Sau khi hai nhà máy thủy điện A Vương và Sông Bung 4 tiến hành xả nước về sông Vu Gia với lưu lượng lớn nhất có thể theo yêu cầu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Quảng Nam, từ ngày 10-4, Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) đã vận hành được 4 máy bơm nước ngọt (tăng 1 máy bơm) tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch để gia tăng công suất sản xuất, cấp nước sinh hoạt cho thành phố.
Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng đã vận hành 4 máy bơm nước ngọt tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch để gia tăng công suất sản xuất, cấp nước sinh hoạt cho thành phố. TRONG ẢNH: Khu vực thu nước của Nhà máy nước Cầu Đỏ. Ảnh: HOÀNG HIỆP |
Ngày 25-3, Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam cùng các đơn vị của tỉnh và thành phố Đà Nẵng đã kiểm tra hiện trường tại khu vực ngã ba sông Vu Gia - Quảng Huế (huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) và công trình tạm điều tiết nước đang được thi công tại đây.
Các bên liên quan đã thống nhất phương án kỹ thuật điều tiết dòng chảy là đắp đập tạm ngăn dòng sông Quảng Huế (tại vị trí ngã ba sông Vu Gia - Quảng Huế) để điều tiết nước theo hướng nâng cao dòng chảy về sông Vu Gia với tỷ lệ 70-80% (chảy về sông Quảng Huế và Thu Bồn từ 20-30%).
Trước mắt, các đơn vị đắp đập tạm đến cao trình 3m; đắp cao trình ngưỡng tràn đến 2,7m, bề rộng tràn 5m. Đồng thời, khơi thông dòng chảy sông Vu Gia tại các đoạn bị bồi lấp. Sau khi đắp đập tạm, các sở, ban, ngành chức năng của tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng tiếp tục theo dõi tỷ lệ phân lưu dòng chảy của sông Vu Gia về hạ du sông Vu Gia và sông Quảng Huế để điều chỉnh cao trình đỉnh đập tạm, tràn và thực hiện các giải pháp khác để bảo đảm tỷ lệ dòng chảy về hạ du sông Vu Gia đạt từ 70-80%.
Tuy nhiên, đến nay, công trình đập tạm ngăn dòng sông Quảng Huế để điều tiết nước chưa hoàn thành thi công đập tạm ngăn dòng sông Quảng Huế như nội dung đã thống nhất của các sở, ban, ngành và đơn vị chức năng của hai địa phương. Trao đổi với phóng viên Báo Đà Nẵng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT thành phố Đà Nẵng Hoàng Thanh Hòa cho biết, do phía tỉnh Quảng Nam chưa đắp xong đập tạm Quảng Huế đến cao trình đỉnh tràn là 2,7m nên nước từ sông Vu Gia vẫn chảy nhiều về sông Quảng Huế (và chảy về sông Thu Bồn).
Trong khi đó, qua số liệu quan trắc từ hệ thống giám sát chất lượng nước trực tuyến tại Nhà máy nước Cầu Đỏ có thể thấy, từ ngày 26-3 đến 8-4, độ mặn tại khu vực cửa thu nước thô của Nhà máy nước Cầu Đỏ liên tục gia tăng, nhiều thời điểm đã gia tăng hơn 9.000mg/l, cao gấp 30 lần so với quy chuẩn cho phép (cao nhất là ngày 9-4, gần 10.000mg/l) và cao gấp nhiều lần so với trước khi thi công đập tạm ngăn dòng sông Quảng Huế (so với thời gian từ ngày 1-3 đến 25-3).
Cùng với đó, mực nước sông Vu Gia cũng như sông Yên tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch cũng hạ thấp, làm cho trạm bơm không thể hoạt động với công suất tối đa. Theo đó, do có nhiều thời điểm mực nước sông Yên tại đây hạ thấp dưới mức 1,97m (trạm bơm được thiết kế với cao trình mực nước bình thường là 2m) nên Trạm bơm phòng mặn An Trạch chỉ vận hành cùng lúc được 3 máy bơm với công suất bơm nước tối đa 210.000m3/ngày, không thể vận hành cùng lúc 4 máy bơm để đạt công suất tối đa 260.000m3/ngày. Tình trạng trên kéo dài nhiều ngày, nhất là từ ngày 5-4 đến 9-4 làm nhiều khu vực dân cư trên địa bàn thành phố xảy ra tình trạng nước yếu, thiếu cục bộ, đặc biệt là ở các khu vực cuối nguồn.
Tổng Giám đốc Dawaco Hồ Hương thông tin, khi mực nước sông Yên tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch hạ thấp dưới 1,97m, đơn vị chỉ vận hành cùng lúc 3 máy bơm với công suất bơm nước tối đa 210.000m3/ngày, mà không thể vận hành cùng lúc 4 máy bơm là do chiều cao cột nước thấp tạo thành vòng xoáy ở sát ống hút, dễ gây mất an toàn bơm.
Sau khi Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam có Công văn số 713/SNN&PTNT-CCTL ngày 8-4-2021 đề nghị vận hành Nhà máy thủy điện A Vương và Sông Bung 4 liên tục 12 giờ/ngày đến ngày 15-4 với lưu lượng vận hành trung bình ngày lớn nhất có thể, từ 7 giờ sáng 10-4 đến nay, mực nước sông Yên tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch phần lớn là cao hơn 1,97m nên Dawaco đã vận hành cùng lúc 4 máy bơm để tăng công suất cấp nước cho thành phố.
Hiện Dawaco đang theo dõi chặt chẽ mực nước tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch và kịp thời báo cáo đến các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan. Đồng thời, Dawaco cũng đang chuẩn bị triển khai thi công đập tạm ngăn sông Cẩm Lệ để ngăn mặn, giữ ngọt, bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho thành phố đến cuối mùa cạn năm 2021.
Theo Sở NN&PTNT thành phố Đà Nẵng, đơn vị đang đề nghị Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam tiếp tục đắp kín đập tạm, ngăn sông Quảng Huế. Còn theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Võ Tấn Hà, sở đã trình UBND thành phố phương án thi công đập tạm ngăn mặn, giữ ngọt trên sông Cẩm Lệ. Sau khi UBND thành phố thống nhất phương án thi công theo đề xuất, Dawaco sẽ nhanh chóng thi công đập vì vật tư từ năm ngoái dùng lại nên cũng đã sẵn sàng.
HOÀNG HIỆP