Khởi nghiệp thường đi cùng với vô vàn khó khăn, từ vốn cho đến sản phẩm, thị trường. Nếu có sự đồng hành của các doanh nghiệp đi trước, những gánh nặng trên vai các startup trẻ có thể vơi nhẹ nhiều phần.
Anh Bùi Ngọc Vinh, người sáng lập kiêm Giám đốc Công ty TNHH ST United (ngồi giữa, áo trắng) trao đổi về mô hình kinh doanh với các dự án khởi nghiệp. Ảnh: KHANG NINH |
Theo Sở Khoa học và Công nghệ, trong 3 năm trở lại đây, Đà Nẵng đã ươm tạo khoảng 60 dự án khởi nghiệp, trong đó trên 30 dự án vẫn đang hoạt động. Anh Hồ Quang Dũng, Phó Giám đốc Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng nhìn nhận, con số này sẽ còn lớn hơn nếu các startup trẻ tìm được nguồn vốn ban đầu. Anh nói: “Tại các sự kiện công nghệ thông tin ở Đà Nẵng như Ngày hội lập trình viên Google (GDG Devfest), thi Lập trình nhanh (Hackathon)..., có không ít ý tưởng của các bạn trẻ được đánh giá cao về tính khả thi. Các bạn cũng đã tạo ra mô hình thử nghiệm rất ổn. Vậy nhưng sau khi sự kiện kết thúc, các ý tưởng cũng chỉ dừng lại ở mức ý tưởng vì không có tiền làm tiếp”.
Trên thực tế, thực trạng này không chỉ ở riêng Đà Nẵng mà còn ở cả nước. Tại một tọa đàm khởi nghiệp được tổ chức ở thành phố vào cuối tháng 7-2019, bà Thạch Lê Anh, nhà đầu tư mạo hiểm, người sáng lập đơn vị tăng tốc khởi nghiệp Vietnam Silicon Valley cho biết Việt Nam mới chỉ có thị trường vốn vay chứ chưa phát triển thị trường vốn đầu tư - loại vốn rất cần cho startup. Theo bà Anh, nhiều doanh nghiệp đang rót vốn cho startup dưới danh nghĩa “hỗ trợ”, hay thậm chí như một hình thức... từ thiện. Cách làm này không tạo ra được dòng vốn đầu tư bền vững, bởi doanh nghiệp... có thì rót, không thì thôi.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự chậm phát triển của thị trường vốn đầu tư tại thành phố. Ông Phạm Bắc Bình, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Đà Nẵng nhìn nhận, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố có nguồn lực tương đối mỏng và vẫn đang phải vay ngân hàng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Do đó, việc đầu tư cho startup không dễ. Ông Bình chỉ ra, hiện trên cả nước vẫn chưa có cơ chế chính sách bảo vệ lợi ích cho các nhà đầu tư muốn đưa vốn vào startup. Ông Đàm Quang Tuấn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đức Mạnh cho biết: “Các nước phát triển khởi nghiệp có chính sách rất rõ ràng để bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư. Họ cũng có quỹ mồi của Nhà nước, có các kênh thông tin về startup. Với các hệ sinh thái startup phát triển đã lâu, nhà đầu tư hiểu được việc đầu tư cho startup có giá trị ra sao. Đây là điều mà Việt Nam chưa có”.
Doanh nghiệp tư vấn hỗ trợ cho startup tại Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng. |
Ông Đàm Quang Tuấn cho rằng, đối với hệ sinh thái khởi nghiệp còn non trẻ của Đà Nẵng, thành phố nên chủ động đóng vai trò “bà đỡ” cho các doanh nghiệp đầu tư. Cụ thể, thành phố có thể tạo ra “quỹ mồi”, kích thích các nguồn vốn tư nhân, huy động và kết nối các nguồn lực trong xã hội để hỗ trợ khởi nghiệp; đồng thời xây dựng các kênh thông tin về startup để doanh nghiệp tìm hiểu cơ hội góp vốn. Ông Tuấn nói: “Một điều nữa đặc biệt quan trọng là đội ngũ các nhà cố vấn. Họ là những người hiểu kỹ về startup, rồi chọn lọc và giới thiệu đến các nhà đầu tư. Nếu có những người trung gian này thì việc doanh nghiệp lựa chọn startup nào để rót vốn sẽ dễ dàng hơn, bớt rủi ro hơn”.
Ông Cao Trí Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho biết ngày càng có nhiều doanh nghiệp lữ hành tìm cách hợp tác phát triển với startup. Ông Dũng nói, trước đây đa phần khách du lịch đến thành phố là thông qua các công ty lữ hành. Song hiện nay, 70% số khách tự đi du lịch thông qua những ứng dụng công nghệ như đặt vé máy bay, khách sạn... Để tồn tại và phát triển, các công ty lữ hành phải đổi định hướng hoạt động, tăng cường đầu tư và liên kết với các startup, đặc biệt là startup trong lĩnh vực du lịch.
“Trong số hơn 2.000 doanh nghiệp thành viên của hiệp hội, có nhiều doanh nghiệp mong muốn hợp tác với startup để giúp hai bên cùng làm ăn hiệu quả. Chúng tôi không thiếu nhà đầu tư, chỉ thiếu ý tưởng để rót vốn”, ông Dũng nói. Các doanh nghiệp du lịch sẵn sàng hỗ trợ startup trong việc tìm kiếm kẽ hở thị trường, từ đó xác định đâu là nhu cầu chưa được đáp ứng của khách hàng và xây dựng sản phẩm. Ngoài ra, hiệp hội cũng sẽ là thị trường thử nghiệm sử dụng các sản phẩm, dịch vụ của startup trước khi bung ra thị trường lớn hơn.
Bài và ảnh: PHONG LAN