Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua gói ngân sách nhằm tạm ngừng đóng cửa chính phủ. Tuy nhiên, Quốc hội chưa giải quyết bế tắc liên quan yêu cầu của Tổng thống Donald Trump trong việc cấp tiền xây dựng bức tường biên giới với Mexico.
 |
| Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi kêu gọi Quốc hội Mỹ đoàn kết nhưng bà vẫn không ủng hộ việc xây dựng bức tường biên giới với Mexico. Ảnh: AFP |
Ngày 3-1, giờ Washington (sáng 4-1, giờ Việt Nam), Hạ viện - nơi đảng Dân chủ nắm đa số ghế - bỏ phiếu thông qua 2 dự luật chấm dứt đóng cửa một phần chính phủ Mỹ đến ngày 8-2 và cấp tiền cho nhiều bộ, ngành đến hết năm tài khóa 2019, bất chấp đe dọa phủ quyết của Tổng thống Donald Trump. Theo đó, Bộ An ninh Nội địa sẽ nhận chi phí hoạt động theo định mức hiện tại đến ngày 8-2.
Các Bộ: Ngoại giao, Thương mại, Nông nghiệp, Lao động, Tài chính và các cơ quan khác có kinh phí hoạt động đến ngày 30-9, thời điểm kết thúc năm tài khóa 2019. Hạ viện cũng đồng ý cấp 1,3 tỷ USD để xây hàng rào biên giới và 300 triệu USD cho các thiết bị an ninh khác ở biên giới như trang bị camera và thiết bị công nghệ. Tuy nhiên, kế hoạch này không có 5,6 tỷ USD cho việc xây dựng bức tường biên giới phía nam với Mexico theo yêu cầu của Tổng thống Trump.
Cuộc bỏ phiếu nói trên diễn ra ngay sau khi bà Nancy Pelosi chính thức nhậm chức trở lại làm Chủ tịch Hạ viện, nhân vật quyền lực chỉ sau Tổng thống và Phó Tổng thống Mỹ. Bà Pelosi từng làm Chủ tịch Hạ viện trong 8 năm kể từ năm 2007. Phát biểu với báo giới trước lúc bỏ phiếu, bà Pelosi nhấn mạnh: “Tổng thống không thể dùng các nhân viên công vụ làm con tin vì ông muốn có một bức tường không hiệu quả”. Kể từ lúc chính phủ đóng cửa một phần vào ngày 22-12-2018, ước tính khoảng 800.000 nhân viên công vụ phải nghỉ việc tạm thời hoặc làm việc mà không được trả lương.
Cũng theo nữ Chủ tịch Hạ viện 78 tuổi, một bức tường như thế là phi đạo đức giữa các quốc gia và là tư duy cũ. Bà cho rằng, nên rót tiền cho công nghệ an ninh biên giới như camera, máy bay không người lái…
Hãng Bloomberg cho biết, ông chủ Nhà Trắng và các nghị sĩ đảng Cộng hòa phản đối kế hoạch của đảng Dân chủ. Lãnh đạo khối đa số của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, ông Mitch McConnell chỉ trích cuộc bỏ phiếu của Hạ viện là “một sân khấu chính trị, chứ không phải làm luật”. Thượng nghị sĩ bang Kentucky này tuyên bố Thượng viện sẽ không thông qua dự thảo ngân sách vì không có khoản chi phí gia tăng cho an ninh biên giới. Trong lúc hai đảng “khẩu chiến”, Tổng thống Trump bất ngờ xuất hiện ở phòng họp báo của Nhà Trắng và khẳng định: “Nếu không có bức tường, bạn không thể có an ninh biên giới… Bạn có thể gọi đó là hàng rào. Bạn có thể gọi là gì mà bạn muốn. Nhưng chúng ta cần bảo vệ đất nước”. Sau đó, ông rời đi mà không trả lời các câu hỏi của phóng viên.
Nhà Trắng đưa ra những tín hiệu cho thấy Tổng thống Trump sẽ dùng quyền phủ quyết khi dự luật ngân sách được trình lên ông. Lãnh đạo phe đa số của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, cũng cam kết ngăn chặn dự thảo luật. Trong khi đó, theo hãng AP, các cuộc thăm dò cho thấy đa số người dân Mỹ phản đối bức tường biên giới để ngăn dòng người nhập cư.
Giới quan sát cho rằng, với việc đảng Dân chủ chính thức trở lại kiểm soát Hạ viện sau chiến thắng tại bầu cử Quốc hội giữa kỳ hôm 6-11-2018, chính phủ của Tổng thống Trump sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong 2 năm tiếp theo của nhiệm kỳ và cả cuộc đua tái tranh cử vào năm 2020. Trong đó, những bất đồng, chia rẽ liên quan việc xây dựng bức tường biên giới với Mexico chỉ là thách thức đầu tiên. Đảng Dân chủ của bà Pelosi chắc chắn sẽ tiến hành các cuộc điều tra nhằm vào ông Trump cũng như đe dọa các chương trình nghị sự của Nhà Trắng.
PHÚC NGUYÊN
