ĐNO - Sau khi Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2018 được công bố, với vị trí thứ 5, Đà Nẵng lần đầu tiên sau nhiều năm trượt khỏi tốp 3 các tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước. Điều này làm dấy lên một số nghi ngại về hiệu quả cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cũng như chất lượng thu hút đầu tư của thành phố trong thời gian qua. Để nhìn nhận một cách khách quan, Báo Đà Nẵng đã có cuộc trao đổi thẳng thắn với ông Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh Đà Nẵng.
 |
| Kết quả thu hút đầu tư tăng cả về số lượng và chất lượng là "quả ngọt" đầu tiên sau thời gian nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của thành phố Đà Nẵng, trong đó có các chỉ số thành phần quan trọng của PCI về tiếp cận đất đai, chi phí không chính thức... |
Ông đánh giá như thế nào về kết quả xếp hạng PCI năm 2018 của cả nước nói chung, thành phố Đà Nẵng nói riêng?
Từ kết quả xếp hạng Chỉ số PCI 2018 có thể thấy được việc các tỉnh, thành phố trên cả nước đã có những cải thiện đáng kể về điểm số cũng như các chỉ số thành phần so với những năm trước đây. Năm nay, điểm số PCI trung bình của cả nước đạt 61,76 điểm, cao nhất trong hơn một thập kỷ qua, kể từ khi VCCI Việt Nam bắt đầu tiến hành việc khảo sát, đánh giá và xếp loại. Bên cạnh đó, khoảng cách về điểm giữa các tỉnh, thành phố ở nhóm dẫn đầu và nhóm xếp cuối ngày càng thu hẹp.
Đặc biệt, xu hướng nổi bật đáng mừng trong kết quả về PCI năm 2018 đó là các chỉ số thành phần có ảnh hưởng lớn đến hoạt động đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư có chuyển biến tích cực như: chi phí không chính thức giảm, nhất là tham những vặt đã giảm rõ rệt so với thời kỳ trước; môi trường kinh doanh cũng trở nên bình đẳng hơn khi việc ưu ái doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp FDI so với doanh nghiệp tư nhân trong nước đã giảm đáng kể; hoạt động thanh tra, kiểm tra trùng lặp giảm nhiều so với những năm trước… Đó là các tín hiệu cho thấy nỗ lực cải cách hành chính và chống tham nhũng đã có những chuyển biết tích cực và đạt những kết quả cụ thể.
 |
| Cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư cần tích cực đồng hành cùng thành phố trong cải thiện các chỉ số thành phần cũng như xếp hạng PCI trong năm 2019 và thời gian tiếp theo. |
Tuy nhiên, từ việc đánh giá và xếp hạng này cũng cho thấy, những nỗ lực đột phá của nhóm các tỉnh, thành phố dẫn đầu đang gặp khá nhiều khó khăn. Ví dụ như Quảng Ninh, kết quả PCI 2018 họ xếp số 1, đạt 70,36/100 điểm, nhưng nếu so với năm 2017 thì giảm 0,33 điểm. Điều này cũng tương tự với Đà Nẵng khi điểm số PCI năm 2018 đạt 67,65 điểm, giảm 2,46 điểm so năm 2017 và đứng ở vị trí thứ 5, thấp hơn tỉnh đứng đầu 2,74 điểm và thấp hơn tỉnh đứng thứ 4 là 0,02 điểm.
Đáng lưu ý, trong 10 chỉ số thành phần cấu thành nên tổng điểm số PCI thì Đà Nẵng có 2 chỉ số thành phần tăng điểm so với năm 2017 là: chi phí không chính thức tăng 0,25 điểm, chỉ số tiếp cận đất đai tăng 0,12 điểm. Đây vốn là hai nội dung được đề cập nhiều trong năm 2017, 2018 đồng thời cho thấy, nỗ lực cải thiện của Đà Nẵng trong năm qua. Trong 8 chỉ số giảm điểm, có 2 chỉ số giảm điểm nhẹ là: chỉ số cạnh tranh bình đẳng giảm 0,04 điểm và chỉ số thiết chế pháp lý an ninh trật tự giảm 0,04 điểm… so với việc giảm điểm ở PCI 2017
Vậy, những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư của Đà Nẵng trong năm 2018 và những tháng đầu năm 2019 đã có những chuyển biến gì so với các năm trước đó?
Cộng đồng doanh nghiệp Đà Nẵng ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của lãnh đạo thành phố trong việc tăng cường và nâng cao chất lượng đối thoại; tích cực giải quyết các khó khăn, vướng mắc; tinh thần cầu thị trong lắng nghe và ghi nhận những hiến kế của doanh nghiệp, nhà đầu tư nhằm tạo lập môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi hơn. Nhất là liên tục trong vài năm lại đây, thành phố đã có nhiều sáng kiến để tổ chức các chương trình thiết thực cho doanh nghiệp, nhà đầu tư như “Tọa đàm mùa xuân” năm 2018, 2019; Tọa đàm cải thiện chỉ số PCI và chương trình đẩy mạnh thu hút đầu tư…
Từ những nỗ lực đó, thành phố đã đạt được những kết quả khá tích cực, đặc biệt tại “Tọa đàm mùa xuân 2019” thành phố đã trao quyết định chủ trương đầu tư cho 8 dự án với tổng vốn đầu tư gần 500 triệu USD và Thông báo cho phép nghiên cứu đầu tư cho 11 dự án với tổng mức đầu tư gần 3,5 tỷ USD. Mới đây nhất, 2 trong số 8 dự án được trao quyết định đầu tư đã chính thức khởi công là Dự án nhà máy sản xuất linh kiện điện tử hàng không vũ trụ Sunshine và dự án Makazuki tại khu du lịch Xuân Thiều với tổng vốn đầu tư lên đến 270 triệu đô la.
Qua việc nhanh chóng khởi công hai dự án này cũng cho thấy, việc thực hiện các thủ tục đầu tư được rút ngắn, mang lại sự hài lòng hơn cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Ngoài ra, với việc thu hút những dự án FDI có chất lượng như thế này cũng sẽ tạo cơ hội việc làm cho các doanh nghiệp địa phương, doanh nghiệp nhỏ và vừa của thành phố; thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với doanh nghiệp tư nhân; nâng cao chỉ số cạnh tranh bình đẳng, một chỉ số thành phần của chỉ số PCI. Minh chứng đầu tiên đó là Công ty DINCO E&C (có trụ sở tại Đà Nẵng) là đơn vị tổng thầu thi công Dự án nhà máy sản xuất linh kiện điện tử hàng không vũ trụ Sunshine.
Với việc đề cập những nội dung trên chứng tỏ rằng, công tác thu hút đầu tư của thành phố Đà Nẵng đã bắt đầu có những “quả ngọt” đầu tiên. Đồng thời, từ kinh nghiệm quan sát hoạt động thu hút đầu tư trong nhiều năm, tôi tin rằng khi Đà Nẵng thu hút được những dự án có chất lượng, hàm lượng công nghệ cao…sẽ phát đi những “tín hiệu” tốt để thu hút các nhà đầu tư chất lượng khác trong nước và quốc tế đến đầu tư trong thời gian tới…
Chính vì vậy, mặc dù kết quả PCI của Đà Nẵng năm 2018 giảm điểm và tụt hạng so với năm 2017, nhưng qua những khảo sát của PCI 2018 đã thể hiện những tín hiệu tích cực về môi trường đầu tư, cơ hội thu hút đầu tư của Đà Nẵng trong thời gian tới.
Cụ thể, khi câu hỏi địa phương nào được các doanh nghiệp dân doanh lựa chọn để đầu tư tiếp theo thì Đà Nẵng đứng thứ 3 sau thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội. Theo đó, những tiêu chí ưu tiên trong lựa chọn địa phương của doanh nghiệp dân doanh là: cơ hội kinh doanh, quy mô thị trường, cơ sở hạ tầng, chất lượng lao động, chất lượng điều hành của chính quyền địa phương…Và thực tế từ đầu năm đến nay, lãnh đạo các cấp chính quyền thành phố tiếp tục đón các làn sóng đầu tư mới trong và ngoài nước.
Để kết quả xếp hạng PCI của Đà Nẵng trong năm 2019 và những năm tiếp theo đạt kết quả tốt hơn theo ông, thành phố cần làm gì?
Qua việc xếp hạng kết quả PCI 2018 rõ ràng dù có nhiều nỗ lực, quyết tâm lớn, nhưng Đà Nẵng đang chịu áp lực cạnh tranh lớn trong việc cải thiện môi trường đầu tư từ các địa phương trong cả nước. Để cải thiện vị trí thứ hạng trong năm 2019 cũng như thời gian tới, trước hết phải khẳng định, đây là trách của cả hệ thống chính trị. Tuy nhiên, cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư cần tích cực đồng hành cùng thành phố bởi lẽ việc cải thiện các chỉ số thành phần, thứ hạng PCI không chỉ đem lại lợi thế cho thành phố, mà còn có quyền lợi của cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư.
Trong thời gian tới, thành phố cần rút ngắn khoảng cách giữa chủ trương, chính sách đến việc thực thi vào thực tế; quyết liệt hơn nữa trong việc chuyển hóa hiệu quả các chủ trương, chính sách từ cấp lãnh đạo thành phố đến các sở, ngành, địa phương và từng cán bộ công chức. Kết quả khảo sát PCI 2018, tỷ lệ doanh nghiệp được hỏi cho biết có những sáng kiến hay ở cấp tỉnh, nhưng chưa được thực thi tốt ở cấp sở, ngành tăng từ 78% năm 2017 lên 80% năm 2018; tỷ lệ doanh nghiệp được hỏi cho biết lãnh đạo tỉnh có chủ trương đúng, nhưng chưa được thực hiện tốt ở cấp huyện tăng từ 56% năm 2017 lên 62% năm 2018.
Bên cạnh đó, thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng thủ tục hành chính công trực tuyến nhằm nâng cao tính minh bạch, rút ngắn thời gian, giảm nhũng nhiễu, phiền hà cho nhà đầu tư, doanh nghiệp…Đây cũng được xem là giải pháp chống tham những vặt hiệu quả…Ngoài ra, thành phố tập trung thực hiện có hiệu quả, thực chất các chương trình đã đề ra về cải cách thủ tục hành chính, chương trình “Năm tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư 2019"…để người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư thật sự cảm nhận được những thay đổi tích cực này…
Cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
KHÁNH HÒA thực hiện
