Thủ tướng Thái Lan bị phế truất

Phán quyết của Tòa án Hiến pháp Thái Lan buộc Thủ tướng Yingluck Shinawatra cùng 9 thành viên nội các phải từ chức. Song, phán quyết này càng đẩy đất nước vào khủng hoảng chính trị sâu sắc.

Thủ tướng Yingluck Shinawatra phát biểu với báo giới tại Bangkok ngày 7-5. Ảnh: AP

Theo Reuters, phán quyết nói trên là đòn giáng mạnh mẽ đối với Thủ tướng Yingluck và dòng họ Shinawatra. Phó Thủ tướng Phongthep Thepkanjana cho biết, các thành viên còn lại trong nội các đã thống nhất bầu Bộ trưởng Thương mại Niwattumrong Boonsongpaisan làm Thủ tướng lâm thời. “Chức danh Thủ tướng đã hết hiệu lực... Bà Yingluck không còn đảm nhiệm cương vị Thủ tướng tạm quyền”, Chánh án Charoon Intachan tuyên bố trong phiên tòa được phát trực tiếp trên truyền hình.

Phán quyết nêu rõ: bà Yingluck vi phạm Điều 268 của Hiến pháp. Tội danh lạm quyền mà tòa kết án xoay quanh câu chuyện Thủ tướng Yingluck điều chuyển công tác Giám đốc Hội đồng An ninh quốc gia Thawil Pliensri sang vị trí cố vấn cho bà lúc mới lên nắm quyền vào năm 2011. Tòa án cho rằng, việc điều chuyển nhằm có lợi cho gia đình quyền lực của bà và đảng cầm quyền nên điều này vi hiến.

Theo AP, diễn biến mới nhất trên chính trường Thái Lan là thắng lợi của phe chống lại Thủ tướng Yingluck. Tuy nhiên, việc bà Yingluck cùng 9 thành viên nội các bị phế truất không những không giải quyết được khủng hoảng chính trị vốn kéo dài ở Thái Lan, mà còn báo hiệu nguy cơ xảy ra bạo lực hơn nữa khi phe áo đỏ sẽ trở lại đường phố. Cuộc biểu tình của lực lượng áo đỏ thuộc Mặt trận Dân chủ chống độc tài (UDD) dự kiến diễn ra vào ngày 10-5 tới. UDD tuyên bố sẽ đấu tranh chống lại “bất kỳ cuộc đảo chính nào”. Vậy nhưng, theo ông Jatuporn Prompan - thủ lĩnh phong trào áo đỏ, lực lượng này sẽ tuần hành trong hòa bình.

Những người ủng hộ bà Yingluck tức giận, cho rằng Tòa án Hiến pháp thiên vị khi thường xuyên chống lại chính phủ trung thành với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, người bị lật đổ trong cuộc đảo chính vào năm 2006. Năm 2008, Tòa án cũng đã phế truất hai Thủ tướng có liên quan đến ông Thaksin.

Một số nhà quan sát trước đó cho rằng, tòa án sẽ phế truất cả nội các của bà Yingluck. Tuy nhiên, thực tế chỉ có 9 bộ trưởng tham gia vụ điều chuyển công tác ông Thawil Pliensri phải từ chức, còn các thành viên khác vẫn tại vị. Điều này cũng có nghĩa, chính phủ lâm thời vẫn thuộc đảng cầm quyền của bà Yingluck.

Chưa rõ các yêu cầu của phe đối lập có được đáp ứng hay không, như việc thành lập hội đồng cải cách, bầu một lãnh đạo giám sát thực hiện các động thái loại bỏ tham nhũng và những gì mà họ cho là “chính trị tiền bạc” (chẳng hạn việc mua phiếu bầu). Cũng chưa rõ bà Yingluck có kháng cáo hay không, hoặc còn chịu thêm các án phạt khác, hoặc bị cấm tham gia chính trị.

Bà Yinglick, em gái của ông Thaksin, trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Thái Lan sau cuộc bầu cử vào giữa năm 2011. Hiện bà vẫn được đa số người nghèo ở quốc gia Đông Nam Á này yêu mến, hầu hết là người dân ở miền bắc và đông bắc. Song, tầng lớp trung lưu và thượng lưu ở Bangkok lại chẳng ưa gì bà. 6 tháng qua, bà Yingluck đối mặt với các cuộc biểu tình trên đường phố Bangkok nhằm lật đổ chính phủ. Hôm nay (8-5), Ủy ban chống tham nhũng quốc gia (NACC) sẽ đưa ra quyết định truy tố nữ Thủ tướng hay không xung quanh chương trình trợ giá gạo gây nhiều tranh cãi.

THIÊN BÌNH