Như một quy luật, cuối năm, các ngân hàng (NH) lại tăng lãi suất huy động, không chỉ lãi suất VNĐ mà cả USD. Thực tế tại thị trường Đà Nẵng cho thấy, biểu đồ lãi suất huy động vốn của các NH đã tăng kể từ cuối tháng 9.
 |
| NH thường tăng lãi suất huy động vốn vào dịp cuối năm. |
Trong thời gian qua, lãi suất huy động 1 tháng gần như đã mặc định ở mức 12% cho khoản tiền gửi 500 triệu đồng. Còn nay chỉ cần 100 triệu đồng đã có thể hưởng mức này. Thậm chí nhiều NH còn đề nghị mức lãi suất cao hơn với những gói tiền gửi từ 1 tỷ đồng trở lên. Trên thị trường tiền gửi, việc nhiều NHTM tiếp tục đẩy mạnh huy động vốn và tình trạng vượt trần lãi suất vẫn tiếp diễn, đẩy lãi suất tiền gửi tăng cao đối với cả kỳ hạn dưới 12 tháng và trên 12 tháng. Cụ thể, một loạt NH đã điều chỉnh lãi suất niêm yết như NH Dầu khí Toàn cầu, NHTMCP Bắc Á, NHTMCP Đại Á, NHTMCP Việt Nam Thương Tín, NHTMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam, NHTMCP Sài Gòn Thương Tín… Theo TS. Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, việc tăng lãi suất huy động thời gian qua cho thấy sự mất cân bằng trong cung - cầu vốn của một số NH. Có NH đang thừa vốn, song có NH yếu thanh khoản, buộc phải đẩy mạnh huy động vốn trên thị trường.
Còn theo phân tích của ThS. Hồ Văn Thanh, Giám đốc NHTMCP Nam Việt (Navibank) Chi nhánh Đà Nẵng, có một thực tế hiện nay, trước tình hình có nhiều khó khăn của nền kinh tế, các nhà đầu tư đang “cố thủ” để bảo toàn giá trị đồng vốn thì gửi tiết kiệm là kênh có thể nói đang được người dân lựa chọn hàng đầu. Đón đầu tâm lý này, các NH tăng lãi suất huy động vốn và mức lãi suất cao nhất trên thị trường hiện tại đã là 13%/năm, tập trung ở các kỳ hạn 12 tháng và 13 tháng. Đây cũng là những kỳ hạn không bị khống chế trần lãi suất theo quy định của NHNN.
| Tính đến nay, tổng nguồn vốn huy động trên địa bàn thành phố tăng trên 12% so với cuối năm 2011. Trong đó, vốn huy động VNĐ gần 39 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 87,84%, tăng 16,84%; ngoại tệ trên 5.300 tỷ đồng, chiếm 16,16% so tổng nguồn vốn huy động. |
Song song đó, lãi suất trên thị trường liên NH đang có xu hướng tăng mạnh trong tháng 10. Cụ thể, ngày 18-10, lãi suất qua đêm được chào ở mức 3,88%/năm, kỳ hạn 1 tuần ở mức 4,5%/năm, kỳ hạn 1 tháng ở mức 5%/năm. Như vậy, so với tuần trước, lãi suất đã tăng 1,1%, 1,16% và 0,87% lần lượt đối với lãi suất qua đêm, lãi suất kỳ hạn 1 tuần và kỳ hạn 1 tháng. Số liệu của NHNN cũng cho thấy, nhiều NH vẫn phải vay trên thị trường liên NH với lãi suất 12%/năm đối với kỳ hạn 6 tháng trong ngày 8-10. Như vậy, điều này một lần nữa khẳng định thị trường lãi suất cuối năm sẽ còn biến động theo chiều hướng tăng.
Ngoài ra, nợ xấu tăng cao đe dọa thanh khoản của hệ thống NH, khi một lượng tiền lớn cho vay ra không quay về, NHTM lại phải tăng trích lập dự phòng rủi ro. Theo công bố của NHNN Chi nhánh thành phố, nợ xấu của các tổ chức tín dụng trong thời gian qua có xu hướng tăng mạnh với mức tăng 169,3% so với cuối năm 2011, chiếm tỷ lệ 4,27% trên tổng dư nợ. Vì vậy, để bảo đảm thanh khoản và trích dự phòng rủi ro, bắt buộc các NH phải đẩy mạnh đầu vào, mà để có đầu vào, chắc chắn lãi suất phải cao. Đồng thời, các NH cũng muốn cải thiện cơ cấu nguồn vốn huy động do lâu nay NH huy động vốn ngắn hạn là chủ yếu, trong khi cho vay trung, dài hạn là phần lớn. Bên cạnh đó, các NH phải tính đến bài toán nhu cầu hút tiền mặt, hoặc giải ngân vào những tháng cuối năm do chu kỳ tăng, bởi đây là thời điểm vốn cao hơn từ 1,5 - 2 lần so với thời điểm khác trong năm.
Bài và ảnh: THÀNH LÂN
