Thực hiện tốt công tác hỗ trợ người có công cải thiện nhà ở

Thực hiện Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26-4-2013 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở, hơn 9 năm qua, thành phố đã triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả tích cực. Báo Đà Nẵng đã có cuộc trao đổi với Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết về vấn đề này.

Cả hệ thống chính trị thành phố quyết tâm vào cuộc với sự đồng tình, ủng hộ cao của các tầng lớp nhân dân để hỗ trợ sửa chữa, xây mới nhà ở cho các gia đình người có công. TRONG ẢNH: Sở Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp các đơn vị bàn giao nhà tình nghĩa cho gia đình ông Lê Đức Lợi - con liệt sĩ ở xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang năm 2021. Ảnh: D.Q

* Thưa đồng chí, từ sau khi có Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, công tác hỗ trợ về nhà ở cho người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố đã có những chuyển biến như thế nào?

- Ðể triển khai thực hiện Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Thường trực Thành ủy đã giao Ban cán sự Ðảng UBND thành phố chỉ đạo triển khai đến các sở, ban, ngành, địa phương khảo sát và xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện; thường xuyên bám sát kế hoạch và giám sát thực tế tại địa phương để đưa ra giải pháp kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai; nhất là trong thời gian đầu, khi gặp vướng mắc về kinh phí thực hiện. Lãnh đạo thành phố đã chỉ đạo các địa phương kịp thời ứng kinh phí thực hiện, chỉ đạo các đảng ủy, đoàn thể nhận vận động, hỗ trợ kinh phí để thực hiện.

Từ Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg và Nghị quyết số 63/NQ-CP của Chính phủ về việc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng theo Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg, thành phố đã cụ thể hóa thành chính sách đặc thù tại Nghị quyết 132/2017/NQ-HÐND của HÐND thành phố, trong đó có quy định mức hỗ trợ sửa nhà và xây mới của Ðà Nẵng cao hơn so với quy định của Trung ương. Riêng từ năm 2019, Trung ương không còn hỗ trợ kinh phí để sửa nhà theo Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg, ngân sách thành phố vẫn bảo đảm cùng các nguồn lực huy động khác.

Nếu như giai đoạn 1997-2013 là 16 năm thực hiện công tác hỗ trợ cải thiện nhà ở cho gia đình chính sách với 8.755 hộ được thụ hưởng, tổng kinh phí huy động 63,8 tỷ đồng; thì sau khi thực hiện Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chỉ trong 9 năm (từ 2014-2022) đã có 10.491 nhà được hỗ trợ sửa chữa và xây mới (sửa chữa 7.980 nhà, xây mới 2.511 nhà) với kinh phí đầu tư và vận động hơn 329 tỷ đồng, cao gấp 5 lần so với khi chưa có Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Ðây chính là điểm nhấn nổi bật cho thấy hiệu quả thiết thực của chính sách này. Ðặc biệt, trong số đối tượng được hỗ trợ thì riêng thân nhân của liệt sĩ được thụ hưởng hơn 4.000 hộ, chiếm 38,12%, thể hiện sự bao phủ của chương trình không chỉ dành riêng cho người có công, mà còn dành sự tri ân cho thân nhân của người có công với cách mạng.

Ðể có được kết quả như trên, cả hệ thống chính trị thành phố đã quyết tâm vào cuộc với sự đồng tình, ủng hộ cao của các tầng lớp nhân dân. Các ngành chức năng đã chủ động trong công tác tham mưu; các địa phương, đơn vị đã quyết liệt trong tổ chức thực hiện; đặc biệt các cơ quan, đơn vị, Mặt trận, hội, đoàn thể được phân công giúp đỡ đã tâm huyết, nhiệt tình vận động và hỗ trợ sửa chữa, xây mới nhà ở cho các gia đình người có công.

* Mặc dù kết quả thực hiện Quyết định số 22/2013/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ rất tốt, song qua khảo sát của các quận, huyện, hiện thành phố vẫn còn hơn 2.000 hộ người có công thuộc diện ưu tiên theo quy định tại Nghị định 131/2021/NÐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, có nhu cầu sửa chữa, xây mới nhà ở giai đoạn 2023-2025. Ðồng chí nhận xét gì về kết quả khảo sát này?

- Hiện nay, mức hỗ trợ theo Nghị quyết 132/2017/NQ-HÐND của HÐND thành phố tuy có cao hơn so với Trung ương, nhưng cũng chỉ là đòn bẩy để các gia đình mạnh dạn đầu tư thêm nguồn lực, cùng sự chung tay góp sức của chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội, các mạnh thường quân... nhằm sửa chữa, xây mới bảo đảm nguyên tắc “cứng tường, cứng nền, cứng mái” theo quy định của Bộ Xây dựng. Ðối với hộ chính sách khó khăn, thì mức hỗ trợ 60 triệu đồng cho việc xây nhà mới, chưa đủ ở ngưỡng “là đòn bẩy” trong điều kiện giá nguyên vật liệu xây dựng đã cao hơn năm 2017 rất nhiều.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết (bên phải) thăm hỏi sức khỏe Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Tuyết (phường Hòa Khê, quận Thanh Khê). Ảnh: D.Q

Bên cạnh đó, nhiều hộ gia đình chính sách nhà ở xuống cấp trầm trọng nhưng không đủ điều kiện để xây nhà mới mà chỉ xin hỗ trợ để sửa chữa một số hạng mục cơ bản, qua thời gian hơn 5 năm, đến nay lại tiếp tục hư hỏng. Việc cần xem xét đề xuất tiếp tục hỗ trợ hoặc vận động xây nhà tình nghĩa là việc ưu tiên cần làm để đáp ứng 3 tiêu chí “chống lũ, chống bão và tiện cho sinh hoạt người có công”.

Ngoài ra, việc phát triển về cơ sở hạ tầng, việc đô thị hóa… với tốc độ nhanh của thành phố đi kèm theo là các khu dân cư thuộc diện quy hoạch, nhiều hộ dân sẽ được bố trí lại đất ở mới, hộ chính sách cần hỗ trợ kinh phí để xây mới nhà ở. Ðồng thời, có nhiều dự án quy hoạch khá lâu, nhưng chưa được xử lý triệt để nên vẫn còn tình trạng hộ gia đình chính sách nằm trong những khu vực này. Ngoài ra, thì vẫn còn số ít gia đình chính sách khó khăn mua đất, mua nhà chưa đủ điều kiện về mặt pháp lý, chưa có quyền sở hữu nên chưa được hỗ trợ… thành phố cũng cần nghiên cứu tìm giải pháp phù hợp.

* Những định hướng của thành phố trong công tác hỗ trợ sửa chữa, xây mới nhà ở cho người có công với cách mạng trong thời gian đến là gì, thưa đồng chí?

- Chủ trương hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở cho người có công với cách mạng được triển khai từ năm 2013, đến nay qua 9 năm thực hiện. Ðây là chủ trương đầy nhân văn, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc, giúp các gia đình chính sách có nơi ở an toàn, ổn định, tạo động lực để sinh sống, học tập, lao động, giúp họ có cuộc sống tốt hơn; đồng thời, đây cũng là một trong những chính sách hiện thực hóa quan điểm người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng phải có mức sống bằng hoặc cao hơn so với mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú.

Ðể thực hiện tốt hơn chủ trương nêu trên trong thời gian đến, bảo đảm cho gia đình chính sách có điều kiện để sửa chữa và xây mới nhà ở trong tình hình thực tế hiện nay, Ban Thường vụ Thành ủy đã thống nhất đề nghị Ban cán sự Ðảng UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu, rà soát, đề xuất việc nâng mức kinh phí hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở của các gia đình chính sách trong thời gian đến, bảo đảm phù hợp, báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy cho ý kiến trước khi trình HÐND thành phố tại kỳ họp cuối năm 2022. Tổ chức rà soát, khảo sát kỹ nhu cầu xây mới, sửa chữa nhà ở của các gia đình chính sách để phê duyệt đối tượng được hỗ trợ trong năm 2023 và các năm tiếp theo, bảo đảm công khai, minh bạch, rõ ràng, không để xảy ra việc lợi dụng, trục lợi chính sách.

Ðối với những hộ chính sách gặp khó khăn về mặt pháp lý đối với việc sở hữu đất ở, nhà ở… chưa đủ điều kiện để hưởng chính sách hỗ trợ sửa chữa xây mới nhà ở, đề nghị các ngành liên quan tiếp tục nghiên cứu đề xuất giải pháp phù hợp để bảo đảm cho người có công có nhà ở an toàn phòng tránh được mưa bão, qua đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho gia đình chính sách trên địa bàn thành phố. Ðề nghị các địa phương cần tập trung triển khai thực hiện công tác hỗ trợ gia đình chính sách sửa chữa, xây dựng nhà ở với tinh thần hết sức chủ động, không được chủ quan, thường xuyên theo dõi, kiểm tra, giám sát. Ðồng thời, phân công lực lượng ở các phường, xã và khu dân cư quan tâm đến động viên, thăm hỏi các gia đình chính sách đang sửa chữa, xây dựng mới nhà ở; tổ chức tư vấn, hỗ trợ cho các gia đình còn khó khăn, vận động các nguồn kinh phí hỗ trợ ngoài ngân sách Nhà nước và các nguồn hợp pháp khác tham gia vào chủ trương nhân văn của thành phố. Ðặc biệt, cần quan tâm kiểm tra, hỗ trợ để bảo đảm yêu cầu chất lượng, kỹ thuật của các nhà ở sau khi hoàn thành.

* Cảm ơn đồng chí về cuộc trao đổi!

NHƯ HOA thực hiện