Trong giai đoạn 2001-2005, giá trị sản xuất công nghiệp đạt tốc độ phát triển trung bình là 20,34%. Tương đương với mức tăng trưởng này, sản lượng tiêu thụ điện năng trên địa bàn thành phố cũng liên tục tăng với mức bình quân 9%/năm; các loại nhiên liệu phục vụ sản xuất như dầu DO, FO cũng tăng dần. Năm 2005, sử dụng 28.370 tấn dầu FO và 88.860 tấn dầu DO, và đến cuối năm 2007, cả hai nguồn năng lượng này sử dụng trong công nghiệp đã tăng xấp xỉ gấp đôi.
 | |
|
Vị trí bóng đèn lắp đặt hợp lý sẽ tiết kiệm được số lượng bóng đèn, nhưng vẫn bảo đảm chiếu sáng. |
Xuất phát từ tình hình thực tế này mà UBND thành phố đã xây dựng đề án Tiết kiệm năng lượng trong các DN vừa và nhỏ, giai đoạn 2007-2010, giao cho Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì thực hiện. Cho đến nay, dù mới đi một nửa chặng đường, nhưng có thể thấy rằng, đây là hướng đi đúng đắn và ngày càng được nhiều DN ủng hộ. Qua điều tra ban đầu của Sở Khoa học và Công nghệ cho thấy, điều mà DN thiếu chính là thông tin.
Vì vậy, có rất nhiều DN mất khá nhiều thời gian loay hoay tìm giải pháp để tiết kiệm năng lượng, nhưng kết quả lại không cao. Cá biệt, có những DN đầu tư nhiều công sức nhưng gặp phải nhà tư vấn kém, dẫn đến tình trạng tiền mất tật mang. Chính vì thế, một trong những khâu chọn làm đột phá của đề án là cung cấp thông tin cho DN, và sau đó là tiến hành tập huấn các chương trình tiết kiệm năng lượng cho từng lĩnh vực cụ thể như chế biến thủy sản, sản xuất giấy, sản xuất gạch thủ công, sản xuất thép.
Kết quả trong năm 2007, chỉ riêng nhóm ngành dệt, sản xuất giấy và kinh doanh khách sạn, có gần 10 đơn vị tham gia kiểm toán năng lượng, để từ đó tìm ra những giải pháp tiết kiệm năng lượng. Các đơn vị đã đầu tư tổng cộng 3,9 tỷ đồng và chỉ sau một năm đi vào hoạt động đã tiết kiệm được 2,1 tỷ đồng. Và năm 2008 vừa qua, hầu hết các đơn vị tham gia chương trình đã thu hồi vốn.
Tiêu biểu là nhà máy giấy Tân Long, qua kiểm toán năng lượng đã phát hiện ra các thiết bị như máy nghiền thủy lực, máy nghiền đĩa… tiêu hao năng lượng khá lớn trong lúc vận hành. Sau khi lắp thiết bị giám sát tải trọng Powerboss, qua tính toán cho thấy trong một năm, chỉ riêng công đoạn làm việc của máy nghiền thủy lực đã tiết kiệm cho đơn vị trên 22 triệu đồng. Nhờ kết quả này mà đơn vị đã quyết định lắp đặt thêm thiết bị giám sát tải trọng ở những bộ phận khác để điều chỉnh công suất các thiết bị vận hành cho phù hợp. Tương tự là Nhà máy giấy Nguyên Phúc, sau khi lắp máy biến tần cho máy xeo giấy, đã chấm dứt được tình trạng thiết bị chạy không hết công suất gây lãng phí điện năng.
Qua kiểm toán năng lượng của Trung tâm Công nghệ sinh học và ứng dụng tiến bộ KHCN (Sở Khoa học và Công nghệ), gần như kiểm tra đến công đoạn nào tại các đơn vị cũng phát hiện ra nguyên nhân gây tổn thất điện năng. Trong số này phổ biến nhất là tình trạng “non tải” của thiết bị, dẫn đến hao phí năng lượng; không có thiết bị giám sát các dây chuyền vận hành, để từ đó đưa ra đánh giá chính xác được bộ phận nào chưa hợp lý khi hoạt động.
Ngay như việc lắp đặt điện chiếu sáng cũng có rất nhiều đơn vị vẫn còn thói quen sử dụng loại bóng đèn huỳnh quang, mà chưa sử dụng đèn tiết kiệm năng lượng compac. Việc lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng quá cao với vị trí làm việc (điển hình là ngành dệt may) cũng dẫn đến việc lãng phí lượng điện năng đáng kể nhưng hiệu quả chiếu sáng không cao.
Điều đáng ghi nhận là hầu hết các DN sau khi đăng ký kiểm toán năng lượng, đều xúc tiến bước tiếp theo là đầu tư thiết bị, cơ cấu lại sản xuất cho hợp lý để giảm thiểu sự lãng phí năng lượng, cũng như vận động thêm nhiều DN khác cùng tham đề án Tiết kiệm năng lượng của thành phố.
Bài và ảnh: Thanh Vân
