Du lịch được coi là ngành công nghiệp đặc thù, nguồn nhân lực cho ngành này lại càng đa dạng với các lao động gián tiếp và trực tiếp. Ngay nội tại về nguồn lao động trực tiếp, các DN du lịch vẫn đang loay hoay với bài toán… tìm người.
Công thức “một kèm một” đến “hai kèm một”
Các khu du lịch ven biển đang cần người. Trong ảnh: Phối cảnh khu du lịch Hyatt Regence Danang Resort – Spa. |
Năm 2007, du lịch thành phố Đà Nẵng đón trên 1 triệu khách, tăng 32,2% so với năm trước; trong đó riêng khách quốc tế đạt 315.650 lượt khách, tăng 22,3%. Lượng khách tăng, doanh thu ngành du lịch Đà Nẵng tăng 39% với giá trị 606 tỷ đồng. Tính đến nay, Đà Nẵng đã có 42 dự án đầu tư phát triển du lịch với tổng vốn 26.393 tỷ đồng. Bên cạnh đó, còn có một số dự án đang trong quá trình đàm phán với số vốn đầu tư dự kiến thu hút trên 6 tỷ USD, riêng dự án khu làng Vân do Tập đoàn Oaktree đầu tư đã chiếm 5 tỷ USD.
Ngay trong năm 2008-2009, vệt ven biển Sơn Trà-Điện Ngọc sẽ có 10 khu du lịch được đưa vào hoạt động. Theo dự báo của ngành Du lịch Đà Nẵng, đến năm 2010, số phòng lưu trú tại các khách sạn tiêu chuẩn 4-5 sao đạt 2.445 phòng, điều này cho thấy “việc đang tìm người” ở ngành Du lịch Đà Nẵng là rất lớn... Ông Grahame Carder, Phó Chủ tịch phụ trách marketing của Tập đoàn Hyatt Hotel & Resort khu vực châu Á - Thái Bình Dương tiết lộ: Công tác tổ chức nhân sự của Hyatt thực hiện đối với các khu du lịch trên toàn cầu và ngay cả tại Đà Nẵng - Việt Nam là 1.1 và 1.2, tức là một “khách hàng” đến với Hyatt sẽ có từ 1-2 nhân viên phục vụ. Hyatt Hotel & Resort đang tham gia quản lý khách sạn Hyatt Regency Đà Nẵng (tên giao dịch Hyatt Regence Danang Resort-Spa).
Dự án này do Indochina Capital làm chủ đầu tư có tổng vốn 250 triệu USD. Nếu theo công thức về nguồn nhân lực 1.1 và 1.2 mà Hyatt công bố thì lượng lao động phục vụ tại khu du lịch này vượt trên 1.000 người. Tuy nhiên, ngay trong năm đầu đưa vào khai thác (dự kiến năm 2010), Hyatt cam kết tuyển dụng từ 500 - 600 nhân viên lao động người Việt, trong đó ưu tiên tuyển dụng nguồn lao động tại chỗ.
Khoảng trống về nguồn nhân lực
Lao động phục vụ buồng phòng, nhà hàquản lý du lịch hiện đang rất thiếu. |
Ông Huỳnh Tấn Vinh, Phó Tổng Giám đốc khu du lịch Furama Resort Đà Nẵng nhận định: “Trong vòng 3 năm tới, nguồn nhân lực phục vụ trong ngành du lịch Đà Nẵng ước tính cần khoảng 7.000 lao động cho các khách sạn 4-5 sao. Nguồn lao động hiện có trên 2.600 người”.
Vậy nguồn nhân lực ngành du lịch trong vòng 2-3 năm đến là 4.500 lao động sẽ lấy từ đâu? “Tất nhiên là phải gấp rút đào tạo, song trong 2.626 lao động hiện nay thì 50% trong số này cũng cần phải đào tạo lại”, ông Huỳnh Tấn Vinh nói. Lâu nay, các DN du lịch đã âm thầm thực hiện việc đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ với cách làm xem người để bố trí việc chứ chưa xét việc để bố trí người. Điều này dẫn đến chất lượng nguồn nhân lực chưa cao. Người lao động chưa thật sự đạt đến độ chín của kỹ năng về sở trường, sở đoản. Tại Đà Nẵng, sinh viên tốt nghiệp đại học không nhiều nên lao động ngành du lịch chủ yếu ở trình độ trung, sơ cấp. Thế nhưng phân khúc lao động lại không đồng đều, lao động “đổ xô” học hướng dẫn viên, lễ tân nhiều, song lĩnh vực này chỉ chiếm 3-8% lao động trong ngành.
Trong khi đó, ngành du lịch cần từ 30-70% nguồn nhân lực phục vụ buồng phòng, đầu bếp, quản lý… thì lại rất thiếu. Đặc biệt, lao động ngành du lịch lại thiếu trình độ ngoại ngữ. Các trường đào tạo du lịch thì chất lượng đào tạo chưa cao, thiếu cả lý thuyết đến thực hành. Chính vì điều này mà các DN du lịch vừa qua đã phải đào tạo lại cho nguồn lao động của mình với việc luân chuyển công việc từ khu du lịch này sang khu du lịch khác và thậm chí chuyển ra đào tạo ở các nước có ngành du lịch phát triển như Thái Lan, Indonesia...
Rõ ràng, nguồn nhân lực ngành du lịch Đà Nẵng và miền Trung đang thiếu trầm trọng. Nhiều DN du lịch cho biết sự thiếu hụt nguồn lao động này cần có những động thái tăng cường đào tạo nguồn nhân lực từ ngành chức năng và quản lý Nhà nước ở địa phương. Nếu chậm đào tạo và cung ứng, vấn đề “nhập khẩu” nguồn lao động sẽ diễn ra...
Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG