Nobel Y học 2017: Tôn vinh công trình gen điều khiển nhịp độ sinh học

Ngày 2-10, Ủy ban Nobel của Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển công bố giải Nobel Y học năm 2017 thuộc về 3 nhà khoa học người Mỹ Jeffrey C.Hall, Michael Rosbash và Michael W.Young, với công trình xác định gen điều khiển nhịp sinh học, hay còn gọi là đồng hồ sinh học của cơ thể. Đây là giải thưởng đầu tiên được công bố trong mùa giải Nobel hằng năm.

Chân dung 3 nhà khoa học đoạt giải Nobel Y học. Ảnh: NobelPrize.org

Trong vòng nhiều năm qua, các nhà khoa học đã nhận thức rằng, mỗi cá thể sống có một đồng hồ sinh học ở ngay bên trong cơ thể mình, giúp các cá thể có thể dự đoán và thích nghi với nhịp sinh học bình thường trong một ngày.

Sử dụng ruồi giấm để làm mô hình cá thể mẫu để nghiên cứu, các nhà khoa học Jeffrey C.Hall, Michael Rosbash và Michael W.Young đã phân tách gen kiểm soát nhịp sinh học hằng ngày. Họ chứng minh được gen này giải mã protein tích tụ trong tế bào suốt đêm và sử dụng nó trong ngày. Theo đó, họ nhận dạng các thành tố protein bổ sung của cơ chế này, phát hiện cơ chế kiểm soát đồng hồ sinh học ngay bên trong tế bào.

Hãng AP cho biết, công trình nghiên cứu của 3 nhà khoa học nói trên chỉ ra rằng, đồng hồ sinh học vận hành theo cùng một nguyên tắc trong tế bào của các cơ thể đa bào, bao gồm cả con người. Ủy ban Nobel viết: “Đồng hồ sinh học điều chỉnh giúp sinh lý học cơ thể thích nghi với các giai đoạn khác nhau đáng kể trong ngày. Chiếc đồng hồ sinh học này điều chỉnh những chức năng quan trọng như hành vi, lượng hormone, giấc ngủ, nhiệt độ cơ thể và sự trao đổi chất”.

Theo AFP, quỹ Nobel quyết định tăng tiền thưởng cho các hạng mục giải Nobel thêm 1 triệu krona (khoảng 120.000 USD) so với mùa giải trước, lên 9 triệu krona (1,1 triệu USD). Đây là lần điều chỉnh giá trị tiền thưởng đầu tiên kể từ năm 2012 khi quỹ Nobel quyết định giảm giá trị tiền thưởng 20% mỗi hạng mục.

BÌNH YÊN