Chật vật với lương hưu

Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, bắt đầu từ 1-1-2018, mức đóng và hưởng lương hưu sẽ có nhiều thay đổi để bảo toàn quỹ BHXH. Điều này khiến những người nhận lương hưu và “ngấp nghé” nghỉ hưu không khỏi lo lắng.

Ở tuổi 67, chị Nguyễn Thị Mỹ Nữ phải “cày” ngày đêm với quầy tạp hóa mới đủ chi tiêu cho bản thân.

Có thâm niên 22 năm 8 tháng công tác ở Công ty Xuất nhập khẩu Quảng Nam-Đà Nẵng trước đây (sau này là Công ty CP Xuất nhập khẩu Đà Nẵng), đến năm 43 tuổi (năm 2008), anh M. được động viên nghỉ hưu theo “chế độ 41” (chính sách đối với lao động dôi dư do sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước). Thế nhưng khi làm thủ tục nhận lương hưu, anh được BHXH thành phố cho biết phải đợi đến 50 tuổi mới đủ tuổi nhận lương hưu.

Tròn 7 năm chờ đợi, số tiền 40 triệu đồng về “chế độ 41” cũng bay mất sau những lần anh M. tập tành làm ăn nhưng không thành. Cuối cùng cũng đến ngày anh được nhận lương hưu với mức hơn 2 triệu đồng/tháng. Sau vài lần được tăng lương hưu, đến nay anh M. nhận mỗi tháng 2,39 triệu đồng. Anh M. buồn rầu cho biết: Hơn 22 năm công tác, cộng thêm thời gian đi bộ đội, tôi tưởng lương hưu của mình tạm đủ sống qua ngày; thế nhưng đến khi nhận tháng lương hưu đầu tiên thì thực sự hoảng. Số tiền như vậy thì làm sao nuôi sống bản thân, nói chi đến chăm lo cho vợ con.  

Có thâm niên công tác lên đến 32 năm, đến năm 1990, khi nhận lương hưu, chị Nguyễn Thị Mỹ Nữ, cán bộ dược (trình độ trung cấp) của Bệnh viện C Đà Nẵng cũng “tá hỏa” khi thời điểm ấy chị chỉ nhận được 82.000 đồng/tháng. Sau rất nhiều lần tăng lương, đến nay, mỗi tháng chị nhận được 3,25 triệu đồng. Chị Nữ cho biết, nay đã bước qua tuổi 67 nhưng chị còn phải “cày” ngày đêm với quầy tạp hóa tại nhà để kiếm sống thay vì trông cậy vào lương hưu.

Trước thông tin cách tính lương hưu có sự thay đổi từ ngày 1-1-2018, tại thành phố Đà Nẵng, không ít người ở độ tuổi “ngấp ngé” nghỉ hưu đã lo làm thủ tục về hưu sớm, nhằm tránh thiệt hại sau mốc 2018. Cụ thể, người lao động về hưu trước thời điểm 1-1-2018 được tính theo các điều kiện là tham gia BHXH đủ điều kiện sẽ được tính lương hưu bằng mức 45% mức bình quân lương tháng đóng BHXH, sau đó cứ thêm 1 năm đóng BHXH được tính thêm 2% với nam và 3% với nữ-mức hưởng tối đa không quá 75% tháng đóng BHXH.

Trong khi đó, theo quy định mới thì từ năm 2018 người lao động bắt buộc phải đóng đủ BHXH 16 năm với nam, nữ 15 năm mới đủ điều kiện tính lương hưu, sau đó mỗi năm được tính thêm 2% (tính chung cho cả nam lẫn nữ), mức hưởng tối đa bằng 75% lương. Nhiều người cho rằng cách tính này gây thiệt mất một năm và riêng với phụ nữ thiệt thêm 1% mức được hưởng so với trước đây.

Chị H., công nhân Công ty CP Dệt-may 29-3 tâm sự, đồng lương công nhân may vốn khá khiêm tốn, nay sẽ càng khó khăn hơn cho người lao động nếu tính lương hưu theo cách mới. Theo một số cán bộ Công đoàn tại các công ty có vốn đầu tư nước ngoài, ngoài nỗi lo chung của người lao động, nhất là lao động nữ thì vấn đề nhiều DN nợ lương, trốn tránh đóng BHXH cũng càng gây thiệt hại cho người lao động. Trong khi đó, vấn đề này tồn tại lâu nay nhưng vẫn khó xử lý, thiệt thòi thuộc về người lao động.

Bài và ảnh: THANH VÂN