Bước phát triển mới của công tác dân số

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp là nhiệm vụ, giải pháp đầu tiên được đề cập trong Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới, nhằm thực hiện những mục tiêu đề ra.

Xe diễu hành kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26-12).

Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) xác định một số mục tiêu công tác dân số đến năm 2030: Duy trì vững chắc mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con), quy mô dân số 104 triệu người. Tỷ số giới tính khi sinh dưới 109 bé trai/100 bé gái sinh ra sống; tỷ lệ trẻ em dưới 15 tuổi đạt 22%; tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên đạt 11%; tỷ số phụ thuộc chung đạt 49%. Tỷ lệ nam, nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn đạt 90%. Tuổi thọ bình quân khoảng 75 tuổi, trong đó thời gian sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm; 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được quản lý sức khỏe, được khám, chữa bệnh, được chăm sóc tại gia đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung. Chiều cao người Việt Nam 18 tuổi đối với nam đạt 168,5cm, nữ đạt 157,5cm. Chỉ số Phát triển con người (HDI) nằm trong nhóm 4 nước hàng đầu khu vực Đông Nam Á...

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu trên, cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác dân số, thống nhất nhận thức của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội về tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách từ tập trung vào kế hoạch hóa gia đình sang giải quyết toàn diện các vấn đề quy mô, cơ cấu, chất lượng, phân bố dân số trong mối quan hệ với phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đặc biệt, nâng cao chất lượng dân số thành một nội dung trọng tâm và thực hiện lồng ghép có hiệu quả các yếu tố dân số trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển của cả nước, của từng ngành, từng địa phương. Phát huy tối đa lợi thế dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số.

Ngoài ra, công tác dân số cần đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động. Theo đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, khơi dậy phong trào mọi người dân thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao, có lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể lực người Việt Nam. Nâng cao nhận thức, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, của Đảng và Nhà nước. Đổi mới toàn diện nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản trong và ngoài nhà trường. Bên cạnh đó, phát triển mạng lưới và nâng cao chất lượng dịch vụ về dân số; phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới cung cấp dịch vụ dân số toàn diện về quy mô, cơ cấu, chất lượng và phân bố dân số. Củng cố mạng lưới dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; phát triển mạng lưới cung cấp các dịch vụ tầm soát, chẩn đoán sớm bệnh tật trước sinh, sơ sinh, hỗ trợ sinh sản, tư vấn kiểm tra sức khỏe sinh sản trước hôn nhân. Tăng cường kết nối, hợp tác với các cơ sở cung cấp dịch vụ ngoài công lập; đổi mới phương thức cung cấp, đưa dịch vụ tới tận người sử dụng; thúc đẩy cung cấp dịch vụ qua mạng.

Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân. Công tác dân số phải chú trọng toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo đảm phát triển nhanh, bền vững...

Nhìn lại công tác dân số và phát triển, Đà Nẵng đã đạt các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, trong đó công tác dân số và thực hiện kế hoạch hóa gia đình đều đạt và vượt các chỉ tiêu như mức giảm sinh trung bình hằng năm 0,15‰ - 0,2‰, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên; quy mô dân số đạt mức 1,4 triệu người vào năm 2020; tuổi thọ bình quân năm 2016 là 75,6 tuổi; duy trì kiểm soát tỷ số giới tính khi sinh dưới 110 trẻ em trai/100 trẻ em gái. Đặc biệt, trong 10 tháng đầu năm 2017, toàn thành phố có 10.844 trẻ được sinh ra, trong đó có 8.538 trẻ được sàng lọc sơ sinh và số bà mẹ được sàng lọc trước sinh là 7.133 người; qua đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Đó chính là sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác dân số-kế hoạch hóa gia đình.  

Bài và ảnh: MINH PHÚC