phận không tách rời hoạt động báo chí, việc liên hệ với bạn đọc có ý nghĩa quan trọng hàng đầu cho một cơ quan truyền thông, chúng ta kịp thời phản ánh suy nghĩ, nguyện vọng và tâm trạng của nhân dân. Các cơ quan báo, đài trong 5 năm qua đã xử lý và lên tiếng hàng trăm đơn thư của nhân dân, góp phần bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân.  

Báo chí thành phố đã tuyên truyền và đóng góp tích cực vào việc giáo dục truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của quê hương, truyền thống cách mạng qua các thời kỳ, góp phần nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao thông tin của người dân. Báo chí triển khai sinh động việc tuyên truyền “Năm doanh nghiệp thành phố 2014” và “Năm văn hóa, văn minh đô thị 2015”; biểu dương những nhân tố mới và điển hình tiên tiến trong các cơ quan Đảng, Nhà nước và nhân dân trong quá trình xây dựng và phát triển thành phố.

5 năm qua, các cơ quan báo chí của thành phố đã vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong và ngoài thành phố tài trợ xây dựng gần 100 ngôi nhà tình nghĩa, với tổng kinh phí trên 4 tỷ đồng; hỗ trợ người nghèo, gia đình chính sách, những mảnh đời bất hạnh hơn 10 tỷ đồng; nhiều cơ quan báo, đài nhận phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, ủng hộ nạn nhân chất độc da cam, ủng hộ lực lượng Cảnh sát biển, Kiểm ngư Việt Nam cùng các lực lượng thực thi pháp luật bảo vệ chủ quyền vùng biển thân yêu của Tổ quốc. Dẫn đầu phong trào này có Báo Công an thành phố Đà Nẵng, Đài Phát thanh-Truyền hình Đà Nẵng và Báo Đà Nẵng.

Nhìn chung, các cơ quan báo chí thành phố đã hoạt động đúng tôn chỉ, mục tiêu, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, có những sản phẩm báo chí có chất lượng, được bạn đọc, người nghe, người xem đánh giá cao, là những đơn vị báo chí có tính chuyên nghiệp và hiệu quả. Vai trò của báo chí thành phố trong việc tuyên truyền, tạo sự đồng thuận và hình thành tâm trạng tích cực trong xã hội ngày càng được khẳng định; đời sống báo chí sôi động và trở thành một phần của đời sống tinh thần không thể thiếu của Đà Nẵng.

Tuy nhiên, so với yêu cầu, đặc biệt trước sự đòi hỏi ngày càng khắt khe của xã hội, các cơ quan báo chí thành phố vẫn thiếu tính chủ động trong tác nghiệp. Báo chí có cố gắng thông tin về chiều rộng, nhưng còn yếu về chiều sâu, thông tin có lúc còn một chiều; chất lượng tin, bài còn mang tính phản ánh sự kiện, thiếu những bài bình luận sắc sảo để định hướng dư luận, nhất là về việc triển khai các chủ trương, chính sách lớn của thành phố. Nhiều mảng đề tài xã hội chưa được đề cập thường xuyên, hiệu quả chưa cao. Phản ánh chống tiêu cực ngoài xã hội và trong bộ máy công quyền có cố gắng nhưng chưa mạnh và thường xuyên.

Một số cơ quan báo chí tuy thực hiện nghiêm chỉnh tôn chỉ, mục đích... nhưng chậm đổi mới nội dung và hình thức; các bài viết, phóng sự chưa hấp dẫn, chưa thực sự chi phối thông tin và tạo thế làm chủ dư luận xã hội. Một số vụ việc thông tin thiếu chính xác, thiếu khách quan, đưa thông tin sai không đính chính hoặc đính chính chiếu lệ, vi phạm luật báo chí, làm ảnh hưởng đến uy tín đội ngũ những người làm báo, làm giảm lòng tin trong nhân dân.

Đội ngũ những người làm báo tâm huyết, chuyên nghiệp  

Hiện nay, thành phố có gần 500 người làm việc trong lĩnh vực báo chí (có 247 hội viên Hội Nhà báo Việt Nam), trong đó hơn 250 nhà báo được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp thẻ hành nghề. Hầu như tất cả các loại hình báo chí, các thể loại… đều được các nhà báo Đà Nẵng tiếp cận và thể hiện hiệu quả. Trong quá trình tác nghiệp đã hình thành đội ngũ những nhà báo có năng lực, tâm huyết, tận tụy với nghề nghiệp, có trách nhiệm trước xã hội. Hầu hết các nhà báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, hành nghề trung thực, tuân thủ pháp luật và quy định về đạo đức nghề nghiệp. 5 năm qua, không có khiếu kiện hội viên Hội Nhà báo thành phố vi phạm đạo đức nghề nghiệp.

Sẽ không đầy đủ nếu không đề cập đến 90 văn phòng đại diện các cơ quan báo chí của Trung ương và các thành phố lớn tại thành phố. Thời gian qua, các sự kiện lớn, nhất là một số chủ trương và cách làm của Đà Nẵng được đông đảo bạn đọc, người xem cả nước biết đến, và qua đó tạo hiệu ứng truyền thông lớn, làm cho cả nước biết “thương hiệu” Đà Nẵng như một nơi phát triển năng động với những cách làm độc đáo. Cả nước yêu và thích đến Đà Nẵng, thế giới ấn tượng về Đà Nẵng, trong đó có một phần quan trọng từ các thông tin của các báo, đài Trung ương, thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, mà trực tiếp là từ các văn phòng đại diện tại thành phố.

Tuy số lượng không nhiều, nhưng các nhà báo trên địa bàn hoạt động trong một lĩnh vực hết sức đặc thù. Sản phẩm của người cầm bút trong điều kiện truyền thông mở hiện nay có tác động sâu sắc đến xã hội. Chúng ta vui mừng về những nhà báo trong thời gian qua ngày đêm tự học, cả chuyên môn và ngoại ngữ, tìm tòi với một thôi thúc lớn là không ngừng tự đổi mới chính mình, nung nấu chủ đề, thể loại, về phong cách thể hiện. Chúng ta cũng hết sức không vui về một số ít các nhà báo tự đồng ý với mình, dễ dãi trong việc tìm chủ đề và hời hợt trong thể hiện. Một số nhà báo còn hạn chế về nhận thức, bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, trách nhiệm xã hội, thiếu chuyên nghiệp.

5 năm tới là thời kỳ đất nước và thành phố Đà Nẵng bước vào giai đoạn phát triển mới, hướng tới mục tiêu về cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020. Sự phát triển vũ bão của công nghệ thông tin, truyền thông vừa là cơ hội, vừa là thách thức to lớn đối với xã hội và báo chí. Người làm báo hiện đại cần khai thác, nắm bắt những ưu thế to lớn đó, đồng thời khắc phục các yếu tố tiêu cực.

Thành tích lớn nhất của nhiệm kỳ qua là sự đoàn kết và hợp tác lẫn nhau giữa các chi Hội và các nhà báo. Mỗi người trong chúng ta sẽ phát huy những kết quả đó để công tác Hội ngày càng thiết thực và hiệu quả hơn, để mỗi hội viên tìm thấy trong tổ chức Hội sự cần thiết tự nhiên cho sự thăng tiến của chuyên môn và nghề nghiệp. Từ đại hội này, chúng ta cam kết sẽ phấn đấu tốt hơn nữa, để báo chí thật sự là bộ mặt tinh thần của xã hội, của thành phố Đà Nẵng anh hùng.

MAI ĐỨC LỘC

Thành ủy viên, Ủy viên Ban Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà báo TP. Đà Nẵng