Bài cuối: Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, tăng cường năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ

Trao đổi với Báo Đà Nẵng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh, nhận thức rõ tầm quan trọng của đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị, Đảng bộ thành phố đã cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết, quy định... về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng bằng các chương trình, kế hoạch, đề án… để triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả tích cực, toàn diện với nhiều cách làm hiệu quả, sáng tạo.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Lương Nguyễn Minh Triết. Ảnh: NGỌC PHÚ

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy cho biết, Đảng bộ thành phố có 16 đảng bộ trực thuộc với 537 tổ chức cơ sở Đảng, 61.554 đảng viên. Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy luôn chú trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị, xem đây là cơ sở, nền tảng để lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị. Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X), công tác đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trên địa bàn thành phố đạt nhiều kết quả tích cực, toàn diện trên cả 5 phương thức.

* Thưa đồng chí, trong phương thức lãnh đạo bằng cương lĩnh, đường lối, nghị quyết, chỉ thị…, mục tiêu hướng tới của Đảng bộ thành phố là gì ?

- Một trong những phương thức lãnh đạo đầu tiên của Đảng đó là đề ra cương lĩnh, chiến lược, chủ trương, chính sách. Đảng bộ thành phố đã từng bước đổi mới, cải tiến việc ra văn bản chỉ đạo theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát tình hình thực tiễn, đề cao khâu cụ thể hóa, tổ chức thực hiện và theo dõi việc triển khai đến cùng.

Nhiều nghị quyết, đề án quan trọng về đột phá phát triển kinh tế - xã hội, quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực, chuyển đổi số, các chương trình “5 không”, “3 có”, “4 an”... đã mang lại kết quả rất rõ nét trong thời gian qua. Đặc biệt, Đảng bộ thành phố luôn thống nhất xuyên suốt quan điểm trong thảo luận, quyết định các chủ trương, chính sách, đó là “Chú trọng phát huy quyền làm chủ của nhân dân, lấy dân làm gốc, làm trung tâm, đặt lợi ích, nguyện vọng của nhân dân lên trên hết, trước hết”. Điều này thể hiện rõ nhất qua các đợt phòng, chống Covid-19; được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình ủng hộ. Đây là tiền đề, động lực để thành phố thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị.

Cùng với đó, Thành ủy đã xây dựng, rà soát, bổ sung và thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc, bảo đảm nguyên tắc sinh hoạt Đảng; nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách với quan điểm “đúng vai, thuộc bài”, “Đảng lãnh đạo - Nhà nước quản lý - Nhân dân làm chủ”, khắc phục tình trạng bao biện, làm thay nhưng cũng không buông lỏng lãnh đạo; phát huy tốt cơ chế lãnh đạo của Đảng, phân định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ quyền hạn cấp ủy, ban thường vụ và bí thư cấp ủy...

* Cán bộ là nhân tố quyết định thành bại của việc thực hiện mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đảng bộ thành phố đã thực hiện công tác cán bộ như thế nào?

- Thành ủy luôn xác định công tác cán bộ giữ một vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, là khâu “then chốt của then chốt” trong công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị. Do vậy, Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã nghiên cứu, cụ thể hóa các quan điểm, nguyên tắc thành các quy định để thực hiện thống nhất, đồng bộ giữa các khâu, các bước trong triển khai thực hiện từ thành phố đến cơ sở.

Trong đó, nhận thức việc đánh giá cán bộ là khâu quan trọng trong quy trình công tác cán bộ, căn cứ vào các quy định của Trung ương, Ban Thường vụ Thành ủy đã cụ thể hóa thành các quy định theo phân cấp để thực hiện, từng bước đưa việc đánh giá cán bộ đi vào nền nếp, ngày càng được định lượng rõ ràng, sát thực tế hơn; tiêu chí đánh giá ngày càng phù hợp với vị trí từng chức danh; quy trình đánh giá chặt chẽ hơn, lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ là thước đo chủ yếu năng lực cán bộ. Song song đó, công tác quy hoạch và đào tạo cán bộ được Ban Thường vụ Thành ủy chú trọng và thực hiện theo nguyên tắc “động và mở”, bảo đảm kịp thời, đúng quy định.

Từ năm 2004 đến nay, thành phố đã triển khai nhiều dự án, đề án, chương trình đào tạo cán bộ trong và ngoài nước nhằm chuẩn bị trước một bước nguồn nhân lực chủ chốt các cấp và trước khi triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị. Đồng thời, để đào tạo cán bộ từ thực tiễn, Thành ủy ban hành Kế hoạch “về luân chuyển, điều động cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý giai đoạn 2021-2025”; Đề án “về tạo nguồn và phát triển cán bộ nữ giữ các chức danh thuộc diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý giai đoạn đến năm 2025 và những năm tiếp theo”; Đề án “Một số giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu phát triển thành phố đến năm 2030 và những năm tiếp theo”...

Nhờ làm tốt các khâu trong công tác cán bộ đã khắc phục những sơ hở, yếu kém, tiêu cực, chất lượng đội ngũ cán bộ đã được nâng lên, đại bộ phận cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, lối sống trong sạch, đáp ứng cơ bản yêu cầu của công cuộc xây dựng và phát triển thành phố.

* Việc vận dụng phương thức lãnh đạo bằng công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục, nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu thực hiện như thế nào và kết quả ra sao?

-  Đầu mỗi nhiệm kỳ, trên cơ sở quy định của Ban Bí thư, Thành ủy ban hành Quy chế làm việc của Ban Chấp hành, trong đó phân công, phân nhiệm cụ thể cho các đồng chí Thành ủy viên, Ủy viên Ban Thường vụ; đồng thời xây dựng chương trình hoạt động toàn khóa, hằng năm, quý, tháng. Tập thể Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy luôn tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ và tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.

Đặc biệt, căn cứ vào quy định của Trung ương, Thành ủy đã ban hành Quy định số 13063-QĐ/TU “về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố và cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp”.

Trong thực hiện, luôn đề cao vai trò nêu gương, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, trách nhiệm người đứng đầu và cán bộ, đảng viên. Do đó, thời gian qua, cấp ủy và người đứng đầu đã có nhiều cuộc tiếp xúc, đối thoại, lắng nghe và phản hồi có trách nhiệm đối với những ý kiến của nhân dân; đặc biệt đã xử lý kịp thời những kiến nghị, đề xuất và bức xúc ở cơ sở, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với cấp ủy, chính quyền các cấp.

Công tác vận động quần chúng, xây dựng mối quan hệ đoàn kết toàn dân được đa dạng hóa với phương châm “Đảng nói dân tin, chính quyền làm dân ủng hộ, Mặt trận, các đoàn thể vận động dân theo”, từ đó, mối quan hệ giữa Đảng, chính quyền, Mặt trận và cả hệ thống chính trị với nhân dân được gắn bó mật thiết hơn.

* Đảng ta ban hành chỉ thị, nghị quyết luôn đi liền với công tác kiểm tra, giám sát để bảo đảm nghị quyết đi vào cuộc sống. Thời gian qua, Đảng bộ thành phố thực hiện phương thức này như thế nào?

- Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo đối với cấp ủy trực thuộc bằng công tác kiểm tra, giám sát. Trong đó tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực, có vấn đề nổi cộm, dư luận quan tâm. Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành các nghị quyết lãnh đạo chuyên đề về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và công tác kiểm tra, giám sát.

Công tác kiểm tra, giám sát luôn được Ban Thường vụ chú trọng chỉ đạo đổi mới. Trước hết là đổi mới việc ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng theo hướng bám sát thực tiễn, phát huy dân chủ, gắn với xây dựng kế hoạch và chỉ đạo tổ chức thực hiện. Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành 41 văn bản, trong đó có Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 6-7-2021 về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng. Đây là nghị quyết chuyên đề đầu tiên về công tác kiểm tra, giám sát, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Thành ủy đối với công tác này.

Đặc biệt trong xây dựng chương trình công tác kiểm tra, giám sát, luôn có sự phối hợp của các cơ quan tham mưu giúp việc Thành ủy, qua đó phân công một Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy trực tiếp làm trưởng đoàn kiểm tra, giám sát nhằm khắc phục tình trạng khoán trắng công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy cho ủy ban kiểm tra. Bên cạnh đó, chú trọng công khai kết quả xử lý các vụ việc nhằm giáo dục, răn đe, cảnh tỉnh các vi phạm và tạo hiệu ứng tốt trong xã hội; kết luận rõ vi phạm và xử lý nghiêm minh theo hướng đúng người đúng tội, không có “vùng cấm”, không có ngoại lệ, được dư luận đồng tình, ủng hộ.

* Từ những kết quả trên, Đảng bộ thành phố rút ra những bài học kinh nghiệm gì trong công tác đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, thưa đồng chí?

- Từ thực tiễn quá trình xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng, đồng thời qua tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X), Đảng bộ thành phố rút ra 3 bài học kinh nghiệm chủ yếu trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị.

Thứ nhất, phải nắm chắc và đầy đủ các phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị, đồng thời kết hợp toàn diện công tác xây dựng Đảng, quản lý Nhà nước và tuyên truyền, vận động của Mặt trận, các đoàn thể, từ đó, đề ra các chủ trương, giải pháp đổi mới phù hợp với tình hình thực tiễn của từng địa phương, đơn vị, qua đó nâng cao vai trò, năng lực cầm quyền của Đảng, sức chiến đấu của tổ chức Đảng, đảng viên. 

Thứ hai, trong lãnh đạo, chỉ đạo phải toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, chủ động, sáng tạo, trên cơ sở thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc cơ bản của Đảng, luôn tuân thủ, bám sát quy chế làm việc, bảo đảm “đúng vai, thuộc bài”, không bao biện, làm thay nhưng cũng không buông lỏng, thiếu kiểm tra, giám sát. Đặc biệt giải quyết công việc phải đúng thẩm quyền, đúng quy định pháp luật, bảo đảm sự lãnh đạo tập thể, phát huy vai trò, trách nhiệm cá nhân. Mọi đường lối, chủ trương, chính sách phải xuất phát từ nhu cầu và lợi ích chính đáng của nhân dân, phải bảo đảm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”.

Thứ ba, quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, biết đặt lợi ích chung trên lợi ích riêng. Đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là các đồng chí thường trực, thường vụ cấp ủy, cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra để phòng ngừa và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm sai phạm.

Đất nước đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nhanh và bền vững, đặt ra nhiều nội dung, yêu cầu mới cho phương thức lãnh đạo của Đảng, đòi hỏi Đảng bộ thành phố phải tiếp tục tập trung trí tuệ, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị để đáp ứng thực hiện yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

* Cảm ơn đồng chí về cuộc trao đổi này!

SƠN TRUNG - NGỌC PHÚ