Năm 2012, HĐND thành phố quyết tâm đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động nhằm đưa thành phố phát triển nhanh, bền vững.
Những đổi mới của HĐND chủ yếu tập trung vào công tác tổ chức, tiến hành các kỳ họp cũng như việc thực hiện nhiệm vụ giám sát, giải quyết các kiến nghị, bức xúc của cử tri. Đổi mới trong hoạt động của HĐND không những góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả và vai trò của cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất tại địa phương mà quan trọng hơn là nhằm phục vụ nhân dân tốt hơn, đáp ứng được kỳ vọng của đông đảo cử tri thành phố đối với những đại biểu HĐND khóa mới.
Thời gian qua, theo dõi hoạt động của HĐND thành phố, cử tri quan tâm nhiều hơn cả đến hiệu quả công tác giám sát và việc tiến hành tiếp xúc cử tri, giải quyết các bức xúc liên quan đến vấn đề dân sinh tại cơ sở. Nhận thức rõ điều này, HĐND thành phố đã dần thay đổi trọng tâm hoạt động theo hướng tăng cường hơn nhiệm vụ giám sát nhằm giải quyết tốt những tồn tại, hạn chế trong hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương cũng như những vướng mắc người dân đề cập thông qua các kênh thông tin khác nhau. Hướng đi mới của HĐND rõ ràng đã đặt trọng tâm là việc giải quyết, xử lý ý kiến, kiến nghị của cử tri để họ thấy được trách nhiệm của người đại biểu nhân dân và tin tưởng hơn vào năng lực hoạt động của HĐND thành phố.
Chương trình làm việc của HĐND thành phố ngày càng bám sát nhu cầu của người dân, đi sâu vào những lĩnh vực mà cử tri thật sự quan tâm và có tác động mạnh mẽ đối với đời sống kinh tế - xã hội của thành phố. Chỉ riêng trong công tác giám sát, những vấn đề đặt ra cho năm 2012 cũng cụ thể hơn. Chẳng hạn, không chỉ là giám sát hoạt động giáo dục nói chung mà là giám sát tình trạng quá tải học sinh tại các trường học, việc dạy thêm và học thêm; hoạt động của các trường học mầm non và phổ thông có yếu tố nước ngoài… Như vậy, hoạt động giám sát của HĐND thành phố được đổi mới với cơ chế và nội dung cụ thể hơn. Qua đó, không chỉ phát huy trách nhiệm cá nhân của mỗi đại biểu mà còn giúp cho HĐND thành phố vận hành sát với yêu cầu của thực tiễn cuộc sống hơn.
Ngoài ra, một trong những nội dung thường xuyên được HĐND đổi mới là hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Có lẽ đây là nội dung cử tri trông đợi nhiều nhất tại mỗi kỳ họp vì qua hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, nhiều vấn đề cử tri đề cập trước đó được đưa ra mổ xẻ, tìm câu giải đáp. Và cũng chính từ hoạt động này, cử tri nhận thấy được năng lực của đại biểu HĐND thành phố thông qua ý kiến phản biện, chất vấn tại kỳ họp. Trên thực tế, trong nhiệm kỳ trước của HĐND thành phố, một số ít đại biểu không thể hiện hết trách nhiệm của mình trong các phiên chất vấn.
Có người không tham gia chất vấn, không phát biểu thể hiện chính kiến của mình hoặc có phát biểu nhưng không đi đến tận cùng vấn đề. Điều đó không thỏa mãn sự trông đợi cũng như kỳ vọng của cử tri đối với đại biểu và khiến cho cử tri giảm sút lòng tin vào những người mà mình đã bầu chọn. Có thể thấy rõ, việc truyền hình trực tiếp các phiên chất vấn vừa là hình thức công khai, minh bạch trước dân nhưng cũng là một áp lực vô hình đối với các đại biểu. Chẳng lẽ chỉ ngồi im nghe người khác chất vấn, trả lời chất vấn, trong khi với trách nhiệm và quyền hạn được giao phó, họ có thể mạnh dạn bày tỏ chính kiến, phản bác vấn đề nếu câu trả lời chưa đáp ứng đúng nguyện vọng của cử tri.
Ngoài ra, trong trả lời chất vấn có một số ý kiến không giải đáp được vấn đề hoặc chỉ dừng lại ở những giải pháp sẽ thực hiện trong tương lai. Do vậy, có ý kiến cho rằng, HĐND thành phố cần có ý kiến đối với UBND thành phố nhằm chỉ đạo các cơ quan liên quan giải quyết các vấn đề đại biểu chất vấn trước khi kỳ họp tiến hành. Và tại cuộc họp, không chỉ giải đáp ý chất vấn, đại diện UBND thành phố còn có thể trả lời ngay được đã giải quyết vấn đề đến đâu, kết quả ra sao, còn điều gì vướng mắc cần trình HĐND thành phố. Như vậy, hiệu quả của chất vấn sẽ rõ ràng hơn, vượt ra khuôn khổ của phòng họp và bám sát với thực tiễn hơn.
Yêu cầu đổi mới là điều cần thiết trong xu thế hoạt động của HĐND thành phố nhằm đáp ứng nguyện vọng của đông đảo cử tri. Đổi mới trong nội dung hoạt động chung của HĐND nhưng đồng thời, cử tri cũng trông đợi sự tự đổi mới của chính các đại biểu HĐND thành phố theo hướng sát sao hơn với nguyện vọng của cử tri, quyết liệt trong công tác giám sát, thẳng thắn chỉ rõ vấn đề còn tồn tại để các cơ quan quản lý Nhà nước giải quyết thấu đáo, kịp thời, triệt để các bức xúc của cử tri. Như thế, HĐND thành phố mới thực sự là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất ở địa phương và khẳng định được vị trí của mình trong hệ thống chính quyền nhằm góp phần thúc đẩy sự phát triển của thành phố.
Hà An
