Rối rắm quan hệ Mỹ - Nga

Nhiều cuộc điều tra đã được triển khai để xem xét về mối quan hệ giữa nhóm cộng sự của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Nga nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính thức nào.

Tổng thống Donald Trump và các cộng sự tại Nhà Trắng. Ảnh: Chicago Tribune

Chưa thể khẳng định những thành viên trong đội ngũ giúp việc cho Tổng thống Donald Trump, hay chính bản thân ông, có quan hệ với chính phủ Nga. Nhưng mối quan hệ giữa các cố vấn của ông chủ Nhà Trắng với Nga và mối quan hệ song phương Washington - Mátxcơva trong tương lai vẫn đang được đặt ra.

Hiện chưa rõ ông Trump đã gặp Đại sứ Nga Sergey Kislyak chưa, nhưng vị đại sứ này đã tham dự một sự kiện vào mùa xuân năm ngoái, trong đó ông Trump có bài phát biểu về chính sách đối ngoại. Ông Trump cũng tuyên bố về việc đã liên lạc với các đại diện của Tổng thống Nga và bản thân ông Vladimir Putin từ trước chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ.

Những bê bối gần đây gây ồn ào hơn cả là mối quan hệ giữa Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions và chính phủ Nga, cụ thể là mối quan hệ giữa ông Sessions và Đại sứ Nga Kislyak. Những bê bối ồn ào tới mức trong khi đảng Dân chủ đòi ông Sessions từ chức thì ngay đảng Cộng hòa cũng yêu cầu ông Sessions rút khỏi các cuộc điều tra về mối quan hệ giữa nhóm của ông Trump và Nga vì sợ thiếu tính khách quan.

Theo đó, ngày 2-3 vừa qua, phát biểu với báo giới tại Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Jeff Sessions tuyên bố sẽ rút khỏi mọi cuộc điều tra liên quan tới chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump, đặc biệt là những vấn đề liên quan tới Nga. Tuy nhiên, ngay cả với động thái này, nội bộ đảng Cộng hòa cũng không dám chắc rằng những vấn đề liên quan tới ông Sessions không bùng phát thành một cuộc khủng hoảng không thể kiểm soát trong thời gian tới.

Một gương mặt đáng kể nữa trong nội các của Tổng thống Trump được cho là có quan hệ sâu sắc với Nga là Ngoại trưởng Rex Tillerson. Trước khi ông Tillerson được phê chuẩn cương vị mới ở Bộ Ngoại giao, ngay cả đảng Cộng hòa cũng đặt câu hỏi với ông này về mối quan hệ với Tổng thống Putin. Khi còn là lãnh đạo tập đoàn ExxonMobil, ông Tillerson từng giúp tổ chức đàm phán một hợp đồng lớn giữa chính phủ Nga và hai tập đoàn ExxonMobil, Rosneft; sau đó, ông Tillerson còn được ông Putin trao tặng Huân chương hữu nghị.

Còn với Jared Kushner, cố vấn Nhà Trắng và cũng là con rể của Tổng thống Trump, mối quan hệ với phía Nga cũng đã được xác định khi Kushner gặp gỡ Đại sứ Kislyak trong khoảng thời gian từ ngày ông Trump đắc cử cho đến khi tuyên thệ nhậm chức. Báo New York Times cũng chỉ ra những quan hệ không rõ ràng liên quan tới các lợi ích doanh nghiệp Nga của con rể ông Trump.

Thực tế, người đầu tiên “nếm trái đắng” khi mối quan hệ giữa nhóm của ông Trump và Nga bị truyền thông tiết lộ là Tướng Michael Flynn, cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ. Ông Flynn đã có một số lần trao đổi với Đại sứ Kislyak sau ngày ông Trump đắc cử, trong đó có cả lần tham dự một cuộc gặp giữa Đại sứ Nga với Kushner.

Ông Flynn đã buộc phải từ chức Cố vấn an ninh quốc gia vì tội nói dối Phó Tổng thống Mike Pence về nội dung các cuộc gặp đó, đặc biệt là những trao đổi liên quan tới các lệnh trừng phạt của Mỹ với Nga. Trong chuyến thăm trụ sở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 20-2 vừa qua tại Brussels (Bỉ), Phó Tổng thống Mỹ vẫn còn chia sẻ nỗi “thất vọng” của ông khi cựu Cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn nói dối về những quan hệ với Nga.

Chưa kể là sau khi từ chức khỏi Cơ quan tình báo quốc phòng năm 2014, ông Flynn đã được mời đọc một bài phát biểu (có trả tiền) tại lễ kỷ niệm của đài Russia Today, một cơ quan báo chí của chính phủ Nga. Cũng trong buổi đó, ông đã ngồi chung bàn tiệc với Tổng thống Putin.

Trước ông Flynn, người cựu quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump là ông Paul Manafort cũng đã phải từ chức khi các thông tin tiết lộ về quan hệ của ông này với các lợi ích của Nga bị công khai ngay trong giai đoạn tranh cử.

Ngoài những gương mặt nói trên, trong nhóm của ông Trump còn một số nhân vật khác bị giới truyền thông cũng như chính giới Mỹ hoài nghi về quan hệ của họ với Nga; trong đó có con trai ông Trump là Donald Trump Jr., Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross, cố vấn kỳ cựu Roger Stone, cựu cố vấn Carter Page và cựu cố vấn J.D. Gordon.

TRẦN ĐẮC LUÂN