Không chỉ tạo điều kiện nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, sản phẩm cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính còn đang góp phần tích cực thúc đẩy sự phát triển của thành phần kinh tế tư nhân…
Làn sóng mới cho phát triển kinh tế tư nhân
Chị Hoàng Phương Lan (trú quận Hải Châu, Đà Nẵng) cho biết, trước đây, chị làm nhân viên văn phòng với thu nhập chỉ hơn 4 triệu đồng/tháng. Bản thân là người “ham” kinh doanh nhưng lại không có vốn, không được tiếp cận vốn vay từ các ngân hàng. Nhờ có khoản vay 50 triệu đồng từ một công ty tài chính chị mới có thể mở một quầy cơm bình dân ngay tại nhà và gia tăng thu nhập cho gia đình.
Chia sẻ về việc đi vay tiêu dùng, chị Lan cho biết chị hài lòng với dịch vụ và điều kiện, kể cả mức lãi suất khá cao so với mặt bằng chung của ngân hàng là 32%/năm mà công ty tài chính đưa ra.
“Người ta cho vay không cần thế chấp nên yêu cầu lãi suất cao là hợp lý. Thủ tục xét duyệt nhanh gọn, hình thức trả góp cũng rất linh hoạt nên tôi thấy rất hài lòng. Hơn nữa, nếu không vay từ công ty tài chính thì tôi cũng không có nguồn vốn nào để bắt đầu công việc kinh doanh này”.
Theo các chuyên gia tài chính, không riêng chị Lan mà nhiều người có thu nhập thấp dưới “chuẩn” vay vốn ngân hàng cũng đã và đang được tiếp cận vốn vay tiêu dùng từ các công ty tài chính để giải quyết các vấn đề sinh kế cấp bách.
Ông Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, vay tiêu dùng tại các công ty tài chính đã đáp ứng được một nhóm đối tượng có điều kiện chưa đủ chuẩn so với vay thương mại. Nhóm người tiêu dùng này luôn có nhu cầu mua một số sản phẩm phục vụ đời sống hoặc cải thiện điều kiện sống, điều kiện kinh doanh.
Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Bùi Quang Tín nhận định, ngoài thúc đẩy phát triển nền kinh tế tư nhân, hoạt động cho vay tiêu dùng còn góp phần thu hẹp các hoạt động cho vay phi chính thức, giúp người dân có nhu cầu vay tiêu dùng không phải tìm đến các loại hình cho vay nặng lãi, “tín dụng đen” có lãi suất cao vô lý, qua đó tránh được nhiều rủi ro không đáng có.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm vượt trội như thời gian giải ngân nhanh, thủ tục nhanh chóng, không yêu cầu người đi vay phải có tài sản thế chấp hay chứng minh thu nhập thì vay tiêu dùng vẫn “vướng” mức lãi suất cao hơn so với ngân hàng thương mại khiến nhiều người e ngại khi muốn tiếp cận loại hình vay vốn này.
Tháo gỡ rào cản lãi suất cao
Trước các luồng quan điểm về việc lãi suất cho vay tiêu dùng còn đang ở mức cao, chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ, luật sư Bùi Quang Tín cho rằng, không chỉ riêng Việt Nam, lãi suất cho vay tiêu dùng tại các nước trên thế giới cũng thường cao gấp nhiều lần so với lãi suất cho vay thương mại bởi rủi ro và chi phí vốn của hình thức này đều cao hơn rất nhiều.
Cụ thể, theo luật sư Tín, các công ty tài chính thường cung cấp khoản vay tiêu dùng bằng hình thức tín chấp chứ không yêu cầu tài sản thế chấp nên rủi ro không thể thu hồi khoản nợ thường xuyên ở mức cao, đặc biệt là khi các khoản vay thường nhỏ lẻ, rải rác trên các địa bàn có phạm vi rộng. “Khi rủi ro cho vay cao thì chắc chắc lãi suất cho vay cũng không thể thấp được”, luật sư Tín khẳng định.
Còn theo TS Cấn Văn Lực, lãi suất cho vay tiêu dùng tại Việt Nam hiện phổ biến ở mức 20-40%/năm. Có nhiều trường hợp còn có thể vay tiêu dùng từ các công ty tài chính với lãi suất chỉ trên dưới 20% nếu có lịch sử tín dụng tốt.
Tiến sĩ Lực cũng nhấn mạnh, mức lãi suất cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính không cố định mà được thỏa thuận giữa 2 bên, căn cứ theo hồ sơ tín dụng của từng khách hàng và mức rủi ro của từng khoản vay.
Vì vậy, trước khi nộp đơn yêu cầu khoản vay tín chấp, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ dịch vụ, cân đối mức thu nhập và khả năng trả nợ. Ngoài ra, khách hàng cần đọc và hiểu rõ nội dung hợp đồng và chỉ ký hợp đồng khi hiểu rõ trách nhiệm thực hiện hợp đồng của mình để có thể đảm bảo khả năng thanh toán đúng hạn, tránh những rủi ro khiếu nại không đáng có.
Bên cạnh đó, cùng với sự cạnh tranh ngày càng mạnh giữa các công ty tài chính, người tiêu dùng cũng đang có rất nhiều lựa chọn như các sản phẩm cho vay trả góp lãi suất 0% hay những gói vay ưu đãi dành cho các khách hàng thân thiết. Đây cũng là những cơ hội để người tiêu dùng được tiếp cận nhiều sản phẩm ưu việt cũng như thỏa thuận được mức lãi suất hợp lý.
NGỌC LINH