Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho rằng, những nỗ lực mang tính cưỡng bức của Trung Quốc nhằm thực thi tuyên bố chủ quyền tại các vùng biển tranh chấp không chỉ làm gia tăng căng thẳng mà còn hủy hoại vị thế của nước này trên trường quốc tế.
 |
| Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel chỉ trích những hành động gần đây của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và Biển Đông. Ảnh: Huffington Post |
Phát biểu của ông Daniel Russel, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á, được đưa ra tại phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ ngày 25-6 (sáng 26-6, giờ Việt Nam) AP cho biết, trước các nghị sĩ, ông Russel chỉ trích những hành động gần đây của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và Biển Đông. Đồng thời, ông cho rằng, những động thái của Trung Quốc khiến các nước láng giềng “cảnh giác là hoàn toàn dễ hiểu”. “Hàng loạt hành động đơn phương của Trung Quốc ở những khu vực tranh chấp nhạy cảm đang làm gia tăng căng thẳng và hủy hoại vị thế quốc tế của Trung Quốc”, ông Russel nói trong bản chứng cứ được chuẩn bị sẵn trình Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.
Theo vị quan chức ngoại giao Mỹ, Trung Quốc - với tư cách là cường quốc đang nổi - lẽ ra phải đặt chuẩn mực cao trong cách hành xử. “Việc bất chấp các phương thức ngoại giao và hòa bình để giải quyết những bất đồng và tranh chấp chỉ vì áp đảo về sức mạnh vũ lực và kinh tế đang khiến khu vực trở nên bất ổn và làm tăng rủi ro”, ông Russel nhấn mạnh.
Tuy Mỹ không có tuyên bố lãnh thổ hay lãnh hải gì ở biển Hoa Đông và Biển Đông, nhưng Washington đã nhắc lại nhiều lần về việc lợi ích quốc gia của họ gắn với hàng hải tự do và ổn định tại khu vực này. Dự kiến Mỹ và Trung Quốc sẽ thực hiện đối thoại chiến lược và kinh tế cấp cao vào tháng 7 tới.
Trong lúc đó, Bộ Ngoại giao Philippines lên tiếng chỉ trích việc Trung Quốc phát hành bản đồ ngang nhiên đưa gần như toàn bộ các vùng biển đảo ở Biển Đông vào phạm vi cái gọi là “chủ quyền” mà Bắc Kinh yêu sách, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia ven biển ở Biển Đông. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Philippines nhấn mạnh hành động này của Trung Quốc hoàn toàn không thể chấp nhận được bởi đi ngược lại luật pháp quốc tế và Công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose nêu rõ chính tham vọng bành trướng của Trung Quốc là nguyên nhân gây căng thẳng tại Biển Đông. Quan chức này cũng khẳng định rằng những tranh chấp lãnh thổ - lãnh hải cần phải được giải quyết tại tòa án trọng tài quốc tế. “Chúng ta cần lưu ý rằng không quốc gia nào công nhận tuyên bố về đường 9 đoạn trước đây của Trung Quốc. Do đó, việc xuất bản một tờ bản đồ mới không đem lại chủ quyền như họ tuyên bố”, người phát ngôn Charles Jose nói.
Văn phòng truyền thông phủ Tổng thống Philippines gọi bản đồ mới của Trung Quốc chỉ là một bức vẽ đã bị phủ quyết bởi UNCLOS. Ông Herminio Coloma Jr., người đứng đầu văn phòng, còn chỉ ra sự thiếu nhất quán của Trung Quốc trong việc xuất bản bản đồ, khi bản đồ mới có đường “lưỡi bò” phi pháp gồm 10 đoạn, thay vì 9 đoạn như trước đây. Ông Coloma nói: “Ở những thời kỳ trước tại Trung Quốc, họ đưa ra đường 11 đoạn, rồi 11 đoạn đó còn 9 đoạn, giờ thì 10 đoạn. Tóm lại đó chỉ là những bản vẽ không có ý nghĩa”.
B.T tổng hợp
