Theo báo cáo của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an thành phố, tình hình sử dụng trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố trong 10 năm trở lại đây đang có diễn biến rất phức tạp. Nếu thời điểm cuối năm 2000 thành phố chỉ có khoảng 200 người nghiện ma túy thì đến đầu năm 2020 đã có hơn 4.200 người nghiện ma túy. Điều đáng lo ngại là không những tăng về số lượng mà mức độ nghiện nặng đến độ loạn thần và có xu hướng trẻ hóa khá nhanh.
Người nghiện đang được điều trị và học nghề thủ công tại Cơ sở xã hội Bầu Bàng. Ảnh: T.V |
Đáng nói trong số này có đến 60,2% người nghiện ma túy ở độ tuổi từ 18 đến 30 - độ tuổi tốt nhất của một đời người để học tập, lao động và cống hiến cho gia đình và xã hội. Khi đã nghiện, ma túy không chỉ tàn phá bản thân người nghiện mà còn ảnh hưởng lớn đến gia đình và xã hội. Đặc biệt đáng lo ngại khi có đến 86,1% người nghiện ở thành phố sử dụng ma túy tổng hợp - loại ma túy mà theo các nhà khoa học có sức tàn phá cơ thể con người ghê gớm và cơ hội cai nghiện thành công vô cùng khó khăn.
Báo cáo của Công an quận Hải Châu cho thấy, tình hình sử dụng trái phép chất ma túy ở khu vực trung tâm thành phố đang diễn rất phức tạp, trong đó nổi lên tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp. Có đến 95,87% số vụ buôn bán, tàng trữ, sử dụng ma túy trên địa bàn bị bắt thuộc loại ma túy tổng hợp và cũng có đến 73,85% tội phạm ma túy ở độ tuổi từ 18 đến 30. Bên cạnh số lượng người sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng nhiều, có xu hướng trẻ hóa dần thì thành phố còn phải đối phó với tình trạng một bộ phận du khách đến du lịch tại thành phố, lao động nhập cư cũng là đối tượng bị nghiện ma túy. Với nhóm đối tượng này, địa chỉ để tập trung sử dụng trái phép chất ma túy, ma túy tổng hợp thường là các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch như cơ sở massage, quán karaoke, khách sạn, vũ trường... vì vậy, việc tiếp cận xử lý của các cơ quan chức năng gặp không ít khó khăn.
Xuất phát từ thực tế này, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy đã tham mưu Giám đốc Công an thành phố ban hành Kế hoạch số 2197/KH-CATP ngày 23-11-2016 về việc phòng, chống đối tượng có biểu hiện loạn thần do sử dụng ma túy. Đồng thời, Công an thành phố phối hợp Sở Y tế tham mưu UBND thành phố ra Quyết định số 901/QĐ-UBND ngày 20-2-2017 ban hành quy chế tổ chức tiếp nhận người có dấu hiệu loạn thần đang có hành vi nguy hiểm cho gia đình và xã hội tự nguyện vào cơ sở y tế để chữa bệnh.
Chính nhờ có hành lang pháp lý kịp thời này mà trong thời gian gần đây công tác xử lý, quản lý người nghiện bị loạn thần thuận lợi và hiệu quả hơn trước đây. Tính từ cuối tháng 11-2016 đến tháng 3-2020, Công an các quận, huyện và các địa phương đã lập danh sách 324 người nghiện có dấu hiệu bị loạn thần đưa vào diện quản lý. Kết quả có 60 người nghiện đã cai được nghiện, không còn loạn thần; đưa 48 người khác vào Bệnh viện Tâm thần thành phố để điều trị, đưa 59 người đi cai nghiện tập trung, khởi tố bắt 5 đối tượng, số còn lại đưa ra khỏi diện quản lý vì không “đủ các tiêu chuẩn” theo quy định người nghiện loạn thần. Đặc biệt, rất đáng ghi nhận kể từ khi triển khai thực hiện các biện pháp trên, trên địa bàn thành phố không để xảy ra vụ án nghiêm trọng do người nghiện ma túy bị loạn thần gây nên.
Theo Thiếu tướng Vũ Xuân Viên, Giám đốc Công an thành phố, mặc dù công tác phòng, chống ma túy nói chung và công tác quản lý người sử dụng ma túy có dấu hiêụ bị loạn thần nói riêng trên địa bàn thành phố gần đây đã có chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa thể hoàn toàn an tâm với kết quả này. Vẫn còn tình trạng gia đình của người nghiện thiếu hợp tác với cơ quan chức năng. Việc quản lý tạm trú, tạm vắng, nhất là đối với người nước ngoài còn chưa sát sao, kịp thời.
Công tác kiểm tra, phát hiện đối tượng sử dụng ma túy trên địa bàn ở một số nơi chưa được chú trọng đúng mức... Trong thời gian đến, để công tác đấu tranh, quản lý đối với tệ nạn ma túy hiệu quả, rất cần sự chung tay của các cấp, các ngành, các địa phương. Đặc biệt, ngành Công an rất cần được trang bị test để xác định nhanh đối tượng có sử dụng ma túy tổng hợp hay các loại chất kích thích khác. Có như vậy công tác đấu tranh với tệ nạn ma túy nói chung và với đối tượng nghiện ma túy tổng hợp bị loạn thần mới thực sự phát huy hiệu quả như mong đợi.
THANH VÂN