Cấu trúc lại loại hình nhà ở và vốn đầu tư

Theo Sở Xây dựng, tiến độ thực hiện chương trình nhà ở xã hội đang có phần chững lại do phải tái cấu trúc lại loại hình nhà ở, đầu tư... Tuy nhiên, chương trình cũng đang có động thái tăng tốc bởi thành phố quyết tâm hoàn thành mục tiêu 5.000 căn nhà ở xã hội vào năm 2010.

Kết quả bước đầu

	Nếu có thiết kế kiến trúc tốt, nhà ở chung cư vừa giải quyết vấn đề chỗ ở vừa đáp ứng yêu cầu phát triển của đô thị hiện đại.

Được biết, sau 3 năm thực hiện chương trình Có nhà ở, thành phố Đà Nẵng đã có 15 chung cư với 2.206 căn hộ, tương ứng với 130.000m2 sàn được đưa vào sử dụng, đạt 76,5% kế hoạch, để bố trí tái định cư cho hộ giải tỏa hoặc bán cho hộ có nhu cầu về nhà ở. Tin từ Sở Xây dựng cho biết, đơn vị đã chọn địa điểm và phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng 29 địa điểm xây dựng chung cư trên địa bàn 5 quận với tổng diện tích 484.331m2, phê duyệt quy hoạch 5 điểm để xây dựng chung cư cho công nhân với quy mô 44.223m2.

Tổng kinh phí xây dựng 225,1 tỷ đồng. Ngoài xây dựng chung cư, thành phố Đà Nẵng cũng phát triển quỹ nhà ở xã hội qua việc đầu tư xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp. Trong năm 2008, 375 căn hộ dạng này với vốn đầu tư 17,6 tỷ đồng đã bàn giao, cấp cho người nghèo.

Sở Xây dựng cho biết, khu nhà thu nhập thấp tại Tân Trà là khu nhà đầu tiên xây dựng từ ngân sách Nhà nước thuộc đề án Có nhà ở. Tiếp đó là 2 khu nhà liền kề khác, một nằm ở khu TĐC Thanh Lộc Đán - Hòa Minh, quận Liên Chiểu và một ở Đông Trà, quận Ngũ Hành Sơn cũng đã hoàn thành. Đây là những khu nhà thực sự dành cho người thu nhập thấp với diện tích trung bình 60-70m2, đủ cho 4-6 người/nhà. Tính trung bình mỗi căn hộ hoàn chỉnh sẽ có giá khoảng 110 triệu đồng, rất phù hợp với thu nhập của những người nghèo.

Với người dân Đà Nẵng hiện nay, việc chuyển đến sinh sống tại các khu chung cư cao tầng vẫn bị coi là “khó chấp nhận”. Nhiều người dân không đủ khả năng tài chính nhưng vẫn quan niệm cần phải có một mảnh đất riêng, nhà ở độc lập. Mặc dù xu hướng phát triển chung của các đô thị là xây dựng các khu chung cư để giải quyết bớt sức ép về đất đai cũng như mật độ dân số, nhưng khá nhiều người dân thành phố Đà Nẵng vẫn không mấy mặn mà. Cũng chính vì nguyên nhân này mà thành phố đã phải tính đến chuyện xây các khu nhà liền kề để thay thế.

Thế nhưng, quy luật tất yếu của các đô thị lớn là xây dựng chung cư, đặc biệt cho những người thu nhập thấp hoặc dưới trung bình để giảm vốn đầu tư xã hội, tăng điều kiện có nhà ở cho người dân cũng đang diễn ra ở Đà Nẵng. Khá nhiều gia đình trẻ, mới lập nghiệp đã chọn chung cư như một bước đệm của mình cũng như các gia đình sau giải tỏa cũng đã bắt đầu quen dần với lối sống trong các chung cư.
 
Không chỉ dừng lại ở việc đầu tư từ ngân sách Nhà nước, hiện Đà Nẵng cũng đang xúc tiến kêu gọi những nhà đầu tư hạ tầng để xây dựng nhà cho người thu nhập thấp, tiến tới xã hội hóa dần công tác này. Với đà này, hướng đi của Đà Nẵng trong việc xây dựng chung cư cho hộ thu nhập thấp chắc chắn sẽ góp phần thành công cho chương trình Có nhà ở.

Tái cấu trúc loại hình nhà ở, vốn đầu tư

Trên thực tế hoàn toàn không phải ai cũng “tự ti” khi phải ở trong nhà chung cư. Hai năm gần đây, Đà Nẵng rộ lên với việc đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại các chung cư cao cấp. Cũng theo lãnh đạo Sở Xây dựng, hiện nay thành phố cần tái cấu trúc lại loại hình nhà ở đô thị. Trong đó, chương trình nhà ở chung cư cần hướng đến với mọi đối tượng, kể cả đối với hộ nghèo.

Hiện Sở Xây dựng đã tổ chức thi tuyển thiết kế kiến trúc cho loại hình nhà ở chung cư. Cuộc thi đã thu hút rất nhiều KTS trong và ngoài địa phương tham gia. Thông qua cuộc thi này, thành phố sẽ có nhiều mẫu nhà ở chung cư để lựa chọn đầu tư xây dựng. Đặc biệt, đối với nhà ở chung cư dành cho chương trình Có nhà ở sẽ hướng vào mục tiêu xã hội hóa trong đầu tư, huy động được nhiều nguồn lực trong xã hội.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng kiến nghị với UBND thành phố cần hóa giá một số chung cư cũ để có thêm nguồn lực đầu tư xây dựng mới. Hiện kiến nghị này đã được UBND thành phố chấp thuận và ban đầu tiến hành hóa giá đối với chung cư Bình Hiên và chung cư Hòa Cường.

Thời gian qua, mẫu nhà ở chung cư dành cho người thu nhập thấp quá ít, vốn đầu tư phụ thuộc vào nguồn ngân sách thành phố nên tiến độ thực hiện có chững lại. Đối với nhà ở chung cư dành cho công nhân hầu như chưa có sự chuyển biến đáng kể. Sở Xây dựng đã đề xuất hàng loạt các địa điểm để xây dựng nhưng chưa có DN nào mặn mà đầu tư. Điều này cản trở cho sự hoàn thành của chương trình 5.000 nhà ở xã hội.

Dẫn chứng cho vấn đề này là cách đây 5 năm, Công ty Phát triển và Khai thác hạ tầng Khu Công nghiệp Đà Nẵng tổ chức khởi công xây dựng 3 khu nhà chung cư 5 tầng dành cho người thu nhập thấp và công nhân, với gần 600 căn hộ, nằm trên địa bàn quận Liên Chiểu. Tuy nhiên, đến đầu tháng 4-2009, khu chung cư này mới chỉ thực hiện được khối lượng phần móng, cột, tường, đổ sàn tầng trệt rồi dừng hẳn vì vướng mắc trong giải tỏa mặt bằng. Đối với khu nhà số 1, đơn vị thi công cũng chỉ thực hiện xong phần móng, cột, tường, dầm, sàn tầng trệt của một nửa khu nhà phía nam và toàn bộ phần móng còn lại, rồi đến tháng 4-2006 cũng dừng thi công.

Cũng nằm trong kế hoạch cấu trúc lại loại hình nhà ở, nhiều ý kiến cho rằng thành phố cần chuyển đối tượng sử dụng nhà ở chung cư vốn kém công năng sử dụng như Thuận Phước, Thanh Lộc Đán… sang phục vụ đối tượng là công nhân, học sinh sẽ phù hợp hơn.

Chủ trương mới của thành phố là đầu tư xây dựng mới các chung cư sẽ thực hiện bán trả góp thời hạn từ 10-15 năm. Tuy nhiên, với công nhân khu công nghiệp, sinh viên sẽ áp dụng việc cho thuê nhà ở vẫn là khả thi và thực tế hơn.

“UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiến hành rà soát, điều chỉnh hoặc bổ sung quỹ đất để phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên, công nhân khu công nghiệp thuê và nhà ở giá thấp trong quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết xây dựng của địa phương. Đồng thời phải xác định chỉ tiêu phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên, công nhân khu công nghiệp thuê và nhà ở giá thấp là một trong những chỉ tiêu cơ bản của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; các chỉ tiêu này phải được xây dựng hằng năm, từng thời kỳ, phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội, đặc điểm của từng địa phương và phải được tổ chức thực hiện, kiểm điểm, quy định chế độ trách nhiệm theo quy định.   Theo đó, cả nước phấn đấu đến năm 2015 đáp ứng cho khoảng 60% số học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo và 50% công nhân lao động tại các khu công nghiệp có nhu cầu được giải quyết chỗ ở”. (Trích Dự thảo về một số cơ chế, chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên và nhà ở xã hội cho công nhân, lao động tại các khu công nghiệp tập trung, người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị - Bộ Xây dựng).

Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG