Sớm diễn ra hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều?

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho rằng, chuyến thăm Trung Quốc vừa qua của nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un là dấu hiệu cho thấy hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai sẽ sớm diễn ra.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) trong cuộc gặp gỡ nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Bắc Kinh ngày 8-1. Ông Tập Cận Bình đã nhận lời mời thăm Triều Tiên. Ảnh: Tân Hoa xã

Hãng Reuters dẫn lời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in bày tỏ hy vọng diễn ra các cuộc đàm phán cấp cao giữa CHDCND Triều Tiên và Mỹ nhằm “dọn đường” cho hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai.

“Chuyến thăm Trung Quốc của Chủ tịch Kim Jong-un là dấu hiệu hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai sắp diễn ra”, ông Moon phát biểu với báo giới tại Nhà Xanh ngày 10-1 và cho rằng hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai cũng như nếu có chuyến thăm Seoul của nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ là “bước ngoặt củng cố vững chắc hòa bình trên bán đảo Triều Tiên”.

Tổng thống Moon Jae-in thừa nhận thỏa thuận Mỹ - Triều đạt được tại cuộc gặp thượng đỉnh ở Singapore vào tháng 6-2018 vẫn mơ hồ, cuộc gặp lần hai sẽ mang lại một thỏa thuận rõ ràng hơn về hành động của mỗi bên.

Theo Tổng thống Moon, Triều Tiên cần có sự nhượng bộ để thúc đẩy tiến trình phi hạt nhân hóa thì mới giành được sự nhượng bộ từ Mỹ. “Tôi nghĩ, Triều Tiên biết rằng họ rõ ràng phải phi hạt nhân hóa để được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, và Mỹ cũng hiểu họ cần có hành động tương ứng để thúc giục Bình Nhưỡng phi hạt nhân hóa”, ông Moon nói.

Tổng thống Moon cam kết chính phủ của ông sẽ hợp tác với cộng đồng quốc tế, trong đó có Mỹ, sớm giải quyết những vấn đề tồn đọng (như các biện pháp trừng phạt) để hai dự án chung giữa Hàn Quốc và Triều Tiên tái khởi động, đó là dự án Khu công nghiệp Kaesong và tour du lịch tới núi Kumgang. Hai dự án này bị đình trệ do căng thẳng giữa hai miền Triều Tiên.

Việc tái khởi động các dự án vào thời điểm này đương nhiên vi phạm các lệnh trừng phạt liên quan đến chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng. Hãng AP dẫn lời một số nhà quan sát cho rằng, trừ khi Mỹ sẵn sàng, nếu không, việc dỡ bỏ bất kỳ biện pháp trừng phạt nào đều có thể làm suy yếu mối quan hệ đồng minh giữa Hàn Quốc với Washington, đồng thời làm phức tạp những nỗ lực của Triều Tiên trong việc từ bỏ vũ khí hạt nhân.

Hai năm qua, Hàn Quốc và Trung Quốc - đồng minh lớn của Triều Tiên - đóng vai trò then chốt trong chiến lược “gây áp lực tối đa” của Mỹ đối với Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, cả Seoul lẫn Bắc Kinh hiện nay tỏ rõ thiện chí nới lỏng các biện pháp trừng phạt cũng như khôi phục quan hệ với Bình Nhưỡng.

Không những thế, năm ngoái, các chuyến thăm Bắc Kinh của nhà lãnh đạo Kim Jong-un thường diễn ra trước và sau những cuộc gặp thượng đỉnh quan trọng giữa ông với Tổng thống Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Chuyến thăm Trung Quốc ngày 8 và 9-1 vừa qua là lần công cán thứ 4 chỉ trong vòng 10 tháng của ông Kim đến cường quốc châu Á này.

Trong lúc đó, ngày 10-1, nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã trở về Bình Nhưỡng sau chuyến thăm Bắc Kinh và gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình. Báo chí Trung Quốc cho hay, tại cuộc gặp này, ông Kim tái khẳng định cam kết thúc đẩy hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều để “đạt được những kết quả” về vấn đề hạt nhân.

Ông Kim bày tỏ quan ngại về những bế tắc trong tiến trình phi hạt nhân hóa hiện nay cũng như trong quá trình cải thiện quan hệ Mỹ - Triều. Theo báo chí Bắc Kinh, đây là thông điệp gửi đến Mỹ rằng, Washington không phải là lựa chọn duy nhất của Bình Nhưỡng cho an ninh và kinh tế.

Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh các lợi ích chiến lược ở khu vực Đông Bắc Á. Hãng Tân Hoa xã cho hay, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng đã khẳng định tầm quan trọng của Trung Quốc trong tiến trình ngoại giao giữa Mỹ  và Triều Tiên. Hãng tin này dẫn lời ông Tập Cận Bình rằng, Bắc Kinh sẵn sàng “đóng vai trò tích cực và xây dựng trong việc duy trì hòa bình, ổn định và thực hiện phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên, cũng như hòa bình, ổn định vĩnh viễn cho khu vực”.

THIÊN BÌNH