Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam

* Quan hệ Việt Nam - Mỹ đã bình thường hóa hoàn toàn

* Ủng hộ giải quyết tranh chấp trên Biển Đông bằng biện pháp hòa bình

Chiều 23-5, tại trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Tổng thống Mỹ Barack Obama đang thăm chính thức Việt Nam. Tại buổi tiếp, Tổng thống Obama đã khẳng định việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam nhằm góp phần tạo sự chuyển biến mới trong quan hệ giữa hai nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Mỹ

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ vui mừng gặp lại Tổng thống Obama tại Việt Nam; đánh giá cao ý nghĩa và tầm quan trọng chuyến thăm của Tổng thống Obama, xem đây là sự tái khẳng định cam kết của lãnh đạo hai nước đối với quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Mỹ.

Tổng Bí thư thông báo với Tổng thống Obama về thành công của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng Cộng sản Việt Nam, cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, về đường lối, chính sách đối ngoại của Việt Nam trong giai đoạn mới.

Tổng Bí thư khẳng định Việt Nam tiếp tục xem Mỹ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu; đồng thời nhấn mạnh hai bên cần tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và thịnh vượng chung trong khu vực và trên thế giới.

Tổng Bí thư ghi nhận và hoan nghênh chính quyền, Quốc hội và nhiều tổ chức nhân dân của Mỹ đã và đang hợp tác với Việt Nam trong các hoạt động giải quyết hậu quả chiến tranh; bày tỏ hy vọng Mỹ sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác thực chất và hiệu quả hơn nữa trong lĩnh vực có ý nghĩa quan trọng này.
Tổng Bí thư cũng tái khẳng định chủ trương của Việt Nam đối với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và đề nghị Mỹ tiếp tục thực hiện cam kết hỗ trợ kỹ thuật đối với Việt Nam trong quá trình thực thi TPP.

Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Tổng Bí thư hoan nghênh những tuyên bố và hành động của các nước, trong đó có Mỹ, nhằm góp phần duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực; đồng thời, khẳng định lại lập trường của Việt Nam giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, ngoại giao và pháp lý, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế.

Tổng thống Obama cảm ơn sự đón tiếp trọng thị của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam dành cho ông trong chuyến thăm đầu tiên tới Việt Nam; một lần nữa chúc mừng đồng chí Nguyễn Phú Trọng được Đại hội lần thứ XII của Đảng bầu lại làm Tổng Bí thư.

Tổng thống Obama bày tỏ ấn tượng sâu sắc về một nước Việt Nam và thủ đô Hà Nội tươi đẹp, phát triển năng động và cho biết sau này sẽ trở lại thăm khi điều kiện cho phép. Tổng thống đánh giá cao vai trò và tầm nhìn của Đảng Cộng sản Việt Nam trong việc lãnh đạo đất nước giành được những thành tựu to lớn trong thời gian vừa qua nói chung và trong chủ trương chiến lược đối với tiến trình đàm phán TPP nói riêng.

Tổng thống Obama nói rằng, Mỹ xem Việt Nam là một đối tác quan trọng trong khu vực; đồng thời nhấn mạnh sẽ làm mọi việc có thể để thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam thực hiện TPP, theo tinh thần Tuyên bố chung về quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước năm 2013 và Tuyên bố Tầm nhìn chung Việt Nam - Mỹ năm 2015. Tổng thống khẳng định việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam nhằm góp phần tạo sự chuyển biến mới trong quan hệ giữa hai nước.

Tổng thống Obama cũng nêu bật sự cần thiết bảo đảm an toàn, an ninh và tự do hàng hải, hàng không, giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế. Tổng thống bày tỏ tin tưởng quan hệ Việt Nam - Mỹ sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới vì lợi ích của mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Tổng thống Barack Obama viết lưu niệm khi thăm nhà sàn Bác Hồ. Ảnh: TTXVN

Hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh

Trước đó, sáng 23-5, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Trần Đại Quang chủ trì lễ đón chính thức Tổng thống Mỹ Barack Obama theo nghi thức đón nguyên thủ quốc gia. Sau lễ đón, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã hội đàm với Tổng thống Barack Obama.

Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi về quan hệ song phương và các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm, bày tỏ hài lòng trước những tiến triển nhanh chóng, thực chất và toàn diện của quan hệ Việt Nam - Mỹ thời gian qua theo những định hướng của quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Mỹ năm 2013 và Tuyên bố chung về tầm nhìn chung nhân chuyến thăm Mỹ lịch sử tháng 7-2015 của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang chào mừng Tổng thống Barack Obama cùng Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Mỹ thăm chính thức Việt Nam, đánh giá cao tầm quan trọng và ý nghĩa của chuyến thăm đối với quan hệ hai nước. Tổng thống Barack Obama bày tỏ vui mừng lần đầu tiên được đến thăm đất nước Việt Nam tươi đẹp, khẳng định chuyến thăm sẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang khẳng định lại việc Việt Nam nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế; coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ Việt Nam - Mỹ ổn định, sâu rộng và hiệu quả.

Tổng thống Barack Obama nhất trí sẽ sớm thúc đẩy Quốc hội Mỹ thông qua TPP, cam kết trợ giúp Việt Nam nâng cao năng lực để triển khai thỏa thuận này. Hai bên nhất trí coi hợp tác phát triển kinh tế - thương mại, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, ứng phó với biến đổi khí hậu là một trong những trọng tâm trong quan hệ hai nước.

Hai bên cho rằng, cần tiếp tục tăng cường hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, đặc biệt là việc tẩy độc dioxin, bom mìn và người tàn tật, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa. Nhân dịp này, Tổng thống Barack Obama tuyên bố Mỹ chính thức dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam. Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã hoan nghênh quyết định này.

Về các vấn đề khu vực, hai nhà lãnh đạo chia sẻ tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, hàng không, giải quyết hòa bình tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Hai bên nhất trí cần tăng cường phối hợp trong nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế nhằm xử lý các vấn đề khu vực và toàn cầu như ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó có vấn đề ngập mặn và hạn hán, an ninh nguồn nước Mekong, chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí hạt nhân, chống buôn bán động vật hoang dã và bảo vệ đa dạng sinh học.

Hai bên ra Tuyên bố chung nhất trí tăng cường quan hệ Đối tác toàn diện theo hướng thực chất, sâu sắc, hiệu quả hơn vì lợi ích hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới.

Sau cuộc hội đàm, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Barack Obama đã chứng kiến lễ ký một số thỏa thuận hợp tác kinh tế quan trọng gồm: Hợp đồng mua 100 máy bay Boeing B737 Max giữa Công ty CP VietJet Air và Tập đoàn Boeing, Hợp đồng cung cấp động cơ máy bay và dịch vụ bảo dưỡng kỹ thuật cho 63 máy bay Airbus thế hệ mới A320/A321 NEO giữa Công ty CP VietJet Air và Công ty Pratt & Whitney, Bản ghi nhớ giữa Bộ Công thương và Tập đoàn GE về hợp tác thực hiện các giải pháp phát triển năng lượng gió Việt Nam.

Phát biểu trong cuộc họp báo quốc tế vào chiều cùng ngày tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (Hà Nội), Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhấn mạnh: “Hai bên nhất trí sẽ ưu tiên cao hơn việc giải quyết hậu quả chiến tranh và cam kết sẽ tiếp tục hợp tác tích cực trong vấn đề này. Mỹ sẽ hợp tác với Việt Nam tẩy độc dioxin tại sân bay Biên Hòa sau khi hai nước kết thúc thành công dự án tẩy độc ở sân bay Đà Nẵng. Việt Nam đánh giá cao quyết định của Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương đối với Việt Nam. Việc này cho thấy quan hệ hai nước đã được bình thường hóa hoàn toàn”.

Tổng thống Barak Obama khẳng định: “Những gì đi qua, những gì đạt được hôm nay chứng tỏ quan hệ hai nước đã tiến triển tuyệt vời”. Ông nhắc lại tuyên bố Mỹ sẽ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương đối với Việt Nam sau 50 năm áp đặt; đồng thời đề cập đến hợp tác quân sự với Việt Nam và khu vực trong tương lai. Mỹ và Việt Nam ủng hộ một trật tự khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông, theo quy định và luật pháp quốc tế, gồm tự do hàng hải, hàng không, không cản trở giao thương và giải quyết vấn đề bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.

Tổng thống Barack Obama cảm ơn Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã hợp tác với phía Mỹ trong việc tìm kiếm hài cốt quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam; đồng thời cam kết giúp Việt Nam rà phá bom mìn còn sót lại sau chiến tranh, giải độc dioxin, tăng cường năng lực ứng phó thiên tai.

Tổng thống Barack Obama đánh giá cao việc Chính phủ Việt Nam đã cấp phép thành lập Đại học Fulbright Việt Nam, hoan nghênh Việt Nam cấp thị thực nhập cảnh một năm, nhiều lần cho công dân Mỹ vào Việt Nam.

Tổng thống Barack Obama khẳng định lại cam kết, Hoa Kỳ mong muốn hợp tác với Việt Nam và khu vực châu Á - Thái Bình Dương vì hòa bình, an ninh và thịnh vượng.

Đề nghị Mỹ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam

Cũng trong chiều 23-5, Tổng thống Mỹ Obama hội kiến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Văn phòng Chính phủ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Obama đã cùng điểm lại và tỏ ý hài lòng về những tiến triển thực chất trong quan hệ hai nước kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện (tháng 7-2013), đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế - thương mại - đầu tư, giáo dục, y tế, khắc phục hậu quả chiến tranh và giao lưu nhân dân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Obama cũng trao đổi về các biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác Đối tác toàn diện Việt Nam - Mỹ, trong đó ưu tiên thúc đẩy hợp tác phát triển làm trọng tâm và động lực của quan hệ trong thời gian tới.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Mỹ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam, mở cửa thị trường hơn nữa cho hàng hóa Việt Nam, tăng cường đầu tư trực tiếp để trở thành nhà đầu tư lớn nhất ở Việt Nam; hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu nhất là ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long - vựa lúa chiến lược, nguồn lực chính đảm bảo an ninh lương thực của Việt Nam cũng như thế giới và hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công sự kiện APEC 2017, thúc đẩy giao lưu nhân dân trong đó có việc tạo điều kiện cho khách du lịch hai nước…

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng khẳng định vai trò quan trọng và đóng góp tích cực của cộng đồng người Việt Nam tại Mỹ trong việc thúc đẩy quan hệ song phương; đồng thời đề nghị Mỹ tạo điều kiện cho cộng đồng phát triển và đóng góp nhiều hơn nữa cho quan hệ hai nước.

Trước đó, nhà lãnh đạo Mỹ đã gặp gỡ Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại khu nhà sàn Hồ Chủ tịch.

Hôm nay (24-5), Tổng thống Obama sẽ có bài phát biểu về quan hệ Việt Nam - Mỹ tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Mỹ Đình. Chiều cùng ngày, ông sẽ đến thành phố Hồ Chí Minh.

B.T tổng hợp